Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2017

Η ηθική των νέων (Προτεινόμενο κριτήριο Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄Λυκείου)


Γ΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 

Η ηθική των νέων: δύο όψεις

   Η αξία της ηθικής αρετής είναι διαχρονική και ανεκτίμητη, καθώς αυτή αποτελεί τη βάση υγιούς συνεργασίας, κοινωνικής συνοχής, συλλογικής και ατομικής ευδαιμονίας. Παρόλα αυτά, όσον αφορά την ηθική των νέων, οι γνώμες διίστανται. Άλλοι υποστηρίζουν πως προοδεύουν ηθικά, άλλοι στηριζόμενοι σε φαινόμενα σεξουαλικής ασυδοσίας, επιθετικής συμπεριφοράς, αμφισβήτησης των παραδεδομένων αξιών ή αδιαφορίας, μιλούν για ηθική κατάπτωση. Εδώ, όμως, τίθεται το εξής ερώτημα: Πράγματι, οι νέοι γίνονται όλο και πιο ανήθικοι ή άδικα ορισμένοι τους χαρακτηρίζουν έτσι προκειμένου να δικαιολογήσουν «κακώς κείμενα»;

   Αναμφίβολα, γίνεται λόγος για απρεπή και αγενή συμπεριφορά από πλευράς των νέων με χαρακτηριστικά την ειρωνεία, την αναίδεια, την έλλειψη σεβασμού προς τους μεγαλύτερους, αλλά και απρεπείς χειρονομίες. Παράλληλα, παρατηρούμε νέοι να παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτό της ισότητας μεταξύ των ανθρώπων ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, τη φυλή ή την πολιτική παράταξη. Άλλοτε πάλι σημειώνουν περιστατικά ενδοσχολικής βίας ή γενικότερης παραβατικής συμπεριφοράς. Η επιθετική τους συμπεριφορά μπορεί να διακριθεί σε σωματική και ψυχολογική κι έτσι παρατηρούμε ξυλοδαρμούς ή μειωτικά σχόλια σε βάρος των αδυνάτων νοητικά, κοινωνικά, οικονομικά. Αυτό συμβαίνει επειδή ο νέος-θύτης δεν βλέπει στο πρόσωπο του θύματος τον άνθρωπο, αλλά το διαφορετικό σε επίπεδο φυλής, θρησκευτικού δόγματος ή πολιτικής παράταξης. Αδυνατεί, επομένως, να αποδεχτεί και να σεβαστεί τη διαφορετικότητα.

   Ταυτόχρονα, παρατηρείται απουσία ηθικών φραγμών σε επίπεδο λόγου, με αποτέλεσμα την ανταλλαγή βωμολοχιών στην καθημερινότητά τους, και σε επίπεδο έργων με τη μορφή βανδαλισμών σε σχολεία ή Πανεπιστήμια, σε αθλητικούς ή αρχαιολογικούς χώρους, σε μνημεία πολιτισμού. Αυτό έχει ως συνέπεια την καταστροφή της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και των κρατικών υποδομών. Επομένως, με βάση αυτά τα δεδομένα, συμπεραίνεται πως τα φαινόμενα ηθικής αποχαλίνωσης των νέων διαρκώς αυξάνονται.
[…]

   Στον αντίποδα, παρατηρούμε και μια μεγάλη μερίδα νέων να προσπαθεί να κάνει τη διαφορά. Έτσι, κάνει τον εθελοντισμό, σε κοινωφελή, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, τρόπο ζωής ή χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες προς όφελος των κοινωνικά αποκλεισμένων ή των ευπαθών ομάδων. Δεν είναι δηλαδή λίγες οι φορές που έχουμε δει νέους να διανέμουν φαγητό σε ανέργους, αναπήρους ή ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, να συμμετέχουν σε οργανώσεις κατά της φτώχειας, της βίας, των εξαρτήσεων, αλλά και υπέρ της προστασίας του οικοσυστήματος και των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ταυτόχρονα, τους βλέπουμε να συνεχίζουν να κάνουν όνειρα για τη μετέπειτα ζωή τους και να είναι όσο το δυνατόν αισιόδοξοι για το μέλλον και ό,τι αυτό τους επιφυλάσσει. Συνεχίζουν να επενδύουν στη γνώση και στη γενικότερη καλλιέργειά τους, να δημιουργούν σχέσεις φιλίας και υγιούς συνεργασίας, να συνάπτουν σχέσεις που συνδράμουν στη συνοχή του όλου. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε και το γεγονός πως το μεγαλύτερο μέρος των συγκεντρώσεων και των πορειών αποτελείται από νεολαία.

   Συνοψίζοντας, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι υπάρχει μια μερίδα νέων, που διαρκώς αυξάνεται, η οποία επιλέγει συνειδητά και υπεύθυνα έναν διαφορετικό τρόπο ζωής από εκείνον της μάζας. Κι αυτοί είναι οι νέοι που επενδύουν στην προσφορά στο συνάνθρωπο, που επενδύουν στη γνώση, που διαπρέπουν στις επιστήμες, στην τέχνη ή στον αθλητισμό. Είναι οι νέοι που δεν επαναπαύονται και αγωνίζονται διαρκώς για ιδεώδη, όπως είναι η δημοκρατία, που ασκούν κριτική στα κακώς κείμενα και που δεν παρασύρονται από τις ραδιουργίες επιτηδείων ή τις τεχνικές αποπροσανατολισμού. Συνεπώς, θα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι όσον αφορά την πορεία που αυτοί ακολουθούν και να μην αρκούμαστε στα λεγόμενα όσων προσπαθούν να τους παρουσιάζουν σαν τα «μαύρα πρόβατα» της κοινωνίας. Ας ακολουθήσουμε το δρόμο που αυτοί χαράζουν με τον τρόπο ζωής τους…

Μαριάννας  Πρωτόπαππα, http://blogs.sch.gr/apontes, 19/11/2013

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου σε 120 περίπου λέξεις .

                                                                                                                   Μονάδες 25


Β1. Να επαληθεύσετε ή να διαψεύσετε, σύμφωνα με το κείμενο, τις παρακάτω διαπιστώσεις, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη:

1. Η συντάκτρια δεν αποδέχεται την άποψη της ηθικής κατάπτωσης των νέων.
2. Η ενδοσχολική βία και η γενικότερη παραβατική συμπεριφορά οφείλεται σε έλλειψη ανεκτικότητας.
3. Η απουσία ηθικών φραγμών οδηγεί σε αύξηση των φαινομένων ηθικής αποχαλίνωσης .
4. Οι νέοι δεν ενδιαφέρονται να κάνουν τη διαφορά, συμμετέχοντας σε εθελοντικές οργανώσεις και σε κοινωφελείς δράσεις.
5. Η αισιοδοξία μας  για το μέλλον των νέων οφείλεται στην εγρήγορση και στον διαρκή αγώνα τους για τα ιδεώδη.

                                                                                                                  Μονάδες 10

Β2. Με ποιους τρόπους αναπτύσσεται η δεύτερη παράγραφος του κειμένου: « Αναμφίβολα, … και να σεβαστεί τη διαφορετικότητα.»
                                                                                                                   Μονάδες 2

Β3. Ποια αποδεικτικά μέσα μετέρχεται η συντάκτρια στην δεύτερη παράγραφο του κειμένου;
Μονάδες 4


Β4. «Συνοψίζοντας, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι υπάρχει μια μερίδα νέων, που διαρκώς αυξάνεται, η οποία επιλέγει συνειδητά και υπεύθυνα έναν διαφορετικό τρόπο ζωής από εκείνον της μάζας.» : α) Να μετατραπεί η ενεργητική σύνταξη σε παθητική. β) Ποια διαφορά παρατηρείτε στο νόημα μετά τη μετατροπή;
                                                                                                                   Μονάδες 4


Β4.α. Να δικαιολογήσετε τη χρήση των παρακάτω διαρθρωτικών λέξεων:   Αναμφίβολα,  Άλλοτε,  δηλαδή
                                                                                                                    Μονάδες 3


β. Να αιτιολογήσετε τη χρήση των σημείων στίξης στις φράσεις που ακολουθούν:
α) Πράγματι, οι νέοι γίνονται όλο και πιο ανήθικοι ή άδικα ορισμένοι τους χαρακτηρίζουν έτσι προκειμένου να δικαιολογήσουν «κακώς κείμενα»;  (1η §) : το ερώτημα
β) «μαύρα πρόβατα» (τελευταία §) : τα εισαγωγικά

                                                                                                                     Μονάδες  2


Β5. α. Να δώσετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: ανεκτίμητη,  συνοχής, παρατηρούμε , αυξάνονται, επαναπαύονται

Μονάδες 5

β. Να δώσετε ένα αντώνυμο για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: αξία, υγιούς , παραβιάζουν, αποδεχτεί, συμμετέχουν.
                                                                                                                      Μονάδες 5

Γ.  Στις μέρες μας γίνεται συχνά λόγος για την ηθική αποχαλίνωση των νέων. Στον αντίποδα , είναι πολλοί εκείνοι που πιστεύουν πως η νέα γενιά είναι ανεπίληπτου ήθους και διαφοροποιείται από τη μάζα. Σε μια ομιλία (500-600 λέξεων) που καλείστε να εκφωνήσετε σε εκδήλωση του σχολείου, ενώπιον δασκάλων και συμμαθητών σας:
α) να διατυπώσετε τις απόψεις σας για το ήθος των νέων και
β) να παρουσιάσετε τους τρόπους με τους οποίους το σύγχρονο σχολείο θα ενδυναμώσει την ηθική ανάπτυξη της νέας γενιάς. 
                                                                                                                     Μονάδες  40



Επιμέλεια :  Άννα Μαρία Πανταζή , φιλόλογος
email: annmariapant@gmail.com



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου