Παγκόσμια ημέρα κατά του ρατσισμού

21 ΜΑΡΤΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ

 Το Μάρτιο του 1998 η κοινοτική αρχή στο Παλαιό Κεραμίδι, ένα χωριό στο νομό Πιερίας, απαγόρευσε την κυκλοφορία των Αλβανών μεταναστών μετά τη δύση του ηλίου. Το μέτρο αυτό, που επιβλήθηκε για να περιορίσει την αυξανόμενη εγκληματικότητα, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις.

  Σχεδόν ένα χρόνο μετά, το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα επισκέφτηκε το Παλιό Κεραμίδι και κάλεσε τους κατοίκους σε δύο δημόσιες συζητήσεις.

  Στην αρχή, σχεδόν όλοι οι κάτοικοι υπερασπίστηκαν την απόφαση. Προβλήθηκε τότε στους παριστάμενους ένα ντοκιμαντέρ που είχε γυριστεί στις Η.Π.Α. με θέμα την αντιμετώπιση των ελλήνων μεταναστών στην Αμερική στην αρχή του αιώνα. Όπως αφηγούνται επιζώντες εκείνης της εποχής και ιστορικοί, οι Έλληνες είχαν πέσει θύματα ρατσιστικών διακρίσεων και προκαταλήψεων εναντίον των μεταναστών από τις φτωχές χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Όταν έφταναν στην Αμερική τους έβαζαν σε καραντίνα και τους υπέβαλαν σε εξονυχιστικές ιατρικές εξετάσεις και ανακρίσεις. Όσοι κατάφερναν να περάσουν τις εξετάσεις προσλαμβάνονταν με χαμηλότατους μισθούς στις ανθυγειϊνές δουλειές που δεν έκαναν οι Αμερικανοί. Στο Νότο σημειώνονταν συχνά συγκρούσεις μεταξύ των μελών της Κου-Κλουξ-Κλαν και των Ελλήνων.

  Στη συνέχεια της συζήτησης με τους κατοίκους στο Παλαιό Κεραμίδι αποκαλύφθηκε ότι στο χωριό τους δεν είχε συμβεί κανένα σοβαρό επεισόδιο από τους Αλβανούς. Ορισμένοι παραδέχτηκαν ότι η συμπεριφορά τους απέναντί τους ήταν ίδια με αυτή των Αμερικανών απέναντι στους Έλληνες μετανάστες. Άλλοι όμως είπαν ότι αυτά συνέβαιναν παλαιότερα. Τότε στους παρευρισκομένους προβλήθηκε ένα δεύτερο ντοκιμαντέρ για ένα πρόσφατο επεισόδιο εναντίον ενός Έλληνα μετανάστη στη Γερμανία.

  Τα γυρίσματα για το ντοκιμαντέρ έγιναν στη Νέα Υόρκη, στο Νιου Τζέρσεϋ, στη Ουάσινγκτον και στο Παλαιό Κεραμίδι. Το ντοκιμαντέρ μετά τη συμμετοχή του στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης έγινε διεθνώς δεκτό με πολύ ευνοϊκά σχόλια και παρουσιάστηκε από το Στέλιο Κούλογλου στη Βαρκελώνη.

Πρόγραμμα Πανελληνίων Εξετάσεων 2016

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 των ημερησιων και εσπερινων ΓΕΛ με το ΝΕΟ Σύστημα

 

ΔΕΥΤΕΡΑ 16-5-2016 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ. Π.

ΤΕΤΑΡΤΗ 18-5-2016 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20-5-2016   ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ-ΙΣΤΟΡΙΑ Γ.Π.

ΔΕΥΤΕΡΑ 23-5-2016 ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ-ΦΥΣΙΚΗ

ΤΕΤΑΡΤΗ 25-5-2016 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27-5-2016 ΒΙΟΛΟΓΙΑ-ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

ΔΕΥΤΕΡΑ 30-5-2016 ΛΑΤΙΝΙΚΑ-ΧΗΜΕΙΑ

ΤΕΤΑΡΤΗ 1-6-2016          ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Εθελοντισμός

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ  ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η έννοια του εθελοντισμού συνδέεται με την αλληλεγγύη και την ανιδιοτελή προσφορά. Ο εθελοντισμός εκφράζεται με πολλούς τρόπους, ο καθένας από αυτούς με τη δική του φυσιογνωμία και μέθοδο δράσης. Κοινό χαρακτηριστικό όμως όλων είναι η συνδρομή τους στην προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Στη σύγχρονη εποχή ο εθελοντισμός έχει καθιερωθεί ως ο θεσμός εκείνος, που συμβάλει στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων και καλείται να αναπληρώσει τα κενά που δημιουργεί η αδυναμία του κράτους και οι μηχανισμοί της αγοράς.
Στο πλαίσιο αυτό στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους πολλές Μη κυβερνητικές Οργανώσεις με πληθώρα εθελοντικών δράσεων και κύρια πεδία εφαρμογής το περιβάλλον, τον πολιτισμό, τις κοινωνικές υπηρεσίες. Σε κάθε πεδίο εφαρμογής οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, είτε έχουν μορφή ιδρύματος. αστικής / μη κερδοσκοπικής εταιρείας, σωματεία ή συλλόγους στηρίζουν τη δράση τους στην εθελοντική προσφορά των μελών τους.
Ο εθελοντισμός δεν είναι απλά ένας όρος, είναι στάση ζωής και δρα εποικοδομητικά στο κοινωνικό στερέωμα καθώς αφορά όλους ανεξάρτητα από κοινωνικές και οικονομικές διακρίσεις, προάγει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή.

 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ
Ο εθελοντισμός είναι στάση ζωής και στη γνήσια έκφραση του έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
• Ανθρωπιστικό πνεύμα.
• Αμφισβήτηση των «κακώς» κειμένων.
• Συλλογικό πνεύμα και ευρύτερες μορφές συνεργασίας.
• Ουσιαστική προσπάθεια, συστηματική και μεθοδευμένη κι όχι περιστασιακή.
• Οργανωτική δομή.
Ο εθελοντισμός ο κοινωνικός, ο αθλητικός, ο πολιτικός, ο πολιτιστικός, ο ανθρωπιστικός, ο περιβαλλοντικός κ.ο.κ. υπάρχει και συντελεί στην πρόοδο. Οι τομείς της εθελοντικής δράσης εκτείνονται σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και περιλαμβάνουν προγράμματα διμερή ή και διεθνή με διαφορετικές μορφές εκδήλωσης:

ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

1. Ανθρωπιστική δράση
♦ Παραδοσιακές συνήθειες αλληλεγγύης σε επίπεδο περιορισμένης κλίμακας(γειτονιά, χωριό…)
♦ Παροχή υλικών αγαθών ή χρημάτων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών (π.χ. φυσικές καταστροφές).
♦ Αποστολή ιατροφαρμακευτικού υλικού, παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
♦ Αιμοδοσία, δωρεά οργάνων, συμμετοχή σε ομάδες διάσωσης ανθρώπων.
2. Κοινωνική δράση
♦ Προσφορά εθελοντικής εργασίας σε συλλόγους και ιδρύματα για την προστασία των παιδιών, την επανένταξη των τοξικομανών και αποφυλακισμένων, τη βοή¬θεια σε άτομα με ειδικές ανάγκες και σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, οι άνεργοι.
♦ Παρεμβάσεις που αποβλέπουν στην ποιότητα ζωής (βελτίωση των συγκοινωνιών, καθαριότητα της πόλης, προστασία των πεζών κ.ά.).
♦ Δραστηριοποίηση οργανώσεων για την προστασία των δικαιωμάτων του καταναλωτή.
3. Περιβαλλοντική δράση
♦ Ανάληψη πρωτοβουλιών για την προστασία του περιβάλλοντος (προστασία της χλωρίδας και πανίδας, αναδασώσεις, καθαριότητα των ακτών, ανακύκλωση απορριμμάτων, εφαρμογές εναλλακτικών πηγών ενέργειας κ.ά.).
4. Πολιτική δράση
♦ Προώθηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του εκδημοκρατισμού.
5. Πολιτιστική δράση
♦ Εργασία στα πλαίσια βοήθειας προς το κράτος, την πόλη…, όταν έχουν αναληφθεί εξαιρετικής σημασίας έργα αθλητικού ή άλλου χαρακτήρα (π.χ. διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων, διεκδίκηση Μαρμάρων Παρθενώνα…

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ

Για την ενίσχυση της εθελοντικής ιδέας, καλό θα ήταν να λάβουμε υπόψη μας τον ακόλουθο συνθηματικό λόγο: «Έχεις ευθύνη για το διπλανό σου, για τον τόπο σου, για την παγκόσμια κοινωνία».
Κράτη - Διεθνείς φορείς (Ε.Ε. και Ο.Η.Ε)
• Τα κράτη οφείλουν να αναγνωρίσουν επίσημα τις εθελοντικές οργανώσεις και να συνεργαστούν με αυτές.
• Είναι αναγκαίο να στηρίξουν τα κινήματα του εθελοντισμού ηθικά (επιβράβευση) αλλά και υλικά (πόροι), προκειμένου να διευκολυνθεί το έργο τους. Εξίσου ωφέλιμο κρίνεται να ασφαλίζουν τους εθελοντές, να τους απαλλάσσουν από φόρους και να τους χορηγούν άδειες.
• Επιβάλλονται ευρύτερες διεθνείς συνεργασίες υπό την αιγίδα της Ε.Ε. και του Ο.Η.Ε., που θα λειτουργήσουν σαν «ομπρέλα» προστασίας.
Εθελοντικές οργανώσεις
• Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κόσμου.
• Κατάθεση των εμπειριών τους.
• Καλύτερη οργάνωση.
• Απομάκρυνση από οποιαδήποτε συμφέροντα.
• Διαφάνεια.
Φορείς αγωγής και κοινωνικοποίησης
Οικογένεια και Σχολείο: Απαραίτητη κρίνεται η καλλιέργεια του ανθρωπισμού ειδικότερα, οι γονείς έχουν χρέος να αποτελούν φωτεινά παραδείγματα, ενώ το σχολείο οφείλει να προβάλει τη δράση των εθελοντών, να δημιουργήσει περιβαλ¬λοντικές ομάδες, να μυήσει τις μαθητικές κοινότητες στην ανάληψη πρωτοβουλι¬ών και, γενικότερα, να μεταβληθεί σε σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία.
Τα Μ.Μ.Ε και οι Πνευματικοί άνθρωποι:
• Τα Μ.Μ.Ε. υποχρεούνται να παρέχουν αδιάλειπτη πληροφόρηση.
• Οι διανοούμενοι έχουν καθήκον να διαφωτίζουν και να αφυπνίζουν διαρκώς την κοινή γνώμη με το κύρος, το λόγο και τις πράξεις τους.

Πολίτης
Κάθε πολίτης φέρει ευθύνη για ό,τι συντελείται στην κοινωνία, είτε εν γνώσει είτε εν αγνοία του' γι' αυτό επιβάλλεται:
• Ενδιαφέρον.
• Κριτική ματιά.
• Αυτοκριτική.
• Γνώση.
• Υποχώρηση του ατομικισμού.
• Θέληση για προσφορά.



Πηγή: Volunteering and Society in the 21st_Century, C, Rochester, A, Ellis Paine, S, Howlet

Αθηνά Τζινίκου (1942-2016)

Στις 23 Φεβρουαρίου 2016 έφυγε από τη ζωή η Αθηνά Τζινίκου-Κακούλη, φιλόλογος, λαογράφος, τ. Διευθύντρια του Μουσείου του Μακεδονικού Αγώνα και ζωγράφος.

Γεννήθηκε το 1942 και μεγάλωσε στο Βελβεντό. Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Με το έργο της αναδείχτηκε σε μια από τις σημαντικότερες πνευματικές μορφές του τόπου μας τα τελευταία πενήντα χρόνια.

Συνέγραψε πλήθος εργασιών και εξέδωσε βιβλία ιστορικού και λαογραφικού περιεχομένου. 

Δασκάλες-Ηρωίδες

 Στο κοιμητήριο της Ευαγγελίστριας στην Θεσσαλονίκη, καθώς μπαίνεις δεξιά, άγνωστο στους πολλούς, είναι θαμμένες τέσσερις δασκάλες, τέσσερις ηρωίδες: Η Λίλη Βλάχου, η Αικατερίνη Χατζηγεωργίου, η Βελίκα Τράικου και η Αγγελική Φιλιππίδου. Και οι τέσσερις είναι δασκάλες, νέα κορίτσια, που μαρτύρησαν για τη Μακεδονία την περίοδο του Αγώνα. Η τελευταία ηρωίδα, η Αγγελική Φιλιππίδου, υπηρετούσε το 1906, στην Αγριανή Σερρών. Οι Βούλγαροι Κομιτατζήδες, επειδή ανασταίνει, στα φοβισμένα σκλαβόπουλα, «ψυχή και Χριστό», θέλουν να την δολοφονήσουν. Στις 12 Δεκεμβρίου του 1906 οι συμμορίες των Κομιτατζήδων επιτίθενται στο χωριό. Η Αγγελική και ο άντρας της, επίσης δάσκαλος, είναι στο στόχαστρο. Το σπίτι της πολιορκείται. Οι δύο σύζυγοι ατρόμητοι πολεμούν. Μία σφαίρα θρυμματίζει το γόνατο της δασκάλας. Ξημερώνει ο Θεός και οι Βούγλαροι φεύγουν. Στο χωριό καταφθάνει ο Έλληνας πρόξενος στις Σέρρες Αντώνης Σαχτούρης. Προτείνει στην τραυματισμένη δασκάλα να την μεταφέρουν αμέσως στο νοσοκομείο των Σερρών. Αρνείται. Τον παρακαλεί να την βάλουν επάνω σε φορείο και να σταματούν, για λίγο, σε όλα τα χωριά, που θα διασχίσουν ως τις Σέρρες. Έτσι και έγινε. Την βάζουν οι «αγαθοί» Μακεδόνες σε ένα πρόχειρο φορείο και διαβαίνουν τα χωριά. Σε κάθε πλατεία σταματούν. Η ηρωίδα δασκάλα φωνάζει, νουθετεί, βροντολαλεί το «εστιν ουν Ελλάς και η Μακεδονία». Είναι συγκλονιστική η πορεία της, αιματοβαμμένη. «Το αίμα της στην τραγική εκείνη πορεία σταγόνα-σταγόνα έβαφε τη μακεδονική γη και γινόταν αρραβώνας με την λευτεριά», γράφει η εξαίρετη φιλόλογος-ιστορικός, Αθηνά Τζινίκου στο βιβλίο της «η Μακεδόνισσα στον θρύλο και την ιστορία». 

Πολιτισμός:" η κοινή ευρωπαϊκή μας ταυτότητα" τάδε έφη ο Ουμπέρτο Έκο 1932-2016

Η συνέντευξη δόθηκε στην ιταλική εφημερίδα La Stampa και στο γραφείο του καθηγητή Ουμπέρτο Έκο στο Μιλάνο, με αφορμή τη βράβευσή του με τον τρίτο τη τάξη αριστείο της Λεγεώνας της Τιμής, από τον ίδιο το πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας.

"Η βράβευση έγινε τη στιγμή που η Γαλλία πάλευε να κρατηθεί στο ΑΑΑ (σύμφωνα με τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης) παρ'όλα αυτά ο Πρόεδρος Σαρκοζύ παρέστη ο ίδιος στην απονομή. Πρέπει να παραδεχτώ όμως πως συγκινήθηκα εξ ίσου όταν μου απένειμαν στην Ελλάδα τον σταυρό της Δωδεκανήσου, στην Πάτμο, μέσα στο σπήλαιο που ο Ιωάννης έγραψε την "Αποκάλυψη", λέει γελώντας. "Ένα από τα πλεονεκτήματα του να ζω στην Ευρώπη είναι το να λαμβάνω ευχές για τα γενέθλιά μου από τον Γερμανό πρόεδρο, Γουλφ, από τον Ισπανό πρωθυπουργό Ραχόι ενώ δεν γνωρίζω προσωπικά κανέναν από τους δύο. Αφού σκοτωθήκαμε αναμεταξύ μας επί αιώνες, τώρα πολιτισμικά είμαστε όλοι Ευρωπαίοι".

"Όσον αφορά στην οικονομική κρίση και τώρα μιλάω ως κάποιος που δεν καταλαβαίνει απολύτως τίποτα από οικονομία και οικονομικά, πρέπει να θυμόμαστε ότι είναι ο πολιτισμός και όχι ο πόλεμος το υλικό που συνδέει την ευρωπαϊκή μας ταυτότητα. Οι Γάλλοι, οι Γερμανοί, οι Ισπανοί, οι Ιταλοί, οι Άγγλοι, πέρασαν αιώνες πολεμώντας ο ένας τον άλλον. Σήμερα, ζούμε σε καθεστώς ειρήνης εδώ και 70 χρονια τώρα και κανείς μας δεν συνειδητοποιεί πόσο υπέροχο και σημαντικό είναι αυτό. Πράγματι και η ιδέα ακόμα ενός πολέμου μεταξύ Γαλλίας και Ισπανίας ή Ιταλία και Γερμανία προκαλεί μόνο θυμηδία. Οι ΗΠΑ χρειάστηκαν ένα πόλεμο για ενοποιηθούν. Ελπίζω πως ο πολιτισμός και η ευρωπαϊκή αγορά θα κάνουν το ίδιο για μας".

Στην ερώτηση του πως κρίνει την ευρωπαϊκή κουλτούρα το 2012 απαντά τα εξής: "Η ευρωπαϊκή κουλτούρα είναι διαδεδομένη αλλά ρηχή (χρησιμοποιεί την αγγλική λέξη shallow). Χρησιμοποιώ την αγγλική λέξη γιατί δεν είναι ακριβώς η ίδια με την αντίστοιχη ιταλική (superficiale: επιφανειακή) γιατί δηλώνει το χώρο μεταξύ της επιφάνειας και του βάθους. Αυτό πρέπει να το αλλάξουμε, πριν η κρίση καταφέρει να απογυμνώσει την Ευρώπη από τα πάντα".

"Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα "Έρασμος" δεν αναφέρεται σχεδόν ποτέ στις οικονομικές σελίδες των εφημερίδων κι όμως ο "Έρασμος" δημιούργησε την πρώτη γενιά Ευρωπαίων. Το ονομάζω σεξουαλική επανάσταση: ένας νεαρός Καταλανός γνωρίζει μια Φλαμανδή, ερωτεύονται, παντρεύονται και γίνονται Ευρωπαίοι. Το ίδιο και τα παιδιά τους. Η ιδέα του "Έρασμος" θα έπρεπε να είναι υποχρεωτική και όχι μόνο για τους σπουδαστές αλλά και για τους ταξιτζήδες, τους υδραυλικούς και άλλους εργάτες. Αυτό που στην πραγματικότητα εννοώ είναι ότι πρέπει να ζήσουν σε διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, πρέπει ν'αφομοιωθούν αναμεταξύ τους".

"Είναι μια καλή ιδέα και όμως η περηφάνεια της Ευρώπης φαίνεται να υποχωρεί μπροστά στο κύμα λαϊκισμού και εχθρότητας μέσα στην ίδια την Ένωση γιαυτό και είπα πως η ευρωπαϊκή μας ταυτότητα είναι ρηχή. Οι πατέρες της Ευρώπης, ο Αντενάουερ, ο Μονέ, ο ντε Γκάσπερι ίσως και να είχαν ταξιδέψει πολύ λιγότερο από εμάς. Ο ντε Γκάσπερι μιλούσε μόνο Γερμανικά γιατί είχε γεννηθεί στην Αυστο-ουγγρική Αυτοκρατορία και δεν είχε καμία πρόσβαση στο διαδίκτυο για να διαβάσει ξένο τύπο. Η Ευρώπη αντέδρασε στον πόλεμο και μοιράστηκε πηγές (πλούτο) για να οικοδομήσει την ειρήνη. Σημερα, πρέπει να εργαστούμε ώστε να δημιουργήσουμε μια πιο βαθειά και ουσιαστική ευρωπαϊκή ταυτότητα".

"Όταν σε μια συνάντηση Ευρωπαίων Δημάρχων, πρότεινα την ιδέα για ένα "Εrasmus" για εργάτες και επαγγελματίες, ενας Ουαλλός Δήμαρχος αναφώνησε: "Οι δημότες μου δεν θ'ανεχτούν ποτέ κάτι τέτοιο!" και πριν από λίγες ημέρες, μόλις μίλησα γιαυτό στην αγγλική τηλεόραση δέχτηκα επίθεση από τον παρουσιαστή ο οποίος εξέφρασε την αγωνία του για το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας υπερεθνικής Ευρώπης και για την επικράτηση κυβερνήσεων τεχνοκρατών όπως αυτές του Παπαδήμου στην Ελλάδα και του Μόντι στην Ιταλία οι οποίες, σύμφωνα μ'εκείνον, δεν ήταν εκλεγμένες κι ως εκ τούτου ήταν "αντιδημοκρατικές".

"Πώς έπρεπε ν'απαντήσω; Με το να θυμίσω πως η δική μας κυβέρνηση ψηφίστηκε από το (εκλεγμένο) κοινοβούλιο μετά από πρόταση ενός εκλεγμένου (από το κοινοβούλιο) Προέδρου; Η μήπως λέγοντάς του πως στις δημοκρατίες υπάρχουν θεσμοί που δεν έχουν εκλεγεί πως η Βασίλισσα της Αγγλίας ή το Ανώτατο Δικαστήριο στις ΗΠΑ και κανείς δεν διανοείται να τις χαρακτηρίσει "αντιδημοκρατικές";.

Πριν ακόμα εκδηλωθεί η κρίση χρέους, το πρόβλημα της ασθενούς Ευρωπαϊκής ταυτότητας όπως είχε περιγραφεί από τον Έκο ήταν προφανές. Για παράδειγμα: " Όταν το Ευρωσύνταγμα απορρίφθηκε στα δημοψηφίσματα. Το κείμενο είχε γραφτεί από πολιτικούς. Ήταν αδύνατον στον οποιονδήποτε καλλιεργημένο και μορφωμένο άνθρωπο να συμμετάσχει στη διαδικασία (σύνταξής του) και δεν συζητήθηκε ποτέ με το εκλογικό σώμα. Το πρόβλημα ήταν ακόμα προφανές όταν τα νέα χαρτονομίσματα που τυπώθηκαν, δεν απεικόνιζαν καμία προσωπικότητα αλλά τ'ασαφή τοπία του Ντε Κίρικο. Ή μήπως το πρόβλημα της ταυτότητας πρέπει ν'αναχθεί στο Θεό όταν οι ΗΠΑ γίνονται όλο και πιο θρησκευόμενες και η Ευρώπη απορρίπτει όλο και περισσότερο τη θρησκεία;

"Έτσι είναι. Εκείνες τις ημέρες οταν ο Πάπας Βοϋτίλα ήταν ακόμα ζωντανός, έγινε μια τεράστια συζήτηση για το αν οι θρησκευτικές ρίζες της Ευρώπης, έπρεπε να δηλώνονται στο Σύνταγμα. Οι κοσμικοί αντέδρασαν και επικράτησαν και έτσι δεν έγινε καμία αναφορά σ'αυτό. Η εκκλησία αντέδρασε. Όμως υπήρχε κι ένας τρίτος τρόπος, ο δυσκολότερος. Κι αυτός θα ήταν να μιλήσουμε στο Σύνταγμα για όλες τις ευρωπαϊκές μας ρίζες: τις Ελληνορωμαϊκές, τις Εβραιοχριστιανικές. Στις ευρωπαϊκές μυθολογίες, υπάρχει τόσο η Αφροδίτη όσο και ο Εσταυρωμένος, η Βίβλος αλλα και η Νορβηγική Μυθολογία που επιβιώνει στα χριστουγεννιάτικα δέντρα και σ'ενα πλήθος εορτών όπως της Αγίας Λουκίας, του Αγίου Νικολάου. Η Ευρώπη ήταν η ήπειρος που ένωσε πολλές, διαφορετικές ταυτότητες χωρίς, όμως, να τις μπερδέψει.

Αυτός ακριβώς είναι ο τρόπος που βλέπω το μέλλος.Όσον αφορά στη θρησκεία, ας μην μπερδευόμαστε! Πάρα πολλοί άνθρωποι που δεν πηγαίνουν στην εκκλησία, ούτε προσεύχονται, κουβαλούν στο πορτοφόλι τους μια εικονίτσα αγίου.

Ο πατέρας της σύγχρονης σημειολογίας και ειδικός στις μαζικές κουλτούρες, δεν είναι απαισιόδοξος: " Παρ'όλα τα ελαττώματά της, η παγκόσμια αγορά είναι αυτή που κάνει τους πολέμους όλο και λιγότερο πιθανούς, ακόμα κι ένα πόλεμο ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα. Η Ευρώπη δεν θα γίνει ποτέ οι "Ενωμένες Πολιτείες της Ευρώπης", μια χώρα με μία γλώσσα (όπως οι ΗΠΑ όπου για πάρα πολύ καιρό τ'Αγγλικά απειλούνταν από την καθιέρωση πρώτα των Γερμανικών και τώρα των Ισπανικών).

"Ακόμα δεν βλέπω κάποια ουσιαστiκή ανισότητα μεταξύ Λισαβώνας και Βαρσοβίας με τον ίδιο τρόπο που δεν υπάρχει κάτι τέτοιο μεταξύ Σαν Φρανσίσκο και Νέας Υόρκης. Θα παραμείνουμε ομοσπονδία αλλά ακατάλυτη (δεν θα διαλυθούμε).

Οπότε, ποιων τα πρόσωπα πρέπει να τυπώσουμε στα χαρτονομίσματα για να υπενθυμίζουμε στον κόσμο ότι είμαστε βαθειά και όχι επιφανειακά Ευρωπαίοι; "Ίσως όχι πολιτικούς και ηγέτες που μας δίχασαν όπως ο Καβούρ ή ο Ραντέτσκι αλλά τους ανθρώπους του πολιτισμού που μας ένωσαν από τον Δάντη έως τον Σαίξπηρ, από τον Μπαλζάκ ως τον Ροσελλίνι. Κι αφού ο Πιέρ Μπαγιάρ έχει δίκιο, γνωρίζουμε πως υπάρχουν βιβλία που πρέπει να διαβάσουμε και τα οποία θα μας βοηθήσουμε να στοχαστούμε πάνω σε κουλτούρες διαφορετικές από τη δική μας, Σιγά-σιγά. Αυτός είναι ο τρόπος που η κοινή ευρωπαϊκή κουλτούρα θα γίνει βαθύτερη".

Πηγή: antikleidi.com

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ

Λογοτεχνικά ρεύματα, μια εργασία της Μέτας Ατματζίδου για την ενότητα Παράδοση και Μοντερνισμός.

λογοτεχνικα ρευματα (1) from Eleni Papadopoulou

Καλάς, οι απόγονοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου στο Πακιστάν

 Στο πλαίσιο της προσέγγισης της ενότητας ο Μέγας Αλέξανδρος και το έργο του στην Ιστορία Α΄Λυκείου, οι μαθητές ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα να παρουσιάσουν την πολιτιστική εξερεύνηση του στρατηλάτη. Οι εργασίες που παρουσιάστηκαν συνέβαλαν στην εμπέδωση της ιστορικής γνώσης αλλά και μάς έδωσαν το έναυσμα για προβληματισμό και ανταλλαγή απόψεων.

Kalas from Eleni Papadopoulou

Τρομοκρατία (Προτεινόμενο Θέμα Νεοελληνικής Γλώσσας Γ΄Λυκείου 2016)

ΚΕΙΜΕΝΟ

 Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι θλίβουν και σοκάρουν, όπως αντίστοιχα σοκάρει η ροπή προς ανάρμοστους συμψηφισμούς παρέα με την έωλη αναζήτηση ελαφρυντικών. Σε αυτό συμβάλλει ο έντονα συμβολικός χαρακτήρας του Παρισιού, αλλά και η φρικιαστική βαρβαρότητα των επιθέσεων που στόχο είχαν τον πολλαπλασιασμό των θυμάτων και την τρομοκράτηση του πληθυσμού. Η τραγικότερη πτυχή της άθλιας αυτής ιστορίας συμπυκνώνεται στα χαρακτηριστικά των θυμάτων: νέοι άνθρωποι, 20-40 χρόνων στην πλειονότητά τους, που διασκέδαζαν στη πιο ζωντανή γειτονιά της γαλλικής πρωτεύουσας.

  Αν όμως πάρουμε κάποια απόσταση από τα γεγονότα, εκπλήσσει ίσως λιγότερο το γεγονός πως είδαμε κάτι τόσο ειδεχθές και περισσότερο το ότι αντίστοιχες επιθέσεις δεν εκδηλώνονται με μεγαλύτερη συχνότητα.

  Γράφεται συχνά πως οι επιθέσεις αυτές απαιτούν υψηλό βαθμό συντονισμού και οργάνωσης. Όμως, πόσο δύσκολο άραγε είναι να προμηθευτεί κανείς μερικά καλάσνικοφ και να τα στρέψει εναντίον ανυποψίαστων πολιτών; Και πόσο δύσκολο θα ήταν να τοποθετήσει κανείς ένα δέμα με εκρηκτικά σε έναν πολυσύχναστο δρόμο ή ένα σταθμό του μετρό; Με άλλα λόγια, η ουσιαστική ευκολία του εγχειρήματος βρίσκεται σε αναντιστοιχία με τη σπανιότητά του. Γιατί;

  Στο ερώτημα αυτό έχουν δοθεί δύο εξηγήσεις. Η πρώτη υπογραμμίζει το γεγονός πως τρομοκρατικές επιθέσεις όπως αυτές που ζήσαμε στο Παρίσι σπανίζουν γιατί απλούστατα δεν αποφέρουν πολιτικά οφέλη, όπως δείχνουν οι περισσότερες ποσοτικές μελέτες της τρομοκρατίας. Τόσο, π.χ., οι ακροαριστεροί αντάρτες πόλεων της Ιταλίας ή της Γερμανίας τη δεκαετία του ’70 όσο και η Αλ Κάιντα μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001 απέτυχαν οικτρά. Αν είναι έτσι όμως, προκύπτει το ερώτημα γιατί το φαινόμενο διαρκεί. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι, από την επιδίωξη της πρόκλησης μιας τυφλής ανταπάντησης που μπορεί να προσδώσει νέα ώθηση σε μια ένοπλη οργάνωση, μέχρι τη στρατολόγηση νέων μελών και τη συμβολική και ψυχολογική ικανοποίηση που συχνά παρέχουν τέτοιες ενέργειες. Πρόκειται πάντως για διαστάσεις που υστερούν σε σύγκριση με την απουσία στρατηγικής αποτελεσματικότητας και εξηγούν το γεγονός πως η τρομοκρατία αποτελεί εξαίρεση και όχι κανόνα.

  Όσο για τη δεύτερη εξήγηση, αυτή επικεντρώνεται στα ατομικά κίνητρα και υπογραμμίζει τα ψυχολογικά και ηθικά εμπόδια που αποτρέπουν τη συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων από το να προβούν σε κάποια βίαιη πράξη. Ακριβώς επειδή η ιδέα της βίας μάς είναι τόσο αποκρουστική, η άσκησή της απαιτεί είτε μια έκρηξη πάθους (που δεν είναι συμβατή με την ψυχρή οργάνωση μιας τρομοκρατικής επίθεσης), είτε συστηματική προετοιμασία, είτε ψυχοπαθολογική διαταραχή. Ως προς την τελευταία αυτή διάσταση, κάποια από τα χαρακτηριστικά των επιθέσεων στο Παρίσι (η θεαματική τους βία και το γεγονός πως οι εκτελεστές διασκέδαζαν με το μακάβριο έργο τους) εμφανίζουν σημαντικές αναλογίες σε επίπεδο ατομικής ψυχολογίας με τις απολίτικες μαζικές επιθέσεις σε σχολεία και αλλού από τις οποίες υποφέρουν οι ΗΠΑ.

  Η σχετική σπανιότητα των τρομοκρατικών επιθέσεων σε συνδυασμό με τη μεγάλη προσαρμοστικότητα των ανθρώπινων κοινωνιών εξηγεί και την ευκολία με την οποία επιστρέφει η καθημερινότητα. Εδώ και χρόνια οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων της Δύσης έχουν μάθει να συμβιώνουν με τον μικρό μεν αλλά υπαρκτό κίνδυνο μιας τρομοκρατικής επίθεσης. Οι κάτοικοι της Νέας Υόρκης δεν απομακρύνθηκαν από τα αεροπορικά ταξίδια μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, οι κάτοικοι της Μαδρίτης εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τον προαστιακό σιδηρόδρομο μετά την 11η Μαρτίου 2004 και οι κάτοικοι του Λονδίνου το μετρό μετά την 7η Ιουλίου 2005. Ο μεγαλύτερος λόγος ανησυχίας παραμένει ο απομακρυσμένος ακόμη (αλλά όχι για πάντα) κίνδυνος μιας κλιμάκωσης της τρομοκρατίας διαμέσου της χρήσης όπλων μαζικής καταστροφής.

  Καθώς αναρωτιόμαστε για το τι θα ακολουθήσει, καλό είναι να θυμόμαστε πέντε διδάγματα από προηγούμενα κύματα τρομοκρατίας. Πρώτο, είναι γνωστό πλέον πως τυφλές και αδιάκριτες αντιδράσεις την επαύριο ενός τρομοκρατικού χτυπήματος είναι εσφαλμένες, εκτός από άδικες. Το ζητούμενο στις περιπτώσεις αυτές είναι η ψυχραιμία και η αυστηρή επιλεκτικότητα. Δεύτερο, η τρομοκρατία δεν αντιμετωπίζεται με πόλεμο αλλά με αστυνομικού τύπου επιχειρήσεις σε συνδυασμό με τη βελτίωση των πολιτικών ενσωμάτωσης προβληματικών ομάδων. Τρίτο, ο περιορισμός των ατομικών ελευθεριών στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας οδηγεί ακριβώς εκεί που επιθυμούν οι τρομοκράτες, ενώ παραμένει αναποτελεσματικός ως μέθοδος. Η εμπειρία της Ευρώπης από τις δεκαετίες ’70 και ’80 παραμένει ως προς αυτό πολύτιμη παρακαταθήκη. {…}

(Διασκευασμένο άρθρο από την εφημερίδα Καθημερινή)

* Ο κ. Στάθης Ν. Καλύβας είναι καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Yale.

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να γραφεί η περίληψη του κειμένου (100-120 λέξεις)

Β1. Να βρείτε το είδος του κειμένου και να τεκμηριώσετε την απάντησή σας

Β2. Με ποιους τρόπους αναπτύσσονται  η τέταρτη και η έβδομη παράγραφος του κειμένου

Β3. Δεύτερο, η τρομοκρατία δεν αντιμετωπίζεται με πόλεμο αλλά με αστυνομικού τύπου επιχειρήσεις σε συνδυασμό με τη βελτίωση των πολιτικών ενσωμάτωσης προβληματικών ομάδων: Να αναπτύξετε το παράθεμα σε μία παράγραφο με αιτιολόγηση σε 120-150 λέξεις

Β4. Να γράψετε μία συνώνυμη για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου

Β5. Να εντοπίσετε τους τρόπους πειθούς του κειμένου και να τους σχολιάσετε.

Β6. Πού οφείλεται, σύμφωνα με το κείμενο, η αναντιστοιχία ανάμεσα στην ευκολία με την οποία εκδηλώνεται μια τρομοκρατική επίθεση και τη σπανιότητα του φαινομένου;

Γ. Οι τρομοκράτες στην εποχή μας επικαλούνται την κοινωνική αδικία ή την αδικία των ισχυρών της Γης, για να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους. Κατά τη γνώμη σας, νομιμοποιούνται τα άτομα αυτά να χρησιμοποιούν τη βία και το έγκλημα για να επιβάλουν τη δικαιοσύνη; Να γράψετε τις απόψεις σας σε ένα αποδεικτικό δοκίμιο 400-500 λέξεων.

Οι Τρεις Ιεράρχες και τα κλασσικά γράμματα

Οι τρεις εορταζόμενοι άγιοι της Εκκλησίας είχαν  βαθιά αγάπη για τα ελληνικά γράμματα και γνώριζαν πολύ καλά  την ελληνική κλασσική παιδεία . Σπούδασαν με σεβασμό τη θύραθεν γραμματεία σε μια εποχή  κατά την οποία ασκούνταν έντονα αρνητική κριτική στο περιεχόμενό της. Οι δύο από αυτούς, ο Μέγας Βασίλειος και ο Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός, υπήρξαν συμφοιτητές στην ειδωλολατρική Αθήνα και αναζήτησαν τη γνώση με απαράμιλλη πνευματική ανεκτικότητα. Ο Βασίλειος θα αναδείξει  με ενάργεια  τη σημασία της ελληνικής παιδείας,στην πραγματεία του Προς τους νέους όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων, απόσπασμα από τη μετάφραση του Β. Μουστάκη παραθέτουμε με αφορμή την 30η Ιανουαρίου.

ΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑ
 Ὅλοι, λοιπόν, σχεδὸν οἱ ἀξιόλογοι γιὰ τὴ σοφία τους ἄνθρωποι, ἄλλος λιγότερο κι ἄλλος περισσότερο, κι ὁ καθένας μὲ τὸν τρόπο του, ἔχουν ἐξυμνήσει, στὰ ὅσα ἔγραψαν, τὴν ἀρετή. Αὐτοὺς πρέπει νὰ πιστεύουμε καὶ νὰ πασχίζουμε νὰ ἐφαρμόσουμε στὴ ζωή μας τὰ λόγια τους. Διότι ὅποιος στηρίζει μὲ πράξεις τὴ φιλοσοφία, ποὺ ἄλλοι τὴν περιορίζουν στὰ λόγια 
αὐτὸς μονάχα ἔχει νοῦ, 
σὰν σκιὲς οἱ ἄλλοι γυροφέρνουν.
 Ἔχουμε, σ᾿ αὐτὴ τὴν περίπτωση, μιὰ θαυμαστὴ σὲ ὀμορφιὰ προσωπογραφία καὶ πλάι της τὸ ἴδιο πρόσωπο στὴν πραγματικότητα, ἐξίσου ὡραῖο με τὴν ἀπεικόνισή του. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ μὲ φουσκωμένα λόγια ἐξυμνοῦν τὴν ἀρετὴ μπροστὰ στοὺς ἄλλους, ἀλλὰ στὴ δική τους ζωὴ προτιμοῦν τὴν ἀκολασία ἀπὸ τὴ σωφροσύνη, τὴν πλεονεξία ἀπὸ τὸ δίκιο. Μὲ τί μοιάζουν αὐτοί; Μοιάζουν μὲ τοὺς ἠθοποιοὺς ποὺ παίζουν δράματα καὶ παρουσιάζονται στὴ σκηνὴ συχνὰ σὰν βασιλιάδες καὶ μεγάλοι ἄρχοντες, χωρὶς νὰ εἶναι οὔτε τὸ ἕνα οὔτε τὸ ἄλλο στὴν πραγματικότητα καί, καμιὰ φορά, οὔτε ἐλεύθεροι πολίτες, ἀλλὰ δοῦλοι. Ὁ μουσικὸς θὰ δεχόταν νὰ μὴν εἶναι καλὰ κουρντισμένη ἡ λύρα του; Ὁ κορυφαῖος του χοροῦ, στὴν τραγῳδία, θὰ δεχόταν νὰ μὴν εἶναι ὁ χορὸς ἐναρμονισμένος μαζί του; Ὄχι. Ὑπάρχουν ὅμως ἄνθρωποι ποὺ θέλουν νὰ διαφωνοῦν μὲ τὸν ἑαυτό τους, κι ἡ ζωή τους νὰ ἔρχεται σὲ ἀντίθεση μὲ τὰ λόγια τους, νὰ συμβαίνει σ᾿ αὐτοὺς αὐτὸ ποὺ λέγει ὁ Εὐριπίδης· ἡ γλώσσα μου ὁρκίσθηκε ἀλλὰ ὄχι κι ὁ νοῦς, καὶ ποὺ νὰ θέλουν νὰ φαίνονται κι ὄχι νὰ εἶναι στ᾿ ἀλήθεια καλοί; Ἀλλὰ κάτι παρόμοιο θὰ ἦταν τὸ ἄκρον ἄωτον τῆς ἀδικίας, ἂν πρέπει νὰ πιστέψουμε στὸν Πλάτωνα, τὸ νὰ δίνει κανεὶς τὴν ἐντύπωση ὅτι εἶναι σωστὸς ἄνθρωπος καὶ στὴν πραγματικότητα νὰ μὴν εἶναι.

Καλά και σήμερα. Το χρονικό του καρκίνου στο στήθος της Σοφίας Νικολαΐδου.

Φιλολόγως ζητούντες: Οι γλωσσικές απόψεις των Καππαδοκών Πατέρων

  Τον τέταρτο αιώνα σημειώθηκε η πιο αποφασιστική και δημιουργική συνάντηση και αναμέτρηση του έλληνος λόγου με τον χριστιανό λόγο. Θεατές και πρωταγωνιστές αυτής της αναμέτρησης οι Καππαδόκες, αφενός μετουσιώνουν τις γλωσσικές θεωρητικές απόψεις της αρχαίας ελληνικής σκέψης sub specie christianitatis και αφετέρου αξιοποιούν τα δεδομένα της ρητορικής τέχνης και αρθρώνουν λόγο υψηλό και άρτιο. Η προκείμενη εργασία επιχειρεί να παρουσιάσει τον τρόπο με τον οποίο θεωρούν, κρίνουν αλλά και χειρίζονται το λόγο.

Γλωσσικές Απόψεις και Όψεις στα Κείμενα των Καππαδοκών Πατέρων
Άννα Κόλτσιου-Νικήτα

Η Άννα Κόλτσιου–Νικήτα είναι Καθηγήτρια των Αρχαίων Ελληνικών, της Ιουδαϊκής και της Χριστιανικής Γραμματείας στο Τμήμα Θεολογίας του Α.Π.Θ.. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη μελέτη της χειρόγραφης παράδοσης, τη γλώσσα και τη μετάφραση, καθώς και τη διαμόρφωση της γραμματολογικής ταυτότητας των κειμένων της χριστιανικής γραμματείας.


  Η σειρά «Φιλολόγως ζητούντες» των εκδόσεων της Δέσποινας Κυριακίδη περιλαμβάνει μελέτες που επιχειρούν να προσεγγίσουν κείμενα της χριστιανικής γραμματείας υπό το πρίσμα της φιλολογικής διερεύνησης. Εντάσσεται στην προσπάθεια διεπιστημονικής σύζευξης θεολογίας και φιλολογίας και επικεντρώνεται σε θέματα κριτικής κειμένου, γλώσσας, μετάφρασης, υπομνηματισμού, γραμματειακής ταυτότητας και πρόσληψης.

ΠΑΡΑΛΟΓΕΣ: Του Νεκρού αδελφού και του Γιοφυριού της Άρτας

Ένα πρώτο κομμάτι του ομαδικού παζλ που φιλοτέχνησαν οι μαθητές της Α΄ Λυκείου στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας αποτελεί η εργασία του Κωνσταντίνου Τσίτσιου. Πρόκειται για τις παραλογές και συγκεκριμένα για την παραλογή του Νεκρού αδελφού που μελετήθηκε στο πλαίσιο της ενότητας Τα φύλα στη λογοτεχνία-Πατριαρχική οικογένεια.

παραλογές Κ. Τσίτσιος from Eleni Papadopoulou

Ο έρωτας κατά Παπανούτσο (Υλικό για την Έκθεση-έκφραση)

 Ο έρωτας απασχολεί τους εφήβους συστηματικά και με αυξανόμενη ένταση και ως βίωμα αλλά και ως θέμα έκθεσης, ειδικά στην Ά Λυκείου, όπου αφιερώνεται ένας θεματικός κύκλος στο βιβλίο της Έκφρασης-Έκθεσης. Το κείμενο του Ευ. Παπανούτσου δίνει πειστικές και τεκμηριωμένες απαντήσεις σε κάθε ενδιαφερόμενο και ιδιαιτέρως στους μαθητές.

ΕΡΩΤΑΣ

"Πολύ μεγάλη σημασία για τη διαμόρφωση των διαθέσεων και της συμπεριφοράς του ανθρώπου στο κεφάλαιο της ερωτικής ζωής, και γενικότερα στη συγκρότηση της προσωπικότητάς του, έχουν οι πρώτες σεξουαλικές εμπειρίες, το πώς γεύτηκε στα χρόνια της νεότητάς του την ηδονή του φύλου. Εάν μερικοί μιλούν για την επιθυμία και τον έρωτα επιπόλαια η με σαρκασμό, σα να είναι δευτερεύουσες η ευτελείς υποθέσεις της ζωής, εάν ακόμη μερικοί αισθάνονται απέναντι στην επιθυμία και στον έρωτα αποστροφή και φόβο, αηδίαν η αβεβαιότητα, τούτο κατά μεγάλο μέρος οφείλεται στο γεγονός ότι και οι πρώτοι και οι δεύτεροι δεν ευτύχησαν να έχουν καλές σεξουαλικές και αισθηματικές εμπειρίες στα πρώτα, τα κρίσιμα χρόνια της ζωής. Με τις πρώτες εμπειρίες, και σε τούτο και σε πολλά άλλα θέματα, τοποθετούνται για το χαρακτήρα και την πνευματική υφή του ανθρώπου οι σιδηροτροχιές απάνω στις οποίες θα κινηθεί, όπως το τραίνο στις γραμμές του.

Είναι μεγάλη ευλογία για το νέο άνθρωπο να έχει με καλούς οιωνούς μυηθεί στα αινίγματα και στις συγκινήσεις του sex. Θα σταθεί γερά πάνω στα δυο του πόδια, θα αποκτήσει αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία και θα αντέξει στις θύελλες της ζωής.

Αλλοίμονο σ' εκείνον που έχει γευτεί πρόστυχα την ηδονή της σάρκας στα πρώτα βήματά του, ή στο πρώτο του ερωτικό αναφτέρωμα συνάντησε την αδιαφορία ή γνώρισε την απογοήτευση. Στραβώνει ο δρόμος του και δύσκολα θα ξαναβρεί τη σωστή γραμμή. Δεν είναι σπάνιοι (ακόμη και στους κύκλους των μορφωμένων) εκείνοι που, όταν συζητούμε μαζί τους για τον έρωτα, μας αιφνιδιάζουν με τον τρόπο που τον αντιμετωπίζουν ή τον προσπερνούν με ελαφρότητα και ειρωνεία ή μιλούν γι' αυτόν με κυνισμό και απρέπεια. Απορούμε πώς άνθρωποι σοβαροί τηρούν απέναντι σ' ένα τόσο σοβαρό θέμα μια τόσο παιδαριώδη στάση. Κακότυχοι άνθρωποι... Την ώρα που πήγαινε να ανθίσει η ψυχή τους, που δοκίμαζαν να μυηθούν στα μυστήρια και να χαρούν το θαύμα, δεν αξιώθηκαν να βρούν τον σύντροφο τον πρόθυμο να τους παρασταθεί, τον άξιο ν' αγωνιστεί μαζί τους τον ωραίο αγώνα-και έμειναν στη μέση του δρόμου ή παραστράτησαν. Όσο περνούν τα χρόνια η στέρηση θα γίνεται πιο πικρή, ο εκτροχιασμός πιο επικίνδυνος και ξαφνιάζεται κανείς να βλέπει ανθρώπους που πέρασαν με ευπρέπεια τη ζωή τους, να έχουν γεράματα όχι ειρηνικά, ούτε ανεπαίσχυντα.

Θα έδινα λοιπόν στους νέους για τον ορθό ερωτικό προσανατολισμό τους τις εξής συμβουλές:

α. Μην ταυτίζετε τον έρωτα με την επιθυμία. Η επιθυμία είναι απαίτηση της ζωτικότητάς σας, η ικανοποίηση της θα σας ανακουφίσει. Ο έρωτας αποκαλύπτεται στο πνεύμα, με αυτόν θα ολοκληρωθεί η ύπαρξή σας...
Μη βιάζεσαι λοιπόν να αποφασίσεις. Περίμενε να 'ρθει η ευλογία του έρωτα. Πρώτη μας λοιπόν συμβουλή πρέπει να 'ναι προσμονή, όχι βιασύνη. Γιατί όχι βιασύνη; Γιατί την ώρα της ροδοδάκτυλης αυγής μια κακή τοποθέτηση της αγάπης μας μπορεί να μας πολώσει προς τα κάτω, να μεταθέσει το κέντρο του ηθικού μας βάρους χαμηλά και να μείνουμε εκεί- να μαδήσουν τα φτερά μας και να μην πετάξουμε πια ψηλά....

Κάτι απερίγραπτα λεπτό και πολύτιμο υπάρχει μέσα σου. Φύλαξέ το ! Μη ρίξεις αμέσως αυτή την τελευταία εφεδρία στη μάχη, με την πρώτη κιόλας κρούση προς το άλλο φύλο.

β. Μην προσπαθήσετε να αποσπάσετε την αγάπη με μέσα ανέντιμα από το πρόσωπο που σας έχει γοητέψει. Ο έρωτας δεν εκβιάζεται. Γίνου άξιός του να σου δωθεί. Ας διδάξουμε στους νέους ότι ο έρωτας είναι μια σχέση απόλυτης αμοιβαιότητας. Συνδέει 2 πρόσωπα που το καθένα έχει ελεύθερα εκλέξει το άλλο, και είναι πάντοτε πρόθυμο να χαρίζεται στο άλλο, χωρίς ποτέ να συλλογίζεται ή να υπολογίζει την αμοιβή, γιατί έχει τη συνείδηση ότι οσαδήποτε κι αν δώσει, προσφέρει λιγότερα απ' όσα παίρνει....

Εάν η ανταπόκριση δεν υπάρχει στην διάθεση και στην πράξη και των 2 προσώπων, δεν μπορεί να γίνει λόγος για έρωτα. Όταν αντιληφθούμε ότι παρά την προσφορά μας δεν συναντούμε ειλικρινή και αμέριστη ανταπόκριση από τον άλλο, τούτο είναι σημάδι φανερό ότι δεν βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο, δεν χτυπάμε την πόρτα που θα ανοίξει. Είναι λάθος να νομίζουμε ότι εάν επιμένουμε, πιέσομε, κάνουμε πιο συστηματικά την πολιορκία μας, θα κατακτήσουμε το είδωλό μας. Η τακτική αυτή ίσως να είναι αποτελεσματική στο επίπεδο της επιθυμίας, όχι και στο επίπεδο του έρωτα.

γ. Όταν κατακτήσετε το μεγάλο αγαθό του έρωτα, μην αναπαυθείτε στις δάφνες σας. Είναι δυσκολότερο ακόμη να το διατηρήσετε. Για να κρατηθείτε στο ύψος της δωρεάς που σας έγινε, θα αγωνιστείτε ανανεώνοντας διαρκώς τους τίτλους των διεκδικήσεών σας. Ο έρωτας μοιάζει με την ελευθερία σε τούτο: ότι είναι προνόμιο που πρέπει διαρκώς να αποδείχνεις στη πράξη ότι το αξίζεις. Για να διατηρηθεί στέρεος ο ερωτικός δεσμός έχει ανάγκη από διαρκώς μεγαλύτερα κεφάλαια τρυφερότητας και στοργής , εμπιστοσύνης και εκτίμησης, αφοσίωσης και θαυμασμού, που να τα καταθέτουν χωρίς φειδώ και τα δύο μέρη.

Γιατί ο αληθινός έρωτας είναι ένα αέναο παρόν, όχι παρελθόντος αναμνήσεις. Υπάρχει μόνο ως μία διαρκώς ανανεωνόμενη κατάκτηση. Και κερδίζεται με τις θυσίες που απαιτεί μία νίκη ακριβή. Έτσι δίνεται στον άνθρωπο κάθε είδος ευτυχίας."

Ευ. Παπανούτσος, Πρακτική Φιλοσοφία

Πολυτεχνείο 1973- Παρίσι 2015

ΝΟΕΜΒΡΗΣ 1973, ΑΘΗΝΑ

ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2015, ΠΑΡΙΣΙ

Ένα ποίημα εμπνευσμένο από την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβρη του 1973 που μοιάζει να γράφτηκε μόλις χτες, αμέσως μετά την τρομοκρατική επίθεση στο Παρίσι του 2015. 

Η ποίηση καταγράφει την ιστορία και ταυτόχρονα προσημαίνει την επανάληψή της!

Κίνδυνος στην πόλη

Απόψε δεν γράφονται ποιήματα.

Ο τρελός ξέφυγε μ’ ένα όπλο

και ρίχνει στο ψαχνό.

Όλα τον δείχνουν – αλλά

κανείς δεν βλέπει.

Τρέχω – τρέχουμε.

Σκοντάφτω στον εαυτό μου.

Ο ποιητής παριστάνει

το οπωροφόρο δέντρο για να

γλιτώσει τον ξυλοκόπο.

Γιάννης Κοντός  1943-2015

Ο Σοφοκλής στις Σέρρες!

ΣΟΦΟΚΛΗΣ from Eleni Papadopoulou

"μιλώ… Τεκμήρια και μαρτυρίες": Έκθεση και εκπαιδευτικό πρόγραμμα στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Έτους Μανόλη Αναγνωστάκη

Το 2015, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης, ονομάσθηκε «Έτος Μανόλη Αναγνωστάκη». Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που εκτυλίσσονται στη διάρκεια αυτού του έτους εντάσσεται η παρούσα έκθεση με τίτλο «Μιλώ… Τεκμήρια και μαρτυρίες».

Για την έκθεση, η επιμελήτρια επέλεξε, σε συνεργασία με τους επιστημονικούς συμβούλους, μιαν «εν σειρά εκθεσιακή αφήγηση», η οποία, ενώ παρακολουθεί πιστά το χρονικό του βίου και του έργου του ποιητή, τέμνεται συνεχώς από έναν πολλαπλά ετεροχρονισμένο σχολιασμό που έχει στόχο να αμφισβητήσει τους τυπικούς τρόπους αναγνώρισης και παρουσίασης, και να προτείνει παράπλευρες, πολυσχιδείς και πολύσημες αναγνώσεις.

Στόχος της έκθεσης είναι να προβάλει στο ευρύ κοινό μια σειρά από περισσότερο ή λιγότερο γνωστά ντοκουμέντα με έναν διαφορετικό τρόπο. Χωρίζεται σε «έξι+μία» ενότητες στις οποίες αναδεικνύεται η δυναμική των αντικειμένων αλλά (και: κυρίως) του λόγου σε πολλαπλές αφηγήσεις. Στις «έξι» ενότητες είναι ο ίδιος ο Μανόλης Αναγνωστάκης, ποιητής, ιατρός, πολίτης, άνθρωπος, που μιλάει (την παρουσία του επισημειώνουν σκιτσογραφικές αναπαραστάσεις του). Στην «+μία» μιλούν άλλοι για αυτόν· σύγχρονοι, αλλά και διάδοχοι, ομότεχνοί του ποιητές, κριτικοί, φιλόλογοι που διαλέγονται με το έργο του, σύντεχνοι δημιουργοί που καταγράφουν, μεταγράφουν, μεταπλάθουν τα δικά του δημιουργήματα σε άλλες «γλώσσες» που ακολουθούν τον τρόπο της αφήγησης (βιογραφία, συνέντευξη), τους τρόπους της μουσικής, τους τρόπους των εικόνων.

Συντονισμός

Ελένη Χοντολίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Α.Π.Θ., Πρόεδρος της Α΄ Κοινότητος Δήμου Θεσσαλονίκης

Δρ. Αγαθονίκη Τσιλιπάκου, Προϊσταμένη του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού

Επιμέλεια / Σχεδιασμός έκθεσης

Ελεωνόρα Σκουτέρη-Διδασκάλου, Κοινωνική Ανθρωπολόγος, τ. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Α.Π.Θ.

Επιστημονικοί Σύμβουλοι / Επιμέλεια κειμένων

Βενετία Αποστολίδου, Φιλόλογος, Καθηγήτρια Α.Π.Θ..

Μιχάλης Μπακογιάννης, Φιλόλογος, Επίκουρος Καθηγητής Α.Π.Θ..

Δρ. Μιλτιάδης Πολυβίου, Αρχιτέκτων

Κείμενα / Εκπαιδευτικό πρόγραμμα

Σωτηρία Καλασαρίδου, Δρ. Διδακτικής της Λογοτεχνίας

Μουσειογραφικός σχεδιασμός

Δρ. Μιλτιάδης Πολυβίου, Αρχιτέκτων

Μιχάλης Θεοφίλου, Αρχιτέκτων

ARCHKT – Αρχιτεκτονικής Σχεδιασμός & κατασκευή

Συνεργασία με την Αναστασία Καραδημητρίου, αρχιτέκτονα του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού.

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Kalasaridou ekpaideutiko anagnostakis (1) from Eleni Papadopoulou

Ο πάπυρος του Δερβενίου: το αρχαιότερο σωζόμενο αναγνώσιμο «βιβλίο» της Ευρώπης.

 Η πρώτη ελληνική εγγραφή στο Διεθνή Κατάλογο του Προγράμματος της Unesco «Μνήμη του Κόσμου» (Memory of the World) είναι πλέον γεγονός, καθώς η Διεθνής Συμβουλευτική Επιτροπή του Προγράμματος, που συνεδρίασε στο Αμπού Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων από τις 4 έως τις 6 Οκτωβρίου, αποφάσισε την εγγραφή του Πάπυρου του Δερβενίου στον Διεθνή Κατάλογο του Προγράμματος της Unesco «Μνήμη του Κόσμου».

 Η υποβολή του φακέλου της υποψηφιότητας έγινε από την πρόεδρο της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την Unesco, Αικατερίνη Τζιτζικώστα, βάσει προτάσεως της Ελληνικής Επιτροπής για το Πρόγραμμα «Μνήμη του Κόσμου», πρόεδρος της οποίας είναι ο Ομότιμος Καθηγητής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Νικολόπουλος. Για την επιστημονική τεκμηρίωση της υποψηφιότητας, η Επιτροπή συνεργάστηκε με την Διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, Πολυξένη-Αδάμ Βελένη.

 Πρόκειται για ένα σημαντικό γεγονός που θα συμβάλει στην περαιτέρω ανάδειξη, στη διαφύλαξη και προώθηση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, αποτελώντας ταυτόχρονα προστιθέμενη αξία για την εξωστρέφεια που τόσο ανάγκη έχει η Ελλάδα. Το Πρόγραμμα της Unesco «Μνήμη του Κόσμου» θέτει ως βασικό στόχο τη διαφύλαξη, έναντι της φθοράς και της λήθης, και την ανάδειξη, μέσω της συντήρησης και της διασφάλισης πλήρους προσβασιμότητας, της τεκμηριωμένης κληρονομιάς της ανθρωπότητας (ήτοι χειρογράφων, εικονογραφήσεων, αρχείων, ντοκουμέντων, ταινιών κτλ.).

 Ο Πάπυρος του Δερβενίου αποτελεί το αρχαιότερο σωζόμενο αναγνώσιμο «βιβλίο» της Ευρώπης. Χρονολογείται μεταξύ 340 και 320 π.Χ.. Ωστόσο, το περιεχόμενό του φέρεται να αναπαράγει προγενέστερο κείμενο που ανάγεται μεταξύ 420 και 410 π.Χ.

 Το εύρημα είναι κομβικής σημασίας για τη μελέτη της αρχαίας ελληνικής θρησκείας και φιλοσοφίας, καθώς αποδεικνύει την πρώιμη χρονολόγηση των Ορφικών ποιημάτων και προσφέρει μια ιδιαίτερη εκδοχή της Προσωκρατικής φυσικής. Αποτελεί, επίσης, παρακαταθήκη για όλη την ανθρωπότητα, καθώς αντανακλά οικουμενικές αξίες και επιχειρεί να δώσει απαντήσεις σε πανανθρώπινα και διαχρονικά ερωτήματα που σχετίζονται με την ερμηνεία του κόσμου, τη μεταθανάτια ζωή και τη συγκρότηση ευνομούμενων κοινωνιών.

 Ο Πάπυρος ανακαλύφθηκε το 1962 στο Δερβένι Θεσσαλονίκης στη νεκρική πυρά τάφου, από πλούσια κτερισμένη συστάδα τάφων των ύστερων κλασικών χρόνων. Διασώθηκε, αν και κατακερματισμένος, επειδή απανθρακώθηκε μερικώς.

 Η σημασία του αναγνωρίστηκε αμέσως από τον ανασκαφέα Πέτρο Θέμελη και κατόπιν από τον αρχαιολόγο Χαράλαμπο Μακαρόνα, ενώ ο Αυστριακός ειδικός Α. Φάκελμαν ξετύλιξε αμέσως τον κύλινδρο και τοποθέτησε τα σπαράγματα σε υπόστρωμα από στυπόχαρτο, το οποίο συμπιέστηκε μεταξύ δύο υαλοπινάκων, που κατόπιν σφραγίστηκαν.

 Ο Πάπυρος έχει χαρακτηριστεί ως «η σημαντικότερη νέα μαρτυρία για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία και θρησκεία που εμφανίστηκε από την εποχή της Αναγέννησης», αλλά παράλληλα και «η πιο δύσκολη στην κατανόησή της».


ΠΗΓΗ: Ναυτεμπορική

ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ: Κριτήριο Αξιολόγησης για την Έκθεση-Έκφραση Γ΄Λυκείου.

 ΚΕΙΜΕΝΟ

 Τα συνθετικά της λέξεως «ευθανασία» σημαίνουν καλό θάνατο. Το φιλοσοφικό όμως ερώτημα, τόσο του θανάτου όσο και του καλού θανάτου, εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτό. Ο θάνατος αποτελεί γενικά κοινή ανθρώπινη μοίρα. Κανένα έμβιο ον που γεννιέται δεν είναι δυνατόν να αποφύγει τον θάνατο. Το μόνο σίγουρο που με βεβαιότητα θα συμβεί στη ζωή ενός νεογέννητου ανθρώπου είναι ο θάνατος. Οτιδήποτε άλλο δυνητικά μπορεί να συμβεί ή ουδέποτε να συμβεί. Ωστόσο ο καλός θάνατος ανέκαθεν εθεωρείτο προνόμιο που εδίδετο από τους θεούς. Ο Σόλων ο Αθηναίος, όταν ερωτήθηκε από τον Κροίσο στην αυλή του ποιους θεωρούσε τους πλέον ευτυχισμένους ανθρώπους στη ζωή, μεταξύ των πρώτων που ονόμασε ήταν ο Κλέοβις και ο Βίτων. Τα δύο δηλαδή αδέλφια που ήταν παιδιά μιας ιέρειας του ναού της θεάς Ηρας στο Αργος και τα οποία, αφού έσυραν την άμαξα πάνω στην οποία καθόταν η ιέρεια μητέρα τους, έφθασαν στον ναό επευφημούμενοι απ' όλον τον κόσμο. Τότε, κατά τη διήγηση του Σόλωνα, η ιέρεια μητέρα τους ζήτησε από τη θεά Ηρα να τους ανταμείψει με το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε. Ο Κλέοβις και ο Βίτων, αφού εόρτασαν την εορτή, ζώντας τη χαρά των επευφημιών και της γενικής επιδοκιμασίας, κοιμήθηκαν στο ιερό της θεάς και δεν ξύπνησαν. Ο θάνατος αυτός θεωρήθηκε το ύψιστο δώρο της θεάς για τους θνητούς υιούς της ιέρειάς της.

 Η έννοια όμως της ευθανασίας, όπως ακριβώς αποδίδεται σήμερα, πόρρω απέχει από την άποψη των αρχαίων Ελλήνων περί θεόπεμπτου θανάτου. Η σημερινή έννοια της ευθανασίας ταυτίζεται με τον θάνατο που προκαλεί συνήθως ο γιατρός προκειμένου ο ασθενής να αποφύγει τον πόνο, την ταλαιπωρία, το ψυχικό στρες και γενικά όλες τις δυσμενείς συνθήκες που συνοδεύουν ένα επώδυνο και αργά επερχόμενο θάνατο. Η ευθανασία με τη σημερινή της έννοια δεν συνδέεται κατά κανέναν τρόπο με την ευτυχία και με τον τρόπο ζωής του ανθρώπου που αργοπεθαίνει. Ποια μέθοδος όμως είναι αυτή που 100% θα μπορεί να διαβεβαιώσει ότι ένας επερχόμενος θάνατος δεν είναι δυνατόν να αναστραφεί;

 Υπάρχουν περιπτώσεις στην ιατρική βιβλιογραφία που ακόμη και σε καρκινοπαθείς του τελικού σταδίου, για τους οποίους πρακτικά και θεωρητικά δεν υπάρχει καμία ελπίδα αποφυγής του μοιραίου, συχνά συμβαίνει αυτό που η θρησκεία αποκαλεί θαύμα και που η επιστήμη ονομάζει επανάσταση του ανοσοβιολογικού συστήματος. Για λόγους που επιστημονικά δεν είναι πλήρως γνωστοί, το ανοσοβιολογικό σύστημα που ως εκείνη τη στιγμή είχε δεχθεί το μοιραίο αντεπιτίθεται και εξαλείφει τον καρκίνο και τις μεταστάσεις του. Πολύ περισσότερο το ίδιο φαινόμενο παρατηρείται σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν εγκεφαλικές βλάβες από εγκεφαλίτιδες ή κακώσεις του εγκεφάλου, που δίνουν την εντύπωση της μηδενικής λειτουργίας του εγκεφάλου, η οποία όμως ύστερα από αρκετό χρονικό διάστημα είναι δυνατόν να επανακάμψει. Το ίδιο συμβαίνει και στους ασθενείς που βρίσκονται σε οποιασδήποτε μορφής κώμα, οπότε θεωρητικά λογίζονται χαμένοι, αλλά πρακτικά ένα απειροελάχιστο ποσοστό εξ αυτών μπορεί να επανέλθει στη ζωή, ανανήπτοντας από την κωματώδη κατάσταση.

 Για όλους αυτούς τους λόγους, η μεγάλη πλειονότητα των επιστημόνων σήμερα δεν αποδέχεται τη διακοπή της ζωής με το πρόσχημα της ευθανασίας. Τη ζωή έχει το δικαίωμα να τη διακόπτει μόνον η δημιουργός φύση, η οποία είναι η μόνη υπεύθυνη για τη γένεσή της. Βέβαια, υπάρχουν και οι αντίθετες απόψεις, οι οποίες όμως αποτελούν μηδαμινό ποσοστό και οι οποίες υποστηρίζουν ότι, εφόσον η σύγχρονη ιατρική τεχνολογία αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει ελπίδα επανόδου στη ζωή, τότε δικαιούται ο γιατρός να θυσιάσει το απειροελάχιστο ποσοστό των ανθρώπων, που ουσιαστικά ανασταίνονται, σε σχέση με το συντριπτικό ποσοστό των ανθρώπων που υποφέρουν και ευτελίζονται πάνω στο κρεβάτι του πόνου. Το θέμα είναι καθαρά φιλοσοφικό, που όμως οι σημερινές κοινωνίες με τις συγκεκριμένες δυνατότητες και αδυναμίες που έχουν δεν είναι δυνατόν ακόμη να το αποδεχθούν.

Ο κ. Δημήτριος Θ. Κρεμαστινός είναι καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=175964

ΘΕΜΑΤΑ

 Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο σε 100-120 λέξεις

 Β. 1. Να εξετάσετε τη συνοχή του κειμένου, δηλώνοντας τους τρόπους σύνδεσης των παραγράφων.

      2. Να βρείτε τους τρόπους και τα μέσα πειθούς που αξιοποιεί ο συντάκτης του κειμένου

      3. Σε ποιο είδος ανήκει το κείμενο; Να τεκμηριώσετε την απάντησή σας.

      4. Να δώσετε από ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου.

 Γ. Ποια θέση υποστηρίζει ο Δ. Κρεμαστινός στη διελκυστίνδα που συντηρείται αναφορικά με τη νομιμοποίηση της ευθανασίας; Να απαντήσετε, εστιάζοντας σε σημεία του κειμένου

 Δ.  Στη σημερινή ωφελιμιστική κοινωνία του άκρατου ατομικισμού, η νομιμοποίηση της ευθανασίας εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την ανθρώπινη ζωή. Ποιοι είναι αυτοί οι κίνδυνοι και με ποια μέτρα μπορεί να προστατευθεί η ζωή των ανθρώπων;
Να συντάξετε ένα άρθρο για το ιστολόγιο του σχολείου σας, όπου θα καταγράφετε τους προβληματισμούς σας.(500-600 λέξεις)

Έρευνα-Επιμέλεια: Ελένη Παπαδοπούλου, φιλόλογος

ΕΞΟΥΣΙΑ, Ένα κριτήριο αξιολόγησης για την Έκθεση-Έκφραση Γ΄Λυκείου κι όχι μόνο...

 Πολλές φορές έχουμε γίνει αποδέκτες δεσποτικής συμπεριφοράς είτε σε προσωπικό είτε σε συλλογικό επίπεδο από ανθρώπους-φορείς μιας εξουσίας και μάλιστα δοτής ή κατά "το δημοκρατικότερον"αιρετής εξουσίας. Οι λόγοι που κάνουν τον άνθρωπο-φορέα εξουσίας να συμπεριφέρεται με αυταρχισμό είναι πολλοί και έχουν αναλυθεί επαρκώς από επαΐοντες. Ωστόσο, ο βασικότερος λόγος είναι η μετατροπή της εξουσίας από μέσο για την επίτευξη της βελτίωσης της θέσης του εξουσιαζόμενου σε αυτοσκοπό του εξουσιαστή με ό,τι συνεπάγεται αυτό. Το παρακάτω Άρθρο επιδιώκει να εισαγάγει τους αναγνώστες στο φαινόμενο "εξουσία" και το Κριτήριο να βοηθήσει τους μαθητές της Γ΄Λυκείου να κατανοήσουν την ομόλογη θεματική ενότητα.

KEIMENO

{ …}  Η εξουσία δεν είναι απλώς μια δύναμη στα χέρια ορισμένων, των εξουσιαστών, που χωρίς να δίνουν λογαριασμό σε κανέναν τη μεταχειρίζονται προς το συμφέρον τους ενάντια σε κάποιους άλλους, τους αντεξουσιαστές, οι οποίοι, αντιδρώντας, επιχειρούν να καταργήσουν βίαια το προνόμιο της εξουσίας των φορέων της και, ακόμη παραπέρα, να τους αφανίσουν, καθόσον στόχος της χρήσης της βίας είναι η εκμηδένιση. Το ζήτημα της εξουσίας δεν εξαντλείται στην αντιπαράθεση μεταξύ της εξουσίας της πολιτείας ή της άρχουσας τάξης αφ' ενός και της βίαιης αντίδρασης στη δύναμη αυτή αφ' ετέρου.

  Η σχέση, αίφνης, μεταξύ δασκάλου και μαθητή δεν είναι, επίσης, μια σχέση εξουσίας, στην οποία, όμως, η βία δεν μπορεί να έχει πλέον θέση; Η αντίληψη ότι ο δάσκαλος με την εξουσία που, ως εκ της ιδιότητάς του, διαθέτει δικαιούται να ασκεί -σωματική και ψυχολογική- βία πάνω στο μαθητή για να εκπληρώσει την αποστολή του, η οποία συνίσταται στη διαπαιδαγώγηση του τελευταίου αυτού, έχει προ πολλού εγκαταλειφθεί. Ο δάσκαλος είναι υποχρεωμένος να ασκεί την εξουσία του με ήπιο τρόπο, μεταχειριζόμενος, αντί για τη βία, την πειθώ, με στόχο να διαμορφώσει μαθητές ικανούς να σταθούν μόνοι τους στα πόδια τους και να αντιμετωπίζουν αφ' εαυτών τις προκλήσεις που θα παρουσιαστούν στο δρόμο τους. Ο στόχος του δασκάλου δεν είναι, εκμεταλλευόμενος την εξουσία του, να εξυπηρετεί το δικό του συμφέρον. Απεναντίας, η εξουσία του δασκάλου θα πρέπει να συνοδεύεται από ένα είδος αυτοθυσίας, να είναι έτοιμος να δει το μαθητή του να τον ξεπερνάει μέχρι του σημείου να του γυρίζει την πλάτη. Για το δάσκαλο η χειραφέτηση του μαθητή του είναι δείγμα ότι πέτυχε στην αποστολή του, ότι αξιοποίησε την εξουσία του όπως του δόθηκε να τη μεταχειριστεί. Ο Νίτσε δεν δίστασε να πει ότι θα ήθελε ο μαθητής του στο τέλος να τον προδώσει, όπως ο Ιούδας, που παρέδωσε τον Ιησού στους διώκτες του.

  Η εξουσία μπαίνει σε περιπέτειες, όταν από μέσο, που -όπως συμβαίνει στη σχέση μεταξύ δασκάλου και μαθητή- τη μεταχειρίζεται ο εξουσιαστής για τη βελτίωση της θέσης του εξουσιαζομένου, μετατραπεί σε αυτοσκοπό. Η εξουσία, όταν ο εξουσιαζόμενος δεν εισπράττει τα θετικά αποτελέσματά της που ως μέσο θα μπορούσε να του παράσχει αυτή, αμφισβητείται, οπότε ο εξουσιαστής, που θεωρεί την εξουσία του αυτοσκοπό, για να τη διατηρήσει πάση θυσία καταφεύγει στη βία, που στόχος της είναι η εκμηδένιση του εξουσιαζομένου που την αμφισβητεί, ο οποίος, με τη σειρά του, προκειμένου να αποφύγει τον αφανισμό του, αντιδρά με τη βία -και ούτω καθεξής. Από το φαύλο αυτόν κύκλο της βίας, ωστόσο, και οι δύο, εξουσιαστής και εξουσιαζόμενος, βγαίνουν χαμένοι: ο μεν γιατί, δείχνοντας στην άσκηση της εξουσίας του το απάνθρωπο πρόσωπό της, γίνεται αντικείμενο μίσους, ο δε γιατί, στην προσπάθειά του να προφυλαχθεί από τη βία της εξουσίας, μετατρέπεται από θύμα, που αξίζει τη συμπάθειά μας, σε θύτη, που προκαλεί την αποστροφή.

  Ο φαύλος αυτός κύκλος της βίας μπορεί να διακοπεί, αν ο ένας από τους δύο παράγοντές του παραιτηθεί από τη χρήση βίας. Η απόφασή του αυτή ουδόλως σημαίνει ότι θα τον οδηγήσει και στην ήττα. Το έδειξε ο Γκάντι, ο Ινδός πολιτικός, στοχαστής και επαναστάτης, με τη διακήρυξη του αξιώματος της άρνησης στη βία, το οποίο, αφού πέτυχε να το ενστερνιστούν οι συμπατριώτες του, ήταν η αιτία να ανατραπεί η εξουσία που ασκούσαν πάνω στη χώρα τους οι Αγγλοι κατακτητές των και να αναλάβουν οι ίδιοι πλέον την εξουσία στον τόπο τους.

  Η βία δεν είναι το αντίδοτο στην εξουσία. Ούτε και το φάρμακό της. Ο πιο ασφαλής τρόπος, για να επιβάλεις τη θέλησή σου στον άλλο, δεν είναι η άσκηση της δύναμης την οποία σου παρέχει η εξουσία που κατέχεις, αλλά η παραίτησή σου από την εξουσία. Ο Σωκράτης, στις συζητήσεις που έκανε, ήταν σε θέση ισχύος, γιατί ήξερε ήδη τα λάθη των συνομιλητών του, και ενώ είχε την εξουσία, ήταν σε θέση να τους τα επισημάνει, δεν το έκανε. Τους άφηνε, προσποιούμενος ότι δεν ήξερε τίποτε για το εκάστοτε θέμα που συζητούσαν, να πιστεύουν ότι το κατείχαν και ότι ο ίδιος όφειλε να υπακούει στη γνώμη τους, ότι ήταν, με άλλα λόγια, εκείνοι οι εξουσιαστές κι αυτός ο εξουσιαζόμενος, μέχρι που, ρωτώντας τους επίμονα, να τους δείξει στο τέλος πως ό,τι νόμιζαν σωστό ήταν λάθος, και να τους γκρεμίσει, έτσι, από το θρόνο της εξουσίας.

Δεν αρκεί, λοιπόν, να έχεις την εξουσία στα χέρια σου. Πρέπει να ξέρεις και πώς να τη διαχειριστείς.

Θεοδόσης Πελεγρίνης , τέως πρύτανης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

(Διασκευασμένο άρθρο από την ηλεκτρονική έκδοση http://www.enet.gr

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο σε 100-120 λέξεις, προκειμένου να δημοσιευτεί στη σχολική εφημερίδα.
2. Να εντοπίσετε τις μορφές και τα μέσα πειθούς του κειμένου.
3.  Να αναπτύξετε το παρακάτω απόσπασμα σε μία παράγραφο 100-120 λέξεων: Η εξουσία μπαίνει σε περιπέτειες, όταν από μέσο, που -όπως συμβαίνει στη σχέση μεταξύ δασκάλου και μαθητή- τη μεταχειρίζεται ο εξουσιαστής για τη βελτίωση της θέσης του εξουσιαζομένου, μετατραπεί σε αυτοσκοπό.
4. Να δώσετε από μία συνώνυμη για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις του κειμένου
5. Αναλαμβάνετε να συντάξετε ένα άρθρο με θέμα τις παρενέργειες από την αυταρχική εξουσία στους εξουσιαζόμενους, παρουσιάζοντας παραδείγματα από την καθημερινή σας ζωή και δίνοντας παράλληλα και την αιτιολόγησή τους. Στο τέλος, μην ξεχάσετε να προτείνετε τρόπους που, κατά τη γνώμη σας, θα εξουδετερώσουν τα όπλα της εξουσίας, της αυθαιρεσίας και του αυταρχισμού. Το άρθρο σας θα δημοσιευτεί στην εφημερίδα των Δημοτών. {500-600 λέξεις}.

Εξ αποστάσεως Επιμόρφωση

Η γλώσσα των λειτουργικών κειμένων. Πρόγραμμα Εξ αποστάσεως Επιμόρφωσης – Δεύτερος κύκλος

Μετά την ευρεία αποδοχή και την επιτυχή ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου λειτουργίας, θα επαναληφθεί για δεύτερη φορά κατά το χειμερινό εξάμηνο του ακαδημαϊκού έτους 2015 (Οκτώβριος 2015 – Ιανουάριος 2016) το εξ αποστάσεως Πρόγραμμα που αφορά τη «Γλώσσα των ελληνικών λειτουργικών κειμένων της Ορθοδόξου Εκκλησίας». Το πρόγραμμα υλοποιείται στο πλαίσιο των προγραμμάτων Δια Βίου Μάθησης από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Απευθύνεται σε κληρικούς και λαϊκούς και στοχεύει,  μέσω της κατάκτησης βασικών γνώσεων γραμματικής, συντακτικού και λεξιλογίου, να τους καταστήσει ικανούς να κατανοούν τα πρωτότυπα λειτουργικά κείμενα.

Η καινοτομία του προγράμματος έγκειται στον τρόπο υλοποίησής του. Στηρίζεται αποκλειστικά στην εξ αποστάσεως διδασκαλία. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται δυνατότητα συμμετοχής ακόμη και σε εκείνους που είναι απομακρυσμένοι από τα αστικά κέντρα ή έχουν  απαιτητικό ωράριο απασχόλησης.

Η δομή του προγράμματος είναι διμερής και περιλαμβάνει ένα μέρος θεωρητικού χαρακτήρα και ένα γλωσσικής-εφαρμοσμένης γνώσης.

Το πρώτο μέρος (μία εισήγηση κάθε εβδομάδα) θα διδαχθεί με τη μέθοδο της εξ αποστάσεως ασύγχρονης εκπαίδευσης με βιντεοσκοπημένες παραδόσεις μαθημάτων. Οι θεματικές αφορούν την  ιστορία της  ελληνικής γλώσσας και τη διαχρονία της, τα γλωσσικά χαρακτηριστικά των βιβλικών και  λειτουργικών κειμένων, τη μετάφραση, την ιστορία της χειρόγραφης παράδοσης, την ειδολογική ταυτότητα των λειτουργικών κειμένων,  θέματα λειτουργικά και ποιμαντικά.

Το δεύτερο μέρος της γλωσσικής διδασκαλίας περιλαμβάνει δεκαέξι (16)  ηλεκτρονικά μαθήματα-βήματα γλωσσικής διδασκαλίας (δύο κάθε εβδομάδα) που αφορούν τη γλωσσική προσέγγιση και ανάλυση του λειτουργικού λόγου και θα πραγματοποιηθεί μέσω συστήματος διαχείρισης μαθημάτων Moodle . Κάθε μάθημα  περιλαμβάνει με απλό και συστηματικό τρόπο τη διδασκαλία  βασικών στοιχείων  γραμματικής και συντακτικού  και  την επίλυση ασκήσεων για την εμπέδωση της θεωρίας που προηγείται. Ο έλεγχος της ορθότητας των απαντήσεων γίνεται αυτόματα από το σύστημα και με τον τρόπο αυτό ο εκπαιδευόμενος αυτοαξιολογεί άμεσα την επίδοσή του.

Η διδασκαλία γίνεται από μέλη ΔΕΠ του Τμήματος Θεολογίας και του Τμήματος Φιλολογίας του ΑΠΘ. Επιστημονικά υπεύθυνη είναι η Άννα Κόλτσιου-Νικήτα, κλασική φιλόλογος και θεολόγος, καθηγήτρια των  Αρχαίων Ελληνικών  της Ιουδαϊκής και της Χριστιανικής Γραμματείας του Τμήματος Θεολογίας του ΑΠΘ.

Το κόστος συμμετοχής είναι συμβολικό και ανέρχεται στο ποσό των 120 ευρώ.

Για τους συμμετέχοντες προβλέπεται η χορήγηση βεβαίωσης και πιστοποιητικού επιμόρφωσης από το ΑΠΘ.

Η αίτηση συμμετοχής υποβάλλεται από 2/9/2015 έως 15/10/2015 και ΜΟΝΟ ηλεκτρονικά στη διεύθυνση:

http://diaviou.auth.gr/koltsiou_e-learning (όπου βρίσκεται και η προκήρυξη του Προγράμματος).

Θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας.

Για περισσότερες πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν στα τηλέφωνα 2310997112, 2310996985 και στην ηλεκτρονική διεύθυνση: euagelos@theo.auth.gr.

Πηγή:http://blogs.auth.gr/moschosg/