Δευτέρα 8 Ιουνίου 2015

Η παιδαγωγική του θεάτρου

 "Τα απλά παραμύθια ενός σπιτιού" είναι η καινούργια και ευφάνταστη έκπληξη που μάς επεφύλαξε η Αλεξάνδρα Μυλωνά. Με έναν ευρηματικό συγκερασμό της Δημιουργικής Γραφής, του Θεάτρου και της αγάπης της για τα παιδιά η συγγραφέας και δασκάλα θεάτρου έγραψε τρία απλά "θεατρικά" παραμύθια που με ένα μαγικό τρόπο μέσα από τις σελίδες τους ξεπηδούν αντικείμενα του σπιτιού και συνομιλούν με τον μικρό ήρωα. Μ'αυτόν τον τρόπο αισθητοποιείται ο παραμυθένιος κόσμος της καθημερινότητας και με ένα ιδιαίτερο παιδαγωγικό ενδιαφέρον παρουσιάζονται θέματα που απασχολούν διαχρονικά τον άνθρωπο, όπως είναι η διελκυστίνδα ανάμεσα στην παράδοση και την τεχνολογία, το δίκαιο του ισχυροτέρου, η απόρριψη αλλά και η ανεκτικότητα του διαφορετικού. Φυσικά, καθώς εξελίσσονται τα δρώμενα, προτείνονται λύσεις που καλλιεργούν τις έννοιες της αρμονικής συνύπαρξης και του συνεργατικού πνεύματος.

  Το βιβλίο, ελπίζω το πρώτο μιας μακράς σειράς ομόθεμων, απευθύνεται κυρίως σε παιδιά και εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ωστόσο, εξάπτει τη φαντασία και προσελκύει το ενδιαφέρον όλων των ανθρώπων που επιθυμούν να παραμείνουν παιδιά και απαιτούν το δικαίωμα στο όνειρο και στην ανεμελιά της παιδικής ηλικίας.

Ελένη Παπαδοπούλου, φιλόλογος-εκπαιδευτικός




ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΦΟΙΤΗΣΗΣ Α΄, Β΄, Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΠΡΟΣΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ 2015-2016

Σάββατο 6 Ιουνίου 2015

Δευτέρα 25 Μαΐου 2015

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2015 (ΘΕΜΑΤΑ-ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ)



  Όσον αφορά στο Διδαγμένο κείμενο, πολύ εύστοχη κι αναμενόμενη η επιλογή του Πρωταγόρα. Το ίδιο ισχύει και για τις πραγματολογικές και λεξιλογικές ερωτήσεις για τις οποίες οι υποψήφιοι προετοιμάστηκαν επαρκώς και ανατροφοδοτήθηκαν από τις σχετικές διδακτικές σημειώσεις τους. Ωστόσο, το Αδίδακτο κείμενο απαιτούσε τη συστηματική αναστροφή των μαθητών με τον θουκυδίδειο λόγο και μάλιστα με εκείνα τα χωρία του που παρουσιάζουν ουσιαστικές αποκλίσεις από τον κλασσικό αττικό λόγο. Έτσι, η μεταφορά του συγκεκριμένου αποσπάσματος στη νεοελληνική γλώσσα, αναγκαστικά έπρεπε και λόγω της απουσίας νοηματικής αυτοτέλειας του κειμένου, σε ορισμένα σημεία, να γίνει με παράφραση. Οι γραμματικές και συντακτικές παρατηρήσεις ανταποκρίνονταν στο γνωστικό υπόβαθρο των μαθητών της θεωρητικής κατεύθυνσης.




ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ


Them arx kat_c_hmer_no_150525 from Eleni Papadopoulou

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΤΟΥ ΑΔΙΔΑΚΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ


 Τέτοιες ήταν οι ναυτικές δυνάμεις των Ελλήνων και στα παλιά χρόνια και αργότερα. Όσοι όμως έστρεψαν την προσοχή τους στο ναυτικό απόκτησαν σημαντική δύναμη και με την αύξηση των προσόδων τους και με την εξουσία τους πάνω σε άλλους. Γιατί κάνοντας επιδρομές στα νησιά, ιδιαίτερα όσοι δεν είχαν αρκετή γη, τα κατακτούσαν.  Από την άλλη, στη στεριά πόλεμος, στον οποίο να συναθροίστηκε κάποια σημαντική δύναμη, δεν έγινε κανένας. Οι πόλεμοι, όσοι έγιναν, ανάμεσα σε γείτονες, και εκστρατείες μακριά από τη χώρα τους, για να υποτάξουν άλλους, δεν επιχειρούσαν οι Έλληνες. Δεν προσχωρούσαν, επίσης, στις μεγάλες πόλεις ως υπήκοοι, ούτε έκαναν  κοινές εκστρατείες ενωμένοι σαν ίσοι προς ίσους {…}

Γ3β

Άπαντες γιγνώσκουσι (γνωστικό ρήμα) τους προσσχόντας…περιποιησαμένους κατηγορηματική μετοχή

Άπαντες γιγνώσκουσι τους προσσχόντας…περιποιήσασθαι ειδικό απαρέμφατο


Άπαντες γιγνώσκουσι ότι οι προσσχόντες…περιεποιήσαντο ειδική πρόταση

Γ3α

τα ναυτικά: Υποκείμενο στο ην
αυτοις:Αντικείμενο στη μετοχή προσσχόντες
άλλων: Γενική αντικειμενική στο αρχη
επι καταστροφή :  Εμπρόθετος Επιρρηματικός προσδιορισμός του σκοπού
υπήκοοι:επιρρηματικό κατηγορούμενο του τρόπου/σκοπού

Παρασκευή 22 Μαΐου 2015

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2015



  Η επωδός όλων των μαθητών: " Μα δεν περιμέναμε να πέσει και πάλι ο Κρητικός" ! Κι όμως "έπεσε'', γι' αυτό για άλλη μια φορά ας επαναλάβουμε ότι δεν υπάρχουν '' sos'' και "αντι-sos" θέματα και πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί, ιδιαιτέρως, εμείς, οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουμε το μάθημα, ώστε να μην κάνουμε προβλέψεις,εξάλλου, δεν έχουμε το ''κληρονομικό χάρισμα'', για να προσανατολίζουμε τους μαθητές μας σε συγκεκριμένες ''σίγουρες'' επιλογές. Η προφορική εξέταση έδειξε ότι πολλοί υποψήφιοι εναποθέτοντας τις ελπίδες τους στη fortuna ταλαιπωρήθηκαν στα κύματα της φουρτούνας του Κρητικού. Και μια συμβουλή και για τα επόμενα μαθήματα: Τα διαβάζουμε ΟΛΑ εξίσου καλά! Η Λογοτεχνία πέρασε και για τελευταία φορά εξετάστηκε σήμερα σε πανελλαδικές εξετάσεις. 

Οι ενδεικτικές απαντήσεις της Κ.Ε.Ε.
σελίδα 1
σελίδα 2


Για τα θέματα πατήστε ΕΔΩ

Τετάρτη 13 Μαΐου 2015

Επιστολή διαμαρτυρίας για το "αποπαίδι" του εκπαιδευτικού μας συστήματος



Εξοχότατε κ. Υπουργέ,
Εξοχότατε κ. Αναπληρωτή Υπουργέ,

 Tην Παρασκευή 8 Μαΐου, από μία απροσδόκητη ανακοίνωση του Αναπληρωτή Υπουργού Παιδείας κ. Α. Κουράκη στη Βουλή πληροφορηθήκαμε ότι το Υπουργείο προτίθεται να καταργήσει μία ώρα διδασκαλίας της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γενικής Παιδείας στην Γ΄ Λυκείου και να την αντικαταστήσει με μάθημα της Ιστορίας των Κοινωνικών Επιστημών, αντικατάσταση που «κρίθηκε απαραίτητη, ώστε όλοι οι μαθητές της Γ΄ Λυκείου να έχουν επαφή με τις κοινωνικές επιστήμες, για να καλλιεργήσουν την κριτική τους σκέψη λίγους μήνες πριν από την απόκτηση του δικαιώματος της ψήφου», όπως εξήγησε ο Αναπληρωτής Υπουργός. Δυστυχώς, αυτή δεν είναι πρώτη φορά που το μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας αποτελεί τον πρώτο εύκολο στόχο αλλαγών στα προγράμματα του Λυκείου, όπως συνέβη λ.χ. με την κατάργησή του από πανελλαδικώς εξεταζόμενο μάθημα στην Ομάδα Προσανατολισμού των Ανθρωπιστικών Σπουδών, ή με τη ματαίωση της συνεξέτασής του με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας στις Πανελλήνιες Εξετάσεις για τους υποψηφίους όλων των Ομάδων Προσανατολισμού (κάτι που θα υπηρετούσε την αναγκαιότητα της συμπαγούς ανθρωπιστικής παιδείας όλων των μαθητών).

 Ως ένας από τους κατεξοχήν φορείς έρευνας και διδασκαλίας για την επιστήμη της Νεοελληνικής Φιλολογίας στην Ελλάδα, δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε την έντονη διαμαρτυρία και τη θλίψη μας για την αντιμετώπιση αυτή του μαθήματος, το οποίο, από μια εξαιρετική ευκαιρία καλλιέργειας της παιδείας και της κουλτούρας των μαθητών, γίνεται το «αποπαίδι» του εκπαιδευτικού συστήματος. Σε μια εποχή που παρατηρούμε το ενδιαφέρον των παιδιών στον ελεύθερο χρόνο τους να μονοπωλείται όλο και περισσότερο από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις «έξυπνες συσκευές» που υπάρχουν στα περισσότερα σπίτια, οι σχολικές ώρες που αφιερώνονται στη λογοτεχνία είναι για πολλούς μαθητές η μόνη επαφή τους με το λογοτεχνικό κείμενο· η μόνη ευκαιρία τους για ανάγνωση της λογοτεχνίας. Αν χαθεί αυτή η δυνατότητα (και η κατάργηση της μίας ώρας στη Γ΄ Λυκείου μπορεί εύκολα να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου για περαιτέρω μειώσεις), χάνεται μαζί της και η επαφή των μαθητών με ένα μεγάλο τμήμα του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού, η καλλιέργεια της ευαισθησίας τους στη γλώσσα, τον λόγο και τη λογοτεχνία.
Παρακαλούμε λοιπόν την ηγεσία του Υπουργείου να επανεξετάσει τη στάση της για το μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση και τη διαβεβαιώνουμε ότι σε οποιαδήποτε προσπάθειά της προς αυτήν την κατεύθυνση θα μας βρει θερμούς αρωγούς σε ό,τι μας ζητηθεί στην πράξη.

Παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση.

Με τιμή
Τα μέλη διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού του Τμήματος Φιλολογίας

Αλεξίου Ευάγγελος, Αν. Καθηγητής
Αντωνιάδης Θεόδωρος, Λέκτορας
Αραμπατζίδου Λένα, Επίκ. Καθηγήτρια
Αυγερινού-Τζιώγα Μαρία, Επίκ. Καθηγήτρια
Βαρελάς Λάμπρος, Επίκ. Καθηγητής
Βασιλειάδη Μάρθα, Επίκ. Καθηγήτρια
Βάσσης Ιωάννης, Καθηγητής
Γιαβής Κώστας, Επίκ. Καθηγητής
Γιαννάκης Γεώργιος, Καθηγητής
Θεοδωροπούλου Μαρία, Επίκ. Καθηγήτρια
Ιατρού Μαρία, Επίκ. Καθηγήτρια
Καπλάνης Αναστάσιος, Επίκ. Καθηγητής
Καραλή Μαρία, Επίκ. Καθηγήτρια
Κοτζάμπαση Σοφία, Καθηγήτρια
Κουρεμένος Θεόκριτος, Καθηγητής
Κουτσογιάννης Δημήτρης, Αν. Καθηγητής
Κυριαζής Δώρης, Επίκ. Καθηγητής
Κυριάκου Πουλχερία, Καθηγήτρια
Λάμαρη Άννα, Λέκτορας
Λιανέρη Αλεξάνδρα, Επίκ. Καθηγήτρια
Μαρκομιχελάκη Αναστασία, Επίκ. Καθηγήτρια
Ματθαίος Στέφανος, Επίκ. Καθηγητής
Μαυρουδής Aιμίλιος, Καθηγητής
Μικέ Μαρία, Καθηγήτρια, Διευθύντρια Τομέα
Μπακογιάννης Μιχαήλ, Επίκ. Καθηγητής
Ναούμ Ιωάννα, Επίκ. Καθηγήτρια
Νικήτας Δημήτριος, Καθηγητής
Νούσια Μαρία, Επίκ. Καθηγήτρια
Παπαγγελής Θεόδωρος, Ακαδημαϊκός, Καθηγητής
Παπαδοπούλου Δέσποινα, Επ. Καθηγήτρια
Παπαδοπούλου Θάλεια, Αν. Καθηγήτρια
Παπαναστασίου Γεώργιος, Αν. Καθηγητής
Πλαστήρα-Bαλκάνου Mαρία, Επίκ. Καθηγήτρια
Ρεβυθιάδου Ανθή, Αν. Καθηγήτρια
Ρεγκάκος Aντώνιος, Ακαδημαϊκός, Καθηγητής
Σιμελίδης Χρήστος, Λέκτορας
Σιστάκου Εβίνα, Αν. Καθηγήτρια
Σταυρακοπούλου Σωτηρία, Αν. Καθηγήτρια
Σταύρου-Σηφάκη Μελίτα, Καθηγήτρια, Διευθύντρια Τομέα
Σωτηρούδης Παναγιώτης, Καθηγητής
Τάντος Αλέξανδρος, Λέκτορας
Ταξίδης Ηλίας, Επίκ. Καθηγητής
Τζιτζιλής Χρήστος, Καθηγητής
Τζιφόπουλος Ιωάννης, Καθηγητής, Πρόεδρος Τμήματος
Τικτοπούλου Αικατερίνη, Επίκ. Καθηγήτρια
Τρομάρας Λεωνίδας, Καθηγητής, Διευθυντής Τομέα
Τσαγγάλης Χρήστος, Καθηγητής
Τσιριμώκου Ελισάβετ, Καθηγήτρια
Τσιτσικλή Δήμητρα, Επίκ. Καθηγήτρια
Τσιτσιμπάκου-Bασάλου Eυανθία, Αν. Καθηγήτρια
Τσίτσιου Χρυσάνθη, Επ. Καθηγήτρια
Τσοχατζίδης Σάββας, Καθηγητής
Φραγκουλίδης Σταύρος, Καθηγητής
Φυντίκογλου Βασίλειος, Αν. Καθηγητής
Χρηστίδης Δημήτριος, Καθηγητής
Χρυσανθόπουλος Μιχαήλ, Καθηγητής



Δευτέρα 11 Μαΐου 2015

Η Κική Δημουλά Eπίτιμη Διδάκτωρ της Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ.


Ο Πρύτανης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Καθηγητής Περικλής Α. Μήτκας
ο Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής Καθηγητής Μιλτιάδης Δ. Κωνσταντίνου και
ο Πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας Καθηγητής Χρυσόστομος Α. Σταμούλης
σας καλούν να τιμήσετε με την παρουσία σας
ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΤΗ ΑΝΑΓΟΡΕΥΣΗΣ
της ΚΙΚΗΣ Χ. ΔΗΜΟΥΛΑ

ΠΟΙΗΤΡΙΑΣ και ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ
σε ΕΠΙΤΙΜΗ ΔΙΔΑΚΤΟΡΑ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ
της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Η τελετή θα πραγματοποιηθεί στην Αίθουσα Τελετών της Παλαιάς Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ
την Τετάρτη 20 Μαΐου 2015 και ώρα 19:00 μμ.

Την τιμωμένη θα προσφωνήσει η Καθηγήτρια κ. Άννα Κόλτσιου-Νικήτα

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Σάββατο 9 Μαΐου 2015

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ : ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ (ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ 2015)


ΚΕΙΜΕΝΟ
Τι θα γνωρίζουν για μας τα αντίγραφά μας; 

     Θαυμαστά τα έργα της επιστήμης. Ανεπαρκής να τα συλλάβει η αντίληψή μου. Αποστηθίζει μόνον τους φωτεινούς κύκλους. Γι’ αυτό και η γλώσσα μου, ως αμαθής προσέχει και ποτέ δεν πατάει το πόδι της σε τέτοια σκοτεινά εδάφη. Το να σχολιάζω μιαν ανακάλυψη μου φαίνεται πιο υπερφίαλο απ’ το να επιχειρήσω να πιάσω τα άστρα. Και αν τώρα παραβαίνω τη σοβαρότητά μου, είναι γιατί με παρέσυρε ένα τρελό τηλεφώνημα φίλης φανατικής οικολόγου, τόσο που αρνείται να πατήσει σε γκαζόν επειδή αντιγράφει προσβλητικά το θείο, φυσικό, γρασίδι.
    Η φωνή της ήταν οργισμένη, αντί καλημέρας με περιέλουσε με ψόγους που «κάθομαι αραχτή μέσα στη νοικοκυρίστικη καταθλιψούλα μου αντί να ξεσηκωθώ εναντίον των τρομοκρατών που τοποθέτησαν νέα βόμβα στα θεμέλια της ύπαρξής μας ¬ και, πάει, όπου να 'ναι θα τιναχτεί στον αέρα η ατομικότητά μας, αυτό το μεγαλοειδές δώρο που έδωσε στον καθένα μας η φύση». Ένας καταιγισμός μαύρων οιωνών και σιγά σιγά ξεκαθάρισα ότι τρομοκράτες χαρακτήριζε τους Άγγλους ερευνητές και βόμβα την ανακάλυψή τους, την κλωνοποίηση. Περιέγραψε εν τω μεταξύ με αξιοζήλευτη άνεση τις περίπλοκες κινήσεις του πειράματος σαν να ήταν η ίδια ερευνητής. Πάλευα να καταλάβω από πού έφευγαν κύτταρα, πώς μπαινόβγαιναν στην κατάψυξη, πώς μεταφέρονταν οι ομοιότητες σε ωάριο αδειασμένο από τον αρχικό του ρόλο, τι σπέρμα ήταν αυτό που δεν ήταν σπέρμα αλλά κομμάτι από το αυτί ή την αχίλλειo πτέρνα - πελάγωσα. Και πού να τολμήσω βέβαια να υπερασπίσω την «καταθλιψούλα» μου, ότι είναι το ιστορικό πολλών και διαφόρων ξεσηκωμών μου εναντίον πολλών και διαφόρων βομβών που τοποθέτησαν τα ανεπιθύμητα στα θεμέλια των επιθυμητών. Βόμβες, που, παρά τους ξεσηκωμούς εξερράγησαν.

       Ωστόσο, συνωστίζομαι τώρα κι εγώ έξω από το θόρυβο και τη μεγάλη ανησυχία που ξεσήκωσε το επίτευγμα. Το διαφημίζει, νόστιμη, ήρεμη η Ντόλι, ανυποψίαστη ότι είναι το ορεκτικό ώσπου να φτάσουμε στο κύριο γεύμα, Τον άνθρωπο. 

    Να ληφθούν μέτρα, ξεφώνιζε η οικολόγος φίλη. Ποια μέτρα, αλήθεια; Η μοίρα της ανθρωπότητας είναι σαν τη Λερναία Ύδρα. Κόβεις το κεφάλι της φυματίωσης και φυτρώνει στη θέση του ο καρκίνος, κόβεις τη σχιζοφρένεια και πετάγεται το κεφάλι των πυρηνικών όπλων, μισοκόβεις το Έιτζ και φυτρώνει το κεφάλι της κλωνοποίησης. Ποια μέτρα, αλήθεια; Ο μοιραίος γενετικός τύπος που ασφαλής πια φυλάσσεται στα άδυτα της μνήμης των ηλεκτρονικών υπολογιστών και ασφαλέστερος στις κρυψώνες της εργοδότριας σκοπιμότητας που χρηματοδοτούσε και την έρευνα - αναρωτιέμαι αν στοιχίζει φθηνότερα η παραγωγή ύπαρξης, απ' όσο το χαπάκι για τη θεραπεία του καρκίνου.

    Και καλά να αυγατίσουν τα πρόβατα, τα πλάσματα των δασών και η παρέα της μοναχικής ατμόσφαιρας: τα πετούμενα. Και επάρκεια σφαγής θα έχουμε και χωρίς δεσμεύσεις πια θα μπορούν οι κυνηγοί να αξιοποιούν τα βόλια τους σημαδεύοντας τη μοναδική δυνατότητα των φτερών. Μόλις μας τελειώσουν τα πουλιά, θα γονιμοποιούμε τα αντίγραφά τους.

    Αλλά ο άνθρωπος; Σωστά διατυπώνω το ενδεχόμενο ν' αναπαράγεται κατ' εικόνα και ομοίωσή του σε όσα αντίγραφα θέλει; Και αν δε θέλει, πόσο σεβαστό θα είναι, πώς θα επανδρωθούν τα ακραία οράματα με επιστρατευμένα «Ρόμποκοπ»;

     Μου είναι αδιανόητο ότι ανθρώπινο πλάσμα θα γεννιέται από ένα κύτταρο άμοιρο μάλλον μητρικού φίλτρου. Ένα πλάσμα ορφανό, εντέλει. Πώς να προβλέψεις με τι ασυνήθιστα, δικά του ένστικτα θα διεκδικήσει την επιβίωσή του, ποια εκδικητικότης θα λανθάνει για τη μυστηριώδη ορφάνια του. Καθόλου παράξενο κάποια στιγμή να γυρίσουν τ' αντίγραφα και να τρώνε το πρωτότυπο. Ό,τι παραλλαγμένα κάπως συμβαίνει και στους εμφύλιους πολέμους.

     Ένα θλιβερό υποκατάστατο αθανασίας. Μια ακόμα ελπίδα για μετά θάνατον ζωή. Τι θα γνωρίζουν για μας τα αντίγραφά μας; Πόσο πιστά θα ξέρουν να διαχειρίζονται όσα μας πόνεσαν, μας απέλπισαν, όσα αγαπώντας τα διασώσαμε; Θα αναπαραχθεί επομένως και ο ψυχισμός μας; Μα, Θεέ μου, η ψυχή δεν αντιγράφεται με καμιά ανακάλυψη. Ψυχραιμία. Ας περιμένουμε να εκδηλώσει τη δυσφορία του ο Θεός. Γιατί καθόλου βέβαια .δε θα του αρέσει να του επιβληθεί, με το έτσι θέλω, να γίνει συνέταιρος στη δημιουργία μας. 'Ο, τι και να ισχυρίζονται οι πίθηκοι, εμείς τον Θεό διαλέξαμε για πλάστη μας. Επειδή ως αόρατος είναι όμορφος, ως αόρατος είναι ανεξακρίβωτα φταίχτης και, προπάντων, γιατί αόρατος ευκολότερο υπάρχει. Ψυχραιμία. Άλλωστε εμείς οι μεγάλοι, όταν θα ενσαρκωθεί η απειλή, θα βλέπουμε την κλωνοποίηση από τη ρίζα μόνον.

    Ας φοράνε λοιπόν οι νέοι φυλαχτό την ευχή μου: ποτέ να μην δεχτoύν να προέλθει ο άνθρωπος από άλλη μέθοδο, παρά μόνον από κείνην που εφαρμόζει η έλξη, μόνον από τη μεθυστική πειθώ που ασκεί ο έρωτας, μόνον από την αβίαστη ευτυχισμένη συναίνεση των σωμάτων, τη γοργή έστω, τη χιμαιρική έστω, αλλά κάθε φoρά σαν καινούργια κοσμογονική ανακάλυψη.

Κική Δημουλά, περιοδικό ΜΕΤΡΟ


ΘΕΜΑΤΑ

1. Σε ποιο γραμματειακό είδος ανήκει το παραπάνω κείμενο;
2. Ποιο είναι το θέμα και η θέση της Δημουλά και σε ποια μέρη του κειμένου διατυπώνονται;

3. Ποιους τρόπους πειθούς χρησιμοποιεί η συγγραφέας για να υποστηρίξει τις απόψεις της; Να  αναφέρετε από ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα.

4. Να γράψετε μία παράγραφο 130-140 λέξεων με τη μέθοδο της σύγκρισης-αντίθεσης και θεματική περίοδο: Η κλωνοποίηση χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη ανακάλυψη του αιώνα με πολλές, όμως, αρνητικές συνέπειες.
5. Να γράψετε ένα συνώνυμο και ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: υπερφίαλος, συναίνεση, χιμαιρική.
6. Να ετυμολογήσετε και να δώσετε τη σημασία που έχουν οι παρακάτω λέξεις στο κείμενο: παρέσυρε, επανδρωθούν,  δυσφορία, κοσμογονική.

7. ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ: Το τμήμα σας στο σχολείο αποφασίζει να γράψει μια επιστολή στον καθηγητή Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου θα καταθέτει τους προβληματισμούς σας για τα ηθικά προβλήματα που προκύπτουν από την ενδεχόμενη εφαρμογή της κλωνοποίησης στον άνθρωπο και θα υπενθυμίζει τις ειδικές ευθύνες της επιστημονικής κοινότητας.














Πέμπτη 16 Απριλίου 2015

Το μεταναστευτικό ή προσφυγικό πρόβλημα (Προτεινόμενο Θέμα Πανελλαδικών Εξετάσεων 2015)



ΚΕΙΜΕΝΟ

 Τα προβλήματα που βιώνουμε στην εποχή μας αυξάνουν την αβεβαιότητα, που εκδηλώνεται με τα πρωτοφανή μεταναστατευτικά ρεύματα. Η πατρίδα μας έχει μακρά ιστορία στην αναζήτηση της ελπίδας. Τώρα είναι η ίδια που προσφέρει ελπίδα.

  Η μετανάστευση, σε μεγάλο βαθμό, λειτούργησε θετικά για τη χώρα μας. Τόνωσε την ανταγωνιστικότητα, ξαναχτίστηκαν τα χωριά, βρήκαν βοήθεια οι αναξιοπαθούντες, απαλύνθηκε η γήρανση και ενσωματώθηκαν νέα στοιχεία στην κουλτούρα της. Η ποικιλότητα τροφοδοτούσε πάντοτε τη δημοκρατία. Ο μετανάστης, όμως, για να έχει τα ίδια δικαιώματα με τον έλληνα πολίτη, πρέπει να γίνει πρώτα έλληνας υπήκοος. Ετσι θα έχει δικαίωμα να συμμετέχει στη ζωή των θεσμών. Πρέπει να σημειωθεί ότι η έλλειψη μεταναστευτικής πολιτικής δεν δημιούργησε συνθήκες που να ευνοούν τη μετανάστευση στη χώρα μας ανθρώπινου δυναμικού με δεξιότητες και επιστημονική γνώση. Μόνο οι ανειδίκευτοι και οι απελπισμένοι κατέκλυσαν κάθε ελληνική γωνιά.

  Οι δυνατότητες που έχουμε να εντάξουμε νέους πολίτες είναι λίαν περιορισμένες. Τα ανεξέλεγκτα κύματα μεταναστών που αποβιβάζονται αδιάκοπα στη χώρα μας έχουν δημιουργήσει τεράστια κοινωνικά προβλήματα, τόσο για τους ίδιους τους μετανάστες όσο και για τη χώρα μας. Τα νοσοκομεία, τα σχολεία, οι θέσεις εργασίας και η κοινωνική πρόνοια δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες, με αποτέλεσμα τα πλεονεκτήματα της μετανάστευσης να χάνονται και να δίνουν τη θέση τους στο χάος! Οπως είναι εύλογο, οι πιο παραδαρμένοι από τους νεοεισερχόμενους στη χώρα μας, αδυνατώντας να εξασφαλίσουν τα προς το ζην, έχουν οδηγηθεί ή σύντομα θα οδηγηθούν στην παρανομία και στις αποκλίνουσες συμπεριφορές. Τα θύματά τους αθώοι πολίτες. Θα πρέπει να αναμένουμε από τους μετανάστες ομαδοποιήσεις, κλειστές κοινότητες, ξεχωριστές γειτονιές. Αν δεν έχουν εκδηλωθεί, δεν θα πάρει καιρός να γίνουμε μάρτυρες καταστάσεων όπως: αντίπαλες συμμορίες, έλεγχος δρόμων, παράνομο εμπόριο, ξεκαθαρίσματα λογαριασμών, βιαιοπραγίες... Μια χούφτα από απελπισμένους αρκεί να χαλάσει τη ζωή σε μια γειτονιά. Τα θύματά τους με τη σειρά τους θα θελήσουν να αντιδράσουν. Μια τέτοια κατάσταση θα οδηγήσει στην ανάγκη μεγαλύτερης αστυνόμευσης, δηλαδή σε μεγαλύτερη δημόσια δαπάνη, εκτροπή από τον σεβασμό του διαφορετικού και απαίτηση ιδιωτικών αστυνομιών. Οι πλούσιες συνοικίες θα βρουν τα μέσα να περιχαρακωθούν και να συντηρήσουν τις δημοτικές τους αστυνομίες ή τις ιδιωτικές επιχειρήσεις ασφάλειας. Το κύριο σώμα των πολιτών, όμως, δεν θα έχει τη δυνατότητα να απολαμβάνει την ήρεμη ζωή στην ίδια του την πατρίδα.

  Η λύση του είναι δύσκολη και απαιτεί αντιμετώπιση με βάση: την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τον σεβασμό του διαφορετικού, την ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών, τις δυνατότητες της οικονομίας, την προοπτική πολιτικής ένταξης όσων είναι απαραίτητοι στη χώρα μας και θεμελιώνουν τέτοιο δικαίωμα και την απαίτηση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής.

  Τα μεταναστευτικά ρεύματα δημιουργούν την «κάτωθεν» παγκοσμιοποίηση που καθιστά την ανεκτικότητα του διαφορετικού σημαντική αξία. Είναι αλήθεια ότι πρέπει κανείς να αναζητά την αρμονία των αντιθέσεων, δηλαδή την ανεκτικότητα και να επιδιώκει τη διαχείριση της διαφωνίας, αλλά με ένα θυμωμένο πλήθος που δεν έχει ελπίδα οι κανόνες δεν ισχύουν και το χάος παραμονεύει. Τα προβλήματά του μας δοκιμάζουν και οι αντοχές μας είναι περιορισμένες... Η σημερινή πραγματικότητα έχει υπερβεί το μέτρο και θα οδηγήσει στην αναρχία και στην υποβάθμιση της κοινωνικής συνοχής. Ελπίδα μας, η τήρηση των κανόνων... και η κοινή στάση πολιτών και πολιτικής ηγεσίας. (Διασκευασμένο κείμενο από http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=278832)

Ο κ. Χρ. Β. Μασσαλάς είναι Πρόεδρος ΔΕ Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του Συμβουλίου Ανώτατης Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο σε 90-110 λέξεις

Β1. Τα μεταναστευτικά ρεύματα δημιουργούν την «κάτωθεν» παγκοσμιοποίηση που καθιστά την ανεκτικότητα του διαφορετικού σημαντική αξία. Με θεματική περίοδο την παραπάνω διατύπωση, να αναπτύξετε μία παράγραφο με αιτιολόγηση σε 80-100 λέξεις

Β2. Με ποιους τρόπους, κατά την άποψή σας, θα μπορούσε να αμβλυνθεί το πρόβλημα που έχει ανακύψει με την έλευση των μεταναστών/προσφύγων στη χώρα μας; (100-120 λέξεις)

Β3. Σε ποιο κειμενικό είδος ανήκει το κείμενο; Να τεκμηριώσετε την επιλογή σας αντλώντας επιχειρήματα από τη σχετική θεωρία.

Β4. Να δώσετε από μία συνώνυμη για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου

Β5. Να βρείτε και να χαρακτηρίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις του αποσπάσματος:

Τα μεταναστευτικά ρεύματα δημιουργούν την «κάτωθεν» παγκοσμιοποίηση που καθιστά την ανεκτικότητα του διαφορετικού σημαντική αξία. Είναι αλήθεια ότι πρέπει κανείς να αναζητά την αρμονία των αντιθέσεων, δηλαδή την ανεκτικότητα και να επιδιώκει τη διαχείριση της διαφωνίας, αλλά με ένα θυμωμένο πλήθος που δεν έχει ελπίδα οι κανόνες δεν ισχύουν και το χάος παραμονεύει. 

Γ. Σε μία γραπτή εισήγηση που απευθύνετε ως εκπρόσωπος του 15μελούς συμβουλίου του σχολείου σας σε μία ημερίδα του Δήμου,καλείσθε να παρουσιάσετε τις διαστάσεις του προβλήματος της αθρόας μετακίνησης των μεταναστών/προσφύγων στις χώρες υποδοχής καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι συνομήλικοί σας, που βιώνουν τις παρενέργειες της βίαιης απομάκρυνσής τους από τις πατρογονικές τους εστίες. (500-600 λέξεις)

Κυριακή 5 Απριλίου 2015

Η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς.

ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ !


 Κάθε Πάσχα σε όλον τον χριστιανικό κόσμο, η μνήμη των περισσοτέρων ανατρέχει σε όσα συνέβησαν κατά την τελευταία εβδομάδα του Ιησού στην Ιερουσαλήμ. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα γεγονότα των τελευταίων ημερών του Ιησού, όπως καταγράφονται στα ευαγγέλια, δημιουργούν πολλά και αναπάντητα ερωτήματα, όχι μόνο στους βιβλικούς ερευνητές αλλά και στους απλούς πιστούς. Ερωτήματα που αφορούν το τελευταίο δείπνο και τον χαρακτήρα του, τις δίκες του Ιησού και τη νομιμότητά τους και φυσικά την ημερομηνία της σταύρωσης. Αν αναρωτιέστε τι έχει να μας πει για όλα αυτά ένας διακεκριμένος φυσικός του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ, η απάντηση είναι πολλά και μάλιστα με τρόπο που θα μας μείνει σίγουρα αξέχαστος.

 Ο Colin Humphreys μελετά εδώ και τριάντα χρόνια με πάθος τις ευαγγελικές διηγήσεις και ισχυρίζεται ότι βρήκε επιτέλους τη λύση για τις αντιφάσεις που παρατηρούνται μεταξύ των συνοπτικών και του Ιωάννη, καθώς αυτοί διηγούνται τα όσα διαδραματίστηκαν κατά τις τελευταίες ημέρες του Ιησού. Ανασυνθέτοντας τα αρχαία ημερολόγια με τη συνδρομή της αστρονομίας και διαβάζοντας προσεκτικά τα βιβλικά, αλλά και τα εξωβιβλικά κείμενα, ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι μπορούμε πλέον σήμερα να υπολογίσουμε την ακριβή ημέρα του θανάτου του Ιησού. Δεν πρόκειται για ένα λογοτεχνικό βιβλίο, αλλά για μια επιστημονική μελέτη, προϊόν μιας πολύχρονης εξαντλητικής έρευνας ενός ικανότατου συγγραφέα, ο οποίος καταφέρνει να κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη αμείωτο μέχρι το τέλος. Το βιβλίο προσφέρεται για ανάγνωση από ένα ευρύ κοινό και δεν απευθύνεται μόνο σε θεολόγους. Για το λόγο αυτό πρότεινα τη μετάφρασή του στα ελληνικά. Ο Humphreys αναζητά στοιχεία στα ευαγγέλια σαν αστυνομικός επιθεωρητής που προσπαθεί να εξιχνιάσει έναν φόνο, αναλύει και συνθέτει όσα ανακαλύπτει με την ακρίβεια ενός φυσικού επιστήμονα, πάνω απ’ όλα όμως, σέβεται και αναγνωρίζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα των θρησκευτικών κειμένων σαν πιστός που αναζητά σε αυτά τον Θεό του.

 Βρήκα το βιβλίο αυτό εξαιρετικά ενδιαφέρον, όταν το διάβασα για πρώτη φορά και πρότεινα στον εκδοτικό οίκο Μέθεξις να αναλάβει τη μετάφραση και έκδοσή του στην Ελλάδα. Το βιβλίο έχει ήδη μεταφραστεί στα γερμανικά και τα πορτογαλικά. Ασφαλώς μπορεί κανείς να μη συμφωνεί με τα πορίσματα του συγγραφέα ή τη μέθοδο προσέγγισης των βιβλικών κειμένων που αυτός ακολουθεί. Όπως και να έχει όμως, πρόκειται για ένα καλογραμμένο βιβλίο, το οποίο παρουσιάζει με πρωτότυπο τρόπο πως εκτυλίχθηκαν τα γεγονότα της εβδομάδας του πάθους του Ιησού, χωρίς να αφήνει ποτέ την προσοχή του αναγνώστη να χαλαρώσει, ούτε για μια στιγμή. Το δύσκολο έργο της μετάφρασης ενός τέτοιου βιβλίου ανέλαβε η κ. Ανίτα Κλήμη, ιδιοκτήτρια φροντιστηρίων ξένων γλωσσών με μεταφραστικές σπουδές και θεολόγος με μεταπτυχιακές σπουδές στην Καινή Διαθήκη και την ερμηνεία της. Καταλληλότερος μεταφραστής δεν θα μπορούσε να βρεθεί και το αποτέλεσμα ήταν να παραδοθεί ένα κείμενο ποιοτικά ανώτερο από κάθε αντίστοιχη προσπάθεια. Την ευχαριστώ θερμά, όπως και τον εκδότη κ. Ιωάννη Καραδέδο που μας περίμενε καρτερικά να του παραδώσουμε το κείμενο. Όσο και αν ο χρόνος τον πίεζε ασφυκτικά, εκείνος έκανε εξαιρετική δουλειά με τους πίνακες, τα σχέδια, τις εικόνες και γενικά τη σελιδοποίηση του βιβλίου.

 Αποφασίσαμε να αλλάξουμε τον τίτλο του βιβλίου και ενώ θα έπρεπε να είναι: Το μυστήριο του τελευταίου δείπνου του Ιησού, προτιμήσαμε να εκδοθεί αυτό ως: Η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς. Ο υπότιτλος παρέμεινε ως έχει στο πρωτότυπο. Ο λόγος αυτής της αλλαγής ήταν για να μην προκληθεί σύγχυση στο ευρύτερο κοινό που δεν γνωρίζει την προβληματική σχετικά με το τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους μαθητές του. Αυτό που αναζητά όμως ο συγγραφέας δεν είναι μόνο η ημέρα και ο χαρακτήρας του τελευταίου δείπνου αλλά και η ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς, αφού τα δύο περιστατικά συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους.

 Η παράθεση των αρχαίων κειμένων γίνεται σχεδόν παντού σε μετάφραση και όχι από τα πρωτότυπα κείμενα. Το κείμενο της Αγίας Γραφής που χρησιμοποιείται προέρχεται από τη μετάφραση στη δημοτική (Η Αγία Γραφή. Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα, έκδοση Ελληνική Βιβλική Εταιρία, Αθήνα 1997). Τα βιβλία της Αγίας Γραφής χρησιμοποιούνται παντού συντομογραφικά και για το λόγο αυτό τοποθετήθηκε ένας πίνακας συντομογραφιών πριν από το πρώτο κεφάλαιο. Όσα από τα ξενόγλωσσα έργα που χρησιμοποιούνται στο βιβλίο έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά, σημειώνονται σχετικά στις αντίστοιχες υποσημειώσεις και προστέθηκαν στη βιβλιογραφία στο τέλος του βιβλίου. Σε ορισμένα σημεία του βιβλίου, στα οποία χρησιμοποιούνται εξωβιβλικά κείμενα, έκρινα σκόπιμο να τοποθετηθεί μια σημείωση στο κάτω μέρος της σελίδας που ενημερώνει τους αναγνώστες εκείνους, οι οποίοι δεν έχουν εξοικείωση με αυτά, που μπορούν να τα βρουν στο πρωτότυπο ή σε μετάφραση. Τα έργα αυτά όμως, δεν προστέθηκαν στη βιβλιογραφία του συγγραφέα. Τέλος, άλλαξα τη μορφή της βιβλιογραφίας και των υποσημειώσεων και την προσάρμοσα σε εκείνη που προτιμάται στις περισσότερες θεολογικές μελέτες.

 Στις διηγήσεις του πάθους του Ιησού υπάρχει ένα μικρό περιστατικό, το οποίο διασώζει μόνο ο ευαγγελιστής Ματθαίος. Στο 27:19 μας πληροφορεί ότι «ενώ ο Πιλάτος καθόταν στη δικαστική του έδρα, η γυναίκα του, του έστειλε με κάποιον ετούτο το μήνυμα: “Μην κάνεις τίποτα εναντίον αυτού του αθώου, γιατί πολύ ταλαιπωρήθηκα απόψε στ’ όνειρό μου εξαιτίας του”». Ο Πιλάτος, όπως όλοι ξέρετε, ασφαλώς δεν την άκουσε και έτσι ταλαιπωρηθήκαμε και εμείς, όχι στον ύπνο μας και ούτε για ένα μόνο βράδυ, προκειμένου το βιβλίο αυτό να φτάσει στα χέρια σας. Άξιζε όμως κάθε ταλαιπωρία, όπως θα διαπιστώσετε και μόνο από τα περιεχόμενα του βιβλίου που ακολουθούν.

 Μ. Γκουτζιούδης (Επίκ. Καθ. Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ)
  

ΠΗΓΗ http://blogs.auth.gr/moschosg/

Τρίτη 24 Μαρτίου 2015

Οι συλλογισμοί στα Ηθικά Νικομάχεια του Αριστοτέλη (1-5)




ΕΝΟΤΗΤΑ 1η (B1, 1-3): ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ ΑΡΕΤΗ. ΤΑΙΡΙΑΖΕΙ ΣΤΗ ΦΥΣΗ ΜΑΣ Η ΗΘΙΚΗ ΑΡΕΤΗ;
1η προκείμενη: όσα υπάρχουν εκ φύσεως έχουν κάποιες ιδιότητες που δεν μπορούν να αλλάξουν με τον εθισμό, όσο κι αν κανείς προσπαθήσει («οὐθὲν γὰρ τῶν φύσει ὄντων ἄλλως ἐθίζεται»)
2η προκείμενη: η ανθρώπινη συμπεριφορά, τα ηθικά μας χαρακτηριστικά μεταβάλλονται και καλλιεργούνται με τον εθισμό, όπως αποδεικνύει και η ετυμολογία της λέξης «ηθική» («ἡ δ’ ἠθικὴ ἐξ ἔθους περιγίνεται»)
Συμπέρασμα: καμία ηθική αρετή δεν υπάρχει εκ φύσεως («οὐδεμία τῶν ἠθικῶν ἀρετῶν φύσει ἡμῖν ἐγγίνεται»)

ΕΝΟΤΗΤΑ 2η (B1,4), Η ΗΘΙΚΗ ΑΡΕΤΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΗΘΙΚΗ ΠΡΑΞΗ
Συνοπτική νοηματική απόδοση του συλλογισμού
1η προκείμενη: σε όσα υπάρχουν μέσα μας εκ φύσεως προηγείται η ύπαρξη και η δυνατότητα μιας ενέργειας και ακολουθεί η ενέργεια, η πραγμάτωση της δυνατότητας (δύναμις -> ενέργεια)
2η προκείμενη: στις ηθικές αρετές προηγείται η ενέργεια, ο εθισμός και η επανάληψη μιας πράξης και ακολουθεί η κατάκτησή τους (ενέργεια -> δύναμις).
Συμπέρασμα: οι ηθικές αρετές δεν υπάρχουν μέσα μας εκ φύσεως, αφού δεν ακολουθούν την πορεία όσων υπάρχουν μέσα μας εκ φύσεως.
ΕΝΟΤΗΤΑ 3 (Β1, 5-7)"ΑΛΛΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΕΣΗ ΗΘΙΚΗΣ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ"

ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΦΡΑΣΗΣ: "Έτι έκ των αυτών και δια των αυτών και γίνεται πάσα αρετή και φθείρεται"
Τα ρήματα «γίνεται - φθείρεται» μας παραπέμπουν στο θεμελιώδες αντιθετικό ζεύγος της φιλοσοφικής σκέψης «γένεσις - φθορά». Για τον Αριστοτέλη, αυτή ήταν μια φυσική διαδικασία μονόδρομη: γένεση -> αύξηση -> τελείωση -> παρακμή -> φθορά. Αυτή, λοιπόν, η διαδικασία ακολουθείται και στις ηθικές αρετές. Κάθε αρετή για τους ίδιους λόγους και χρησιμοποιώντας τα ίδια μέσα γεννιέται και με την καλή εξάσκηση κατακτιέται, ενώ με την κακή εξάσκηση χάνεται.
ΕΝΟΤΗΤΑ 4 (Β1,7-8) : "ΣΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΕΡΙΣΤΑΣΕΙΣ (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ) ΖΩΗΣ ΜΑΣ ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΕΤΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΑΡΕΤΗΣ."
Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΕΘΙΣΜΟΥ: «οὐ μικρὸν οὖν … μᾶλλον δὲ τὸ πᾶν.»
Ο Αριστοτέλης θεωρεί ότι ο εθισμός και η απόκτηση μόνιμων στοιχείων του χαρακτήρα μας έχει πολύ μεγάλη παιδαγωγική αξία. Γι΄ αυτό και εισάγει στην ενότητα αυτό το παιδαγωγικό του σχόλιο. Θεωρεί λοιπόν, ότι ο άνθρωπος πρέπει να συνηθίζει από μικρός σε ηθικές ενέργειες, για να φτάσει στην κατάκτηση των ηθικών αρετών. Μάλιστα, αυτή η διαδικασία πρέπει να ξεκινήσει από πολύ μικρή ηλικία, γιατί τότε συντελείται η διαμόρφωση της ηθικής του συνείδησης. Το φυσικό, οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον του παιδιού παίζει καθοριστικό ρόλο στη σωματική, συναισθηματική, ψυχική και πνευματική ανάπτυξή του. Επιπλέον, επειδή η διαδικασία αυτή απαιτεί πολύ χρόνο, κρίνεται σωστό να ξεκινήσει όσο γίνεται πιο γρήγορα. Οι παιδαγωγικές αυτές αντιλήψεις του Αριστοτέλη συμφωνούν με τις σύγχρονες και φαίνεται ότι έπαιξαν και παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της σύγχρονης αντίληψης για την αγωγή.

ΕΝΟΤΗΤΑ 5(Β3, 1-2) : Η ΠΡΑΓΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΑΡΕΤΗΣ ΣΥΝΕΠΑΓΕΤΑΙ ΕΥΧΑΡΙΣΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΩΝ ΠΟΥ ΒΙΩΝΟΥΝ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΚΑΤΕΧΟΥΝ ΚΑΙ ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΚΑΤΕΧΟΥΝ ΤΙΣ ΗΘΙΚΕΣ ΑΡΕΤΕΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΜΙΑΣ ΗΘΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ:

Όσοι κατέχουν τις ηθικές αρετές
βιώνουν ευχάριστα συναισθήματα με την εκτέλεση μιας ηθικής πράξης και γι αυτό τις επιδιώκουν,
βιώνουν δυσάρεστα συναισθήματα με την εκτέλεση μιας μη ηθικής πράξης (η άποψη αυτή αφήνεται να εννοηθεί από τα συμφραζόμενα).
Όσοι δεν κατέχουν τις ηθικές αρετές
βιώνουν δυσάρεστα συναισθήματα με την εκτέλεση μιας ηθικής πράξης και γι αυτό τις αποφεύγουν,
βιώνουν ευχάριστα συναισθήματα με την εκτέλεση μιας μη ηθικής πράξης.

Δευτέρα 23 Μαρτίου 2015

Το bullying ξεκινάει από το Νηπιαγωγείο!

Αναδημοσίευση από την Καθημερινή




«Δεν καταλαβαίνω τι σχέση έχει το ένα με το άλλο. Δεν καταλαβαίνω τι με ρωτάτε». Ο διευθυντής του δημοτικού σχολείου Πλαγιάς Λέσβου, όπου στα τέλη Ιανουαρίου, μαθητές «κρέμασαν» έναν 9χρονο συμμαθητή τους από την μπασκέτα με αποτέλεσμα να πέσει και να σπάσει το χέρι του, ήταν κατηγορηματικός προχθές στο τηλέφωνο: «Εδώ είχαμε ένα ατύχημα. Ο,τι έγινε στα Ιωάννινα είναι άλλο πράγμα».

Για «ατύχημα που συνέβη σε μαθητή στον αύλειο χώρο», άλλωστε, είχε κάνει λόγο τότε και το υπουργείο Παιδείας, ανακοινώνοντας παράλληλα τη διενέργεια έρευνας, ενώ μόλις πριν από λίγες ημέρες ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Π.Ε. Λέσβου το χαρακτήρισε σε ανακοίνωσή του «ατυχές συμβάν», εξαπολύοντας μύδρους εναντίον της ΕΔΕ «που ταλαιπωρεί βάναυσα εκπαιδευτικούς, γονείς και μαθητές αναζητώντας ενόχους».

Οταν τα φώτα της δημοσιότητας σβήνουν και η προσοχή του κοινού στρέφεται αλλού, το πρόβλημα «εξαφανίζεται». Bullying; Ποιο bullying; «Αυτό θα συμβεί και στα Γιάννενα» διακινδυνεύει την πρόβλεψη ο ψυχολόγος κ. Παναγιώτης Σιαπέρας, με πολύχρονη εμπειρία στο φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού. «Αφού όλοι θα στοχοποιήσουν όλους, το θέμα θα ξεχαστεί και η ζωή θα συνεχιστεί». Ομως, ανεξάρτητα από τις εξάρσεις της επικαιρότητας, το πρόβλημα όχι μόνο είναι εδώ, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς εμφανίζεται ενισχυμένο τα τελευταία χρόνια εξαιτίας της επέλασης της κρίσης στις οικογένειες.

Το εννιάχρονο παιδί κοίταξε τον πατέρα του και του είπε πολύ σοβαρά: «Μπαμπά μην ανησυχείς, εάν με στριμώξουν κι άλλο, έχω βρει τρύπα στα κάγκελα και θα φύγω». Το παιδί πηγαίνει στην Τετάρτη Δημοτικού σε δημόσιο σχολείο του Χαλανδρίου. Είναι ένα από τα πέντε παιδιά που έχουν στοχοποιηθεί από τους συμμαθητές τους και υφίστανται αδιανόητα καψόνια. Προχθές, ο αρχηγός της ομάδας τού έριξε μπουνιά στο πρόσωπο, με αποτέλεσμα να του προκληθούν εκδορές στα μάτια από τα γυαλιά. Πρόσφατα, οι θύτες -εάν μπορούν να χαρακτηριστούν έτσι εννιάχρονα παιδιά- χτύπησαν τον μικρότερό του αδερφό, μαθητή της Δευτέρας, «για να του δείξουν». Ηδη, ένα από τα πέντε παιδιά αναγκάστηκε να αλλάξει σχολείο. «Και τα υπόλοιπα λένε ότι εάν μπορούσαν θα έφευγαν ευχαρίστως» λέει στην «Κ» ο κ. Θεολόγος Μποσδάς, εκ μέρους του Δ.Σ. της Ενωσης Γονέων Χαλανδρίου. «Εκτός από τις βίαιες επιθέσεις, υπάρχουν και απειλές ή άλλου είδους χειριστικές συμπεριφορές. Για παράδειγμα θα πουν “αν δεν με καλέσεις στο πάρτι θα πω και στους άλλους να μην έρθουν” ή “για να μη μιλήσεις, θα σου δώσω να φας αυτά τα μπισκότα”. Είναι απίστευτο αν σκεφτεί κανείς ότι μιλάμε για μαθητές της τετάρτης δημοτικού!».

Οσο κι αν ακούγεται αδιανόητο, το bullying έχει ξεκινήσει ήδη από το νηπιαγωγείο. «Είναι σαν να κληρονομείται», λέει ο κ. Μποσδάς. «Ξεκινάει για κάποιους λόγους μια επιθετική συμπεριφορά στον πιο αδύναμο από τον πρώτο καιρό στο σχολείο και συνεχίζεται και στις επόμενες τάξεις. Στην Α΄ Δημοτικού, το συγκεκριμένο παιδί έμεινε μια εβδομάδα με νάρθηκα στον αυχένα από χτύπημα με μπουκάλι νερού». Είναι χαρακτηριστικό ότι φέτος, έπειτα από κινητοποίηση των γονέων, στο σχολείο υλοποιείται πρόγραμμα «διαχείρισης θυμού».

Τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή την τραγική είδηση με τον αδόκητο χαμό του 20χρονου Βαγγέλη Γιακουμάκη, τα τηλέφωνα χτυπούν συνέχεια στην Υποδιεύθυνση Προστασίας Ανηλίκων της Ασφάλειας Αττικής. «Ενώ πέρυσι όλη τη χρονιά είχαμε χειριστεί ελάχιστα περιστατικά, μόλις 3-4, μόνο χθες μας καταγγέλθηκαν δύο περιστατικά. Το ένα μάλιστα αφορούσε σπρώξιμο από τις σκάλες ενός παιδιού που κατέληξε με επιγονατίδα» λέει στην «Κ» η τμηματάρχης Εποπτείας Ανηλίκων, Αστυνόμος Α΄ κ. Γεωργία Πατρωνούδη. «Βλέπουμε ότι με αφορμή αυτό που έγινε στα Γιάννενα, ο κόσμος μιλάει περισσότερο, έχουμε κινητοποιηθεί». Γενικά όμως, το bullying σπάνια φτάνει στις αστυνομικές αρχές, αφού συνήθως αντιμετωπίζεται -ή όχι- εντός του σχολικού πλαισίου. «Σε μας φτάνουν συνήθως τα περιστατικά που δεν μπορούν να επιλυθούν στο σχολείο. Οπως για παράδειγμα η υπόθεση που χειριστήκαμε πέρυσι με ένα παιδάκι στο δημοτικό που συνεχώς του έκλεβαν το χαρτζιλίκι. Ή εκείνη στην οποία δύο κορίτσια δέχονταν απειλές από συμμαθητές ότι θα ανεβάσουν φωτογραφίες τους στο Διαδίκτυο». Στην περίπτωση του σχολείου στο Χαλάνδρι οι γονείς των «θυτών» εμφανίζουν πλήρη άρνηση να αποδεχθούν ή έστω να συζητήσουν το πρόβλημα. Σύμφωνα με την κ. Πατρωνούδη, πρόκειται για πάγια συμπεριφορά. «Εμείς επικοινωνούμε συχνά με τα σχολεία και παροτρύνουμε τους διευθυντές να μιλήσουν με τις οικογένειες, αλλά οι περισσότεροι γονείς είναι αρνητικοί στο να δεχθούν ότι τα παιδιά τους εμπλέκονται σε τέτοια πράγματα». Οπως λέει, τα τελευταία χρόνια, το φαινόμενο παρουσιάζει έξαρση. «Από την εμπειρία μου πιστεύω ότι υπάρχουν αρκετά περιστατικά σχολικής βίας. Το φαινόμενο έχει επιδεινωθεί στην κρίση, αφού οι γονείς τρέχουν να βγάλουν τα προς το ζην, η παρουσία τους είναι ελάχιστη στο σπίτι, ενώ δεν διατηρούν επαφή με το σχολείο παρά μόνο εάν πρόκειται να πάρουν βαθμούς. Ομως είναι σημαντικό να ενδιαφέρονται εκτός από τις επιδόσεις των παιδιών τους και για τη συμπεριφορά τους».

Πολύ συχνά άλλωστε οι θύτες υφίστανται bullying στο σπίτι τους. «Κάποιος που υφίσταται κακομεταχείριση από τον πατέρα του εύκολα θα το καθρεφτίσει στους συμμαθητές του», καταλήγει ο κ. Σιαπέρας.

Ο χαβαλές που εκτροχιάζεται

Ολα ξεκινάνε από μια πλάκα. «Τα περισσότερα περιστατικά αφορούν παιδιά που δεν μπόρεσαν να ελέγξουν τον χαβαλέ που εκτροχιάστηκε» λέει στην «Κ» ο επικεφαλής της Υπηρεσίας Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος κ. Μάνος Σφακιανάκης. Η υπηρεσία του έχει πραγματοποιήσει συνολικά 250 ημερίδες σε όλη τη χώρα και 5.000 ομιλίες μέσω τηλεδιάσκεψης σε σχολεία για την πρόληψη του bullying, καθώς ο σχολικός εκφοβισμός έχει βρει πρόσφορο έδαφος στο ηλεκτρονικό πεδίο. «Πολύ συχνά τα παιδιά χάνουν τον έλεγχο του προφίλ τους στα κοινωνικά δίκτυα. Κάποιος συμμαθητής τους κλέβει τα στοιχεία και ανεβάζει γι’ αυτούς υλικό, όπως χαρακτηρισμούς για άλλους μαθητές. Την επόμενη μέρα, τα παιδιά πάνε σχολείο και βρίσκουν όλη την τάξη εναντίον τους».

Είναι σημαντικό -τονίζει ο ίδιος- να μην ποινικοποιηθεί το παιχνίδι και η χαρά των παιδιών. «Δεν πρέπει να φτάσουμε στο σημείο να ονομάζουμε bullying εάν ένα παιδάκι στραβοκοιτάξει ένα άλλο. Το bullying είναι επαναλαμβανόμενο και έχει σχέση με την αίσθηση του παιδιού που το υφίσταται, που στην αρχή νιώθει μια απειλή, η οποία στη συνέχεια του προκαλεί φόβο, τρόμο, ταραχή. Αυτά είναι τα πρώτα στάδια. Η κορύφωση είναι αυτό που είδαμε στα Γιάννενα».

Σύμφωνα με τον ψυχολόγο-εργοθεραπευτή κ. Π. Σιαπέρα, είναι σημαντικό καταρχήν οι γονείς να διατηρούν καλή επαφή με τους εκπαιδευτικούς. «Απαιτείται επίσης καλή επικοινωνία με το παιδί. Αν δεν έχεις εγκαταστήσει σωστά κανάλια επικοινωνίας, δεν θα μπορέσεις να μάθεις τι συμβαίνει».

ΛΙΝΑ ΓΙΑΝΝΑΡΟΥ
http://www.kathimerini.gr/

Δευτέρα 2 Μαρτίου 2015

Η περιγραφή μίας καρικατούρας

Εργασίες για την ενότητα της Περιγραφής  από την έκφραση-έκθεση Α΄Λυκείου




Στην εικόνα απεικονίζεται ο γερμανός φυσικός Άλμπερτ Αϊνστάιν, ο οποίος έχει γίνει γνωστός σε όλους μας για την θεμελίωση της θεωρίας της σχετικότητας.

  Το πρώτο χαρακτηριστικό του που τράβηξε την προσοχή μου στην συγκεκριμένη φωτογραφία είναι τα σκοτεινά του μάτια. Λόγω της ασπρόμαυρης ανάλυσης πάνω από τα βλέφαρά του, έχει σχηματιστεί μία έντονη σκούρη σκιά που τονίζει το μελαγχολικό, απλανές και ταυτόχρονα ειρωνικό του βλέμμα, όπως επίσης τις βαθιές χαραγματιές που έχουν αφήσει τα χρόνια στο κάτω μέρος των ματιών του.

  Επίσης λόγω της επεξεργασίας που έχει υποστεί η φωτογραφία, η περιοχή των ματιών έχει στενέψει, φαρδαίνοντας με αυτόν τον τρόπο το ρυτιδιασμένο μέτωπό του και δίνοντας έμφαση στην μεγάλη του μύτη. Δεξιά και αριστερά από τα ρουθούνια του εμφανίζονται δύο βαθιές ρυτίδες που καταλήγουν στο καλοκουρεμένο και υπερβολικά μεγάλο του μουστάκι, που κρύβει κάθε ίχνος των χειλιών του, αφήνοντας μόνο ένα μικρό μέρος του τετράγωνου σαγονιού του να φαίνεται. Τέλος τα άσπρα του φουσκωτά και μακριά μαλλιά είναι χτενισμένα προς τα πίσω εφαρμοσμένα στο περίεργο σχήμα που χει πάρει το κεφάλι του Αϊνστάιν, ενώ μερικές τρίχες στο κάτω μέρος δίπλα από τα σφιγμένα του μάγουλα πετάνε δίνοντας την αίσθηση των επιμελώς ατημέλητων μαλλιών.

  Γύρω από το πρόσωπό του υπάρχει παντού σκοτάδι, ενώ το μόνο που μπορούμε εύκολα να διακρίνουμε είναι η θολωμένη άσπρη εικόνα – πιθανώς των χεριών του – τα οποία κρατάνε έναν καρυοθραύστη με μία καρό μπάλα, η οποία έχει σχεδόν σπάσει, αφού τα ραγίσματα πάνω της είναι φανερά.

  Γενικά είναι μία εικόνα που έχει υποστεί πολλές επεξεργασίες, από το σχήμα του προσώπου, μέχρι το χρώμα της. Όμως αυτό είναι που την κάνει πιο ενδιαφέρουσα και τραβάει την προσοχή όσων την βλέπουνε αφού χρειάζεται αρκετή ώρα για να την παρατηρήσεις καλά.

Ελευθερία Παπαδοπούλου

Παρασκευή 27 Φεβρουαρίου 2015

Σχολική διαμεσολάβηση

  Η ενδοσχολική βία τα τελευταία χρόνια λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις και στα ελληνικά σχολεία... Αρχίζουν να δημοσιοποιούνται τα πρώτα περιστατικά και από το 2014 σε κάθε σχολείο ορίζονται δύο υπεύθυνες/υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί για την πρόληψη της ενδοσχολικής βίας (στην υπ΄αριθ. 4077/28-4-2014 εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ). Ως τέτοια περιγράφεται μία κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία με σκοπό την επιβολή και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές και μαθήτριες από συμμαθητές τους και συμμαθήτριές τους εντός και εκτός σχολείου.

 Όπως γράφει στο efiveia.gr, η εκπαιδευτικός Βίλμα Μενίκη, θύτες και θύματα προέρχονται από κάθε κοινωνική ομάδα της σχολικής κοινότητας, χωρίς να αποκλείονται και πρόσωπα από τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο. Οι μορφές της βίας είναι: λεκτική, ψυχολογική, σωματική, οικονομική, σεξουαλική, ηλεκτρονική. Η επιθετικότητα και ο εκφοβισμός εκφράζεται είτε μεμονωμένα είτε από ομάδες μαθητών, μαθητριών που βάζουν στόχο κάποιον ή κάποια που διαφέρει και θεωρούν εύκολο και αδύναμο θύμα. Αυτό έχει ως συνέπεια την απομόνωση του θύματος, την κοινωνική του μοναξιά, το φόβο του και την άρνησή του να συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια και δραστηριότητες του σχολείου. Αυτή η απόσυρσή του από τα κοινά και η εσωτερίκευση του προβλήματός του, σηματοδοτεί σχέσεις εξουσίας μέσα στο σχολείο μεταξύ συνομηλίκων με αρνητικές συνέπειες στη σχολική ευρυθμία.



Τι είναι η Σχολική διαμεσολάβηση;

 Μία από τις αποτελεσματικότερες πρακτικές αντιμετώπισής της ενδοσχολικής βίας είναι η «Σχολική Διαμεσολάβηση». Πρόκειται για μία διαδικασία κατά την οποία μαθήτριες και μαθητές, αφού εκπαιδευτούν από καθηγήτριες, καθηγητές τους που έχουν ασχοληθεί και επιμορφωθεί σχετικά με αυτό το θέμα, διαμεσολαβούν σε μαθητικές συγκρούσεις με το διάλογο, την ενσυναίσθηση και την ενεργητική ακρόαση. Η σχολική διαμεσολάβηση έχει θεαματικά αποτελέσματα ως προς την μείωση της ενδοσχολικής βίας , την ένταση, τη συχνότητα και τη διάρκειά της, επειδή παρέχει χώρο και χρόνο στα παιδιά να μιλήσουν και κυρίως να ακουστούν. Αυτό, βέβαια, προϋποθέτει ότι έχει υπάρξει αίτημα των εμπλεκομένων προκειμένου να ερευνηθούν τα αίτια της διαμάχης και να δεσμευτούν ότι δεν θα επαναληφθεί.

  Στη σχολική διαμεσολάβηση οι μαθήτριες και οι μαθητές συζητούν ανοιχτά χωρίς να δέχονται κριτική ερμηνεία από τους διαμεσολαβητές, εκφράζουν τα συναισθήματά τους και τις ανάγκες τους. Στις συναντήσεις των διαμεσολαβήσεων, οι 4 βασικές ερωτήσεις που καλούνται να διερευνηθούν είναι: τι συνέβη, πως νιώθεις για αυτό, τι θα ήθελες να γίνει και τι πιστεύεις ότι πραγματικά μπορεί να γίνει; Μέσω της εμπιστοσύνης, της ενδυνάμωσης και τις ερωτήσεις των διαμεσολαβητριών, διαμεσολαβητών, αναζητούνται πιθανές λύσεις από κοινού και συμφωνούν γραπτά στη λύση που αποφασίζουν και δεσμεύονται στη διατήρησή της. Επιπλέον, συμφωνούν σε μία μελλοντική συνάντηση ανατροφοδότησης και διερεύνησης για να συζητήσουν αν και πως επαναλήφθηκε κάποιο περιστατικό βίας ανάμεσά τους ή με άλλες/άλλους. Υπάρχουν πολλές προσεγγίσεις εκπαίδευσης για τις μαθήτριες και τους μαθητές που εκπαιδεύονται ως διαμεσολαβήτριες και διαμεσολαβητές.

 Μία από αυτές είναι η θεωρία της Επικοινωνίας Δίχως Βία του Marshall B. Rosenberg. Χρησιμοποιεί τη Γλώσσα της Καμηλοπάρδαλης η οποία μιλάει για τέσσερα βασικά βήματα στην επικοινωνία μας : α) Παρατήρηση: Παρατηρούμε τι πραγματικά συμβαίνει σε μια κατάσταση. Η τέχνη είναι να εκφράσουμε τι παρατηρήσαμε, δηλαδή να περιγράψουμε το γεγονός χωρίς να το κρίνουμε, να το αξιολογήσουμε ή να το ερμηνεύσουμε. β) Συναισθήματα: Εκφράζουμε πως αισθανόμαστε όταν παρατηρούμε το συγκεκριμένο γεγονός γ) Ανάγκες: Εκφράζουμε ποια ανάγκη είναι συνδεδεμένη με το συγκεκριμένο γεγονός και συναίσθημα δ) Αιτήματα: Εκφράζουμε τι χρειαζόμαστε από τους άλλους και τις άλλες να πράξουν.


Τα 6 κύρια βήματα της σχολικής διαμεσολάβησης είναι: 

1. Καλωσορίζουμε θερμά 

2. Εμπνέουμε και εγγυόμαστε την εμπιστοσύνη. 

3. Ενεργητική ακρόαση. Ακούμε την άλλην και τον άλλον με ενδιαφέρον, με προσοχή και σοβαρότητα. 

4. Προσπαθούμε να μάθουμε για αυτόν, αυτήν που μας μιλάει, κάνοντας ερωτήσεις: που συνέβη, πότε, πως, με ποιον, από πότε συμβαίνει αυτό, έχει ξανασυμβεί, τι εννοείς όταν λες…, πως αισθάνθηκες; 

5. Όταν ο μαθητής, η μαθήτρια που ήρθε στη διαμεσολάβηση, ολοκληρώσει όσα έχει να πει, επαναλαμβάνουμε με δικά μας λόγια, σε μία περίληψη όλα όσα μας είπε. 

6. Στο τέλος, ρωτάμε: εσύ πως θα ήθελες να σε βοηθήσουμε, τι θα ήθελες να γίνει; Έπειτα βρίσκουμε μία κοινή λύση και από τις δύο πλευρές και συνυπογράφουν ένα συμβόλαιο μη επανάληψης του περιστατικού.

ΠΗΓΗ: efiveia.gr