Τετάρτη 2 Σεπτεμβρίου 2015

Ανθρώπινα δικαιώματα (Προτεινόμενο θέμα Έκφρασης-Έκθεσης Γ΄Λυκείου)


Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

Αμφισβήτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων

 Τα δικαιώματα του ανθρώπου βρίσκονται μεν στο επίκεντρο του παγκόσμιου ενδιαφέροντος, εξακολουθούν όμως να αποτελούν σημείο αμφιλεγόμενο. Υπάρχουν θεμελιώδεις διαφωνίες για το περιεχόμενο, την αξία, την ισχύ και την εμβέλεια των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Ενώ αυτά θεωρούνται ως «το κοινό ιδανικό, στο οποίο πρέπει να κατατείνουν όλοι οι λαοί και τα έθνη», αυτή ακριβώς η οικουμενική διάσταση αποτελεί σημείο έντονης αμφισβήτησης, κυρίως εκ μέρους των μη δυτικών λαών και πολιτισμών. Τα ανθρώπινα δικαιώματα θεωρούνται ως μια καθαρά δυτική ιδέα περί δικαίου, αλλά και ως ακραία έκφραση της προσπάθειας εκδυτικισμού του μη δυτικού κόσμου.
Ισχυρίζονται ότι η υποστήριξη της οικουμενικότητας των δικαιωμάτων του ανθρώπου προϋποθέτει την αντίληψη που έχει ο δυτικός πολιτισμός για το άτομο και ισοδυναμεί με έλλειψη σεβασμού απέναντι στις ιδιαιτερότητες και τις παραδόσεις των άλλων λαών και πολιτισμών.

 Κατ’ αρχήν βέβαια κατανοεί κανείς αυτές τις ανησυχίες και τη δυσπιστία των μη δυτικών λαών προς τους δυτικούς, αφού τα δικαιώματα του ανθρώπου μπορούν να λειτουργήσουν – και λειτούργησαν - ως Δούρειος Ίππος της Δύσης για την εξασφάλιση μεγαλύτερης πολιτικής και οικονομικής επιρροής και κάλυπταν με ανθρωπιστικό μανδύα κυριαρχικές τάσεις Δυτικών χωρών

 Όμως τα δικαιώματα του ανθρώπου δεν αποτέλεσαν και δεν αποτελούν αυτονόητη έκφραση δυτικών αξιών και θα έπρεπε να θεωρούνται σύμμαχος για κάθε πολιτισμό και όχι απειλή. Η οικουμενική αξίωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όχι μόνο δεν συνιστά απειλή κατά της πολιτισμικής ιδιαιτερότητας και της παραδοσιακής ταυτότητας των λαών, αλλά αντιθέτως διασφαλίζει την ποικιλία πολιτισμικής έκφρασης στο πλαίσιο της πολυπολιτισμικής  ανθρωπότητας και την ειρηνική συνύπαρξη των διαφορετικών πολιτισμών. Είναι ολέθριο να πιστεύουμε ότι στρέφονται κατά της παράδοσης. Δεν απορρίπτουν την παράδοση καθεαυτή, αλλά τις αλλοτριώσεις που αυτή συνεπάγεται, στρέφονται, δηλαδή, κατά των απειλητικών για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια τάσεων που αυτή συνεπάγεται. Η αμφισβήτηση της οικουμενικότητας των δικαιωμάτων δεν πρέπει να λειτουργεί ως προσπάθεια συγκάλυψης  των καταπατήσεων των βασικών ελευθεριών σε πολλές κοινωνίες. Η  συζήτηση για την οικουμενικότητα και την διαχρονική ισχύ των δικαιωμάτων του ανθρώπου πρέπει να στοχεύει κυρίως στην αξιοποίηση των στοιχείων εκείνων  που ενδυναμώνουν τον αγώνα για ελευθερία, δικαιοσύνη και ειρήνη.

 Τα δικαιώματα του ανθρώπου, τα οποία αποτελούν την πιο καίρια έκφραση του ανθρωπισμού στην εποχή μας, παραμένουν αίτημα και χρέος. Καλούνται να λειτουργήσουν ως θεμελιωτής της ειρηνικής συμβίωσης των ατόμων, των λαών και των πολιτισμών, ως κεντρικές αξίες μιας ανοικτής οικουμενικότητας. Ο αγώνας γι’ αυτά έκανε τον κόσμο μας πιο ανθρώπινο και θα παραμείνουν μια ανοικτή πρόκληση που κανένας πολιτισμός, κανένα κράτος, καμιά ομάδα δεν μπορεί να τα αγνοήσει. Δικαίως χαρακτηρίζονται ως η πιο σημαντική πολιτική κατάκτηση της εποχής μας.

Κ. Δεληκωνσταντής, Καθημερινή 6-12-1998 (διασκευή)


Β. ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να παρουσιάσετε περιληπτικά το κείμενο, προκειμένου να δημοσιευτεί στο ιστολόγιο του σχολείου σας. (80-100 λέξεις)
(μονάδες 25)

Β1.  Για ποιους λόγους, σύμφωνα με τον συγγραφέα, οι μη δυτικοί λαοί αμφισβητούν τους δυτικούς λαούς αναφορικά με την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων;
(μονάδες 10)

Β2. α . Να βρείτε πέντε (5) λέξεις ή φράσεις ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας στο κείμενο
(μονάδες 5)

       β.  Με ποιον τρόπο αναπτύσσεται η προτελευταία παράγραφος ( Όμως τα δικαιώματα του ανθρώπου... δικαιοσύνη και ειρήνη.) του κειμένου;
(μονάδες 10)

Β3.   Να δώσετε μία συνώνυμη για καθεμία από τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου
(μονάδες 10)

Γ.  Σε μια συζήτηση στρογγυλής τράπεζας που διεξάγεται στη δημοτική ενότητα της περιοχής σας με θέμα  τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων  στη σημερινή εποχή της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, αναλαμβάνετε να παρουσιάσετε τη γραπτή εισήγησή σας, ως εκπρόσωπος του συμβουλίου των μαθητών των Λυκείων της περιοχής. Στην εισήγησή σας θα εξετάσετε τα αίτια της παραβίασης των δικαιωμάτων του ανθρώπου σήμερα και θα προτείνετε τρόπους για την προάσπισή τους τους.
  (μονάδες 40)
                                                                                                     
Έρευνα-Επεξεργασία κειμένου-κριτηρίου: Ελένη Παπαδοπούλου, φιλόλογος




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου