ΤΟ ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ…
Το χρονογράφημα είναι είδος έντεχνου πεζού λόγου με λογοτεχνική συχνά χροιά· δημοσιεύεται σε εφημερίδες και σε περιοδικά· κυρίως σε εφημερίδες, αν και στην Ελλάδα τουλάχιστον ξεκίνησε από τα περιοδικά. Πρόθεσή του είναι να σχολιάσει την επικαιρότητα της κοινωνικής, της πολιτιστικής, της πολιτικής κτλ. ζωής. Κινείται δηλαδή σε κάθε κατεύθυνση και αγκαλιάζει κάθε μορφή ζωής που παρουσιάζει ευρύτερο ενδιαφέρον. Κατά πάγια συνήθεια, είναι σύντομο κείμενο ευχάριστο και καλύπτει συγκεκριμένη στήλη στην εφημερίδα ή στο περιοδικό. Γράφεται σε τόνο εύθυμο, χαριτωμένο, χιουμοριστικό, κάποτε επικριτικό, δηκτικό άλλοτε, συχνά ειρωνικό, παραινετικό, έμμεσα ή άμεσα διδακτικό και παιδαγωγικό. Αυτά σημαίνουν ότι συστεγάζει αρμονικά τη χάρη και τη σκωπτικότητα, την ευφυολογία και τον κριτικό στοχασμό, την αφηγηματική ροή και τη διδακτική πρακτική, την ειρωνική διάθεση και τη σοβαρή πρόθεση. Με την ποικιλία των θεμάτων του και των τρόπων με τους οποίους γράφεται εξασφαλίζει όλες τις προϋποθέσεις μιας φιλικής ευχάριστης και τακτικής επικοινωνίας χρονογράφου και κοινού(...). (Από το σχολικό βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας Α΄Λυκείου).
Μια ακόμη προσπάθεια δημιουργικής γραφής, αυτή τη φορά με αφορμή τη διδασκαλία του χρονογραφήματος, απέφερε σημαντικούς και πρωτότυπους "καρπούς" από τους επίδοξους συντάκτες χρονογραφημάτων!
Ονόματα…για γέλια!
Φρίξος Χατζησαλάτας; παρών…Σεβαστή Φέτα; παρούσα…
Μα τι ονόματα και αυτά ρε παιδί μου;! Ονόματα…για γέλια ή και για κλάματα πολλές φορές…Και απ’ ότι βλέπω εδώ στον κατάλογο τα περισσότερα προέρχονται απ’ όλο τον μουσικό, θαλάσσιο και γαστρονομικό τομέα του Ελληνικού πολιτισμού και όχι μόνο.
Αλλά θα μου πείτε δεν φταίτε εσείς! Δεν φταίτε καθόλου εσείς, αλλά ούτε και επιφέρω ευθύνες στους γονείς σας, διότι τα επίθετα συγκεκριμένα, και όχι τόσο τα ονόματα, προέρχονται από τους προπαππούδες των παππούδων σας και μην σας πω και παλαιότερα.
Όσον αφορά στα ονόματα πάλι, εδώ μπορώ να πω πως δεν φταίνε τόσο οι γονείς αλλά οι γιαγιάδες και οι παππούδες, οι οποίοι χώνουνε αρκετές φορές, ειδικότερα στα χωριά και στις παραδοσιακές οικογένειες, την μύτη τους παντού!<< Όχι! Το παιδί θα το βγάλετε ΄΄Σαριμπάλα΄΄… Ο Χριστός και η Παναγία! Λες και είναι το παιδί ‘τόπι’. Είπα και ελάλησα.. το παιδί θα πάρει το δικό μου όνομα. Καλά μητέρα..>> Και συνεχίζοντας, κλείνοντας αυτή την παρένθεση θα διαβάσω και τα υπόλοιπα ονόματα μπας και τελειώνουμε επιτέλους…
Αρσινόη Σουβλάκη; παρούσα.. Μάρτιος Απρίλιος; παρών.. Ευλογέτα Φάλαινα; παρούσα.. Πόθος Καρπός; παρών.. και Ακίνδυνος Αλβανός; παρών..
Χμμ.. πολύ ωραία! Όλη εδώ!
Ααα...και μιας τώρα είχαμε αυτήν την συζήτηση για σπάνια, αστεία και παράξενα ονόματα, δεν θα πρέπει να νιώθετε κατώτεροι και μειονεκτικά απέναντι στους άλλους γιατί ποτέ δεν ξέρετε.. Αυτοί μπορεί να έχουν χειρότερο όνομα ή επίθετο από το δικό σας… Για παράδειγμα, η Φαίη Σκορδά ή η Ναταλία Γερμανού…καλύτερα επίθετα έχουν; Και όμως έχουν διαπρέψει ‘ας το πούμε’ στον καλλιτεχνικό και δημοσιογραφικό χώρο της τηλεόρασης. Αφού τώρα πλέον έκαναν καριέρα ή μάλλον κάποιος τις ανέδειξε δεν τους νοιάζει και τόσο για το όνομά τους αφού παίρνουν ένα ικανοποιητικό μισθό λέγοντας μπούρδες. Τελοσπάντων ξεφύγαμε από το θέμα μας πάλι…Ντριν! Ντριν!
- Το κουδούνι είναι; Χτύπησε κιόλας;
- Ναι κυρία..
- Καλώς.. περάστε έξω και τα λέμε την επόμενη ώρα…
Παυλίνα Τσιάρα, μαθήτρια Α΄Λυκείου
Περίεργα ονόματα.
Μου αρέσουν τα ασυνήθιστα ονόματα. Στην οικογένεια μου έχουμε σχεδόν όλοι ονόματα που αν φωνάξεις στο δρόμο θα γυρίσουν πάνω από 10 κεφάλια. Δεν έχω σκοπό να το διαιωνίσω αυτό. Δεν μου αρέσουν τα ονόματα που ακούγονται γελοία ή προκαλούν γελοίους συνειρμούς. Όπως επίσης και τα πολύ βαριά χριστιανικά όπως για παράδειγμα το όνομα Ορθόδοξος. Τα ασυνήθιστα ονόματα μου αρέσουν. Αλλά και πάλι έχω ακούσει μερικά αποτυχημένα κατά τη γνώμη μου όπως Σενέκας και Αστυάνακτας. Ειδικά όταν είναι αδέρφια και έχουν και οι δύο τέτοια ονόματα μου φαίνεται πολύ περίεργο. Αυτό που ο γονιός θέλει να επιδείξει το κάψιμό του και την πληρώνει το παιδί, δεν το καταλαβαίνω...
Επίσης δεν μου πολυαρέσουν τα άσχετα υποκοριστικά, οι μεταλλάξεις δηλαδή των ονομάτων, ενώ το όνομα είναι ωραίο με την αρχική του μορφή. Για παράδειγμα, για ποιόν λόγο να αλλάξει κάποιος το Παναγιώτα σε Πένυ; Θέλεις να το αλλάξεις; Το Γιώτα είναι πολύ καλύτερο. Εκνευρίζομαι όταν κάποιος συστήνεται ως Άκης. Τι θα πει Άκης; Μπορεί να βγαίνει απ' όλα τα ονόματα, σχεδόν, που υπάρχουν! Εν κατακλείδι, χίλιες φορές να έχει κάποιος ένα πρωτότυπο αλλά και εύηχο όνομα παρά ένα απίστευτα συνηθισμένο.
Τσιαούση Βάσια, μαθήτρια Α΄Λυκείου
Απλή πρωτοτυπία ή κάποιο τυπογραφικό λάθος;
Πώς θα αντιδρούσατε αν πηγαίνατε μια μέρα στην τράπεζα και η γραμματέας φώναζε τον κύριο μπροστά σας ,Ακίνδυνο Αλβανό; Και αυτό είναι μόνο η αρχή… Μην ακούτε όλες αυτές τις βλασφημίες περί οικονομικής κρίσης… Η κρίση βρίσκεται αλλού! Όπως φανερώνει και το ονοματεπώνυμο της κυρίας Κροίσης Πετρελαίου.
Θα θέλατε να διοργανώσετε ένα γλέντι με μπουφέ και κατσίκια για το γάμο της κόρης σας ; Καλέστε τώρα τον Σεραφείμ Μπουφέ! Είναι πραγματική εγγύηση… Το δηλώνει άλλωστε το επίθετό του … Ξέρει από καλούς μπουφέδες! Ή μήπως καλύτερα… την Διαλεχτή Κατσίκα; Είναι η καλύτερη στο κοπάδι της. Και αν δεν πάει κάτι καλά με τον γάμο, απευθυνθείτε στον Ζήση Γεράση .Θα αναλάβει κατ΄ιδίαν τον γαμπρό!
Μετά από όλα αυτά τα πρωτότυπα επίθετα μήπως πεινάσατε; Πεταχτείτε μέχρι την πιτσαρία της Σωτηρίας Πιτσάρας στο Κιλκίς! Τέτοια πίτσα δεν ξαναφαγε κανείς…
Και όταν συναντήσεις όλους αυτούς τους ανθρώπους, θα καταλάβεις πως σίγουρα ,όσο παράξενο και να ακούγεται το επίθετό σου… Είναι εντελώς φυσιολογικό σε σύγκριση με τα παραπάνω.
Το χρονογράφημα είναι είδος έντεχνου πεζού λόγου με λογοτεχνική συχνά χροιά· δημοσιεύεται σε εφημερίδες και σε περιοδικά· κυρίως σε εφημερίδες, αν και στην Ελλάδα τουλάχιστον ξεκίνησε από τα περιοδικά. Πρόθεσή του είναι να σχολιάσει την επικαιρότητα της κοινωνικής, της πολιτιστικής, της πολιτικής κτλ. ζωής. Κινείται δηλαδή σε κάθε κατεύθυνση και αγκαλιάζει κάθε μορφή ζωής που παρουσιάζει ευρύτερο ενδιαφέρον. Κατά πάγια συνήθεια, είναι σύντομο κείμενο ευχάριστο και καλύπτει συγκεκριμένη στήλη στην εφημερίδα ή στο περιοδικό. Γράφεται σε τόνο εύθυμο, χαριτωμένο, χιουμοριστικό, κάποτε επικριτικό, δηκτικό άλλοτε, συχνά ειρωνικό, παραινετικό, έμμεσα ή άμεσα διδακτικό και παιδαγωγικό. Αυτά σημαίνουν ότι συστεγάζει αρμονικά τη χάρη και τη σκωπτικότητα, την ευφυολογία και τον κριτικό στοχασμό, την αφηγηματική ροή και τη διδακτική πρακτική, την ειρωνική διάθεση και τη σοβαρή πρόθεση. Με την ποικιλία των θεμάτων του και των τρόπων με τους οποίους γράφεται εξασφαλίζει όλες τις προϋποθέσεις μιας φιλικής ευχάριστης και τακτικής επικοινωνίας χρονογράφου και κοινού(...). (Από το σχολικό βιβλίο της Νεοελληνικής Γλώσσας Α΄Λυκείου).
Μια ακόμη προσπάθεια δημιουργικής γραφής, αυτή τη φορά με αφορμή τη διδασκαλία του χρονογραφήματος, απέφερε σημαντικούς και πρωτότυπους "καρπούς" από τους επίδοξους συντάκτες χρονογραφημάτων!
Ονόματα…για γέλια!
Φρίξος Χατζησαλάτας; παρών…Σεβαστή Φέτα; παρούσα…
Μα τι ονόματα και αυτά ρε παιδί μου;! Ονόματα…για γέλια ή και για κλάματα πολλές φορές…Και απ’ ότι βλέπω εδώ στον κατάλογο τα περισσότερα προέρχονται απ’ όλο τον μουσικό, θαλάσσιο και γαστρονομικό τομέα του Ελληνικού πολιτισμού και όχι μόνο.
Αλλά θα μου πείτε δεν φταίτε εσείς! Δεν φταίτε καθόλου εσείς, αλλά ούτε και επιφέρω ευθύνες στους γονείς σας, διότι τα επίθετα συγκεκριμένα, και όχι τόσο τα ονόματα, προέρχονται από τους προπαππούδες των παππούδων σας και μην σας πω και παλαιότερα.
Όσον αφορά στα ονόματα πάλι, εδώ μπορώ να πω πως δεν φταίνε τόσο οι γονείς αλλά οι γιαγιάδες και οι παππούδες, οι οποίοι χώνουνε αρκετές φορές, ειδικότερα στα χωριά και στις παραδοσιακές οικογένειες, την μύτη τους παντού!<< Όχι! Το παιδί θα το βγάλετε ΄΄Σαριμπάλα΄΄… Ο Χριστός και η Παναγία! Λες και είναι το παιδί ‘τόπι’. Είπα και ελάλησα.. το παιδί θα πάρει το δικό μου όνομα. Καλά μητέρα..>> Και συνεχίζοντας, κλείνοντας αυτή την παρένθεση θα διαβάσω και τα υπόλοιπα ονόματα μπας και τελειώνουμε επιτέλους…
Αρσινόη Σουβλάκη; παρούσα.. Μάρτιος Απρίλιος; παρών.. Ευλογέτα Φάλαινα; παρούσα.. Πόθος Καρπός; παρών.. και Ακίνδυνος Αλβανός; παρών..
Χμμ.. πολύ ωραία! Όλη εδώ!
Ααα...και μιας τώρα είχαμε αυτήν την συζήτηση για σπάνια, αστεία και παράξενα ονόματα, δεν θα πρέπει να νιώθετε κατώτεροι και μειονεκτικά απέναντι στους άλλους γιατί ποτέ δεν ξέρετε.. Αυτοί μπορεί να έχουν χειρότερο όνομα ή επίθετο από το δικό σας… Για παράδειγμα, η Φαίη Σκορδά ή η Ναταλία Γερμανού…καλύτερα επίθετα έχουν; Και όμως έχουν διαπρέψει ‘ας το πούμε’ στον καλλιτεχνικό και δημοσιογραφικό χώρο της τηλεόρασης. Αφού τώρα πλέον έκαναν καριέρα ή μάλλον κάποιος τις ανέδειξε δεν τους νοιάζει και τόσο για το όνομά τους αφού παίρνουν ένα ικανοποιητικό μισθό λέγοντας μπούρδες. Τελοσπάντων ξεφύγαμε από το θέμα μας πάλι…Ντριν! Ντριν!
- Το κουδούνι είναι; Χτύπησε κιόλας;
- Ναι κυρία..
- Καλώς.. περάστε έξω και τα λέμε την επόμενη ώρα…
Παυλίνα Τσιάρα, μαθήτρια Α΄Λυκείου
Περίεργα ονόματα.
Μου αρέσουν τα ασυνήθιστα ονόματα. Στην οικογένεια μου έχουμε σχεδόν όλοι ονόματα που αν φωνάξεις στο δρόμο θα γυρίσουν πάνω από 10 κεφάλια. Δεν έχω σκοπό να το διαιωνίσω αυτό. Δεν μου αρέσουν τα ονόματα που ακούγονται γελοία ή προκαλούν γελοίους συνειρμούς. Όπως επίσης και τα πολύ βαριά χριστιανικά όπως για παράδειγμα το όνομα Ορθόδοξος. Τα ασυνήθιστα ονόματα μου αρέσουν. Αλλά και πάλι έχω ακούσει μερικά αποτυχημένα κατά τη γνώμη μου όπως Σενέκας και Αστυάνακτας. Ειδικά όταν είναι αδέρφια και έχουν και οι δύο τέτοια ονόματα μου φαίνεται πολύ περίεργο. Αυτό που ο γονιός θέλει να επιδείξει το κάψιμό του και την πληρώνει το παιδί, δεν το καταλαβαίνω...
Επίσης δεν μου πολυαρέσουν τα άσχετα υποκοριστικά, οι μεταλλάξεις δηλαδή των ονομάτων, ενώ το όνομα είναι ωραίο με την αρχική του μορφή. Για παράδειγμα, για ποιόν λόγο να αλλάξει κάποιος το Παναγιώτα σε Πένυ; Θέλεις να το αλλάξεις; Το Γιώτα είναι πολύ καλύτερο. Εκνευρίζομαι όταν κάποιος συστήνεται ως Άκης. Τι θα πει Άκης; Μπορεί να βγαίνει απ' όλα τα ονόματα, σχεδόν, που υπάρχουν! Εν κατακλείδι, χίλιες φορές να έχει κάποιος ένα πρωτότυπο αλλά και εύηχο όνομα παρά ένα απίστευτα συνηθισμένο.
Τσιαούση Βάσια, μαθήτρια Α΄Λυκείου
Απλή πρωτοτυπία ή κάποιο τυπογραφικό λάθος;
Πώς θα αντιδρούσατε αν πηγαίνατε μια μέρα στην τράπεζα και η γραμματέας φώναζε τον κύριο μπροστά σας ,Ακίνδυνο Αλβανό; Και αυτό είναι μόνο η αρχή… Μην ακούτε όλες αυτές τις βλασφημίες περί οικονομικής κρίσης… Η κρίση βρίσκεται αλλού! Όπως φανερώνει και το ονοματεπώνυμο της κυρίας Κροίσης Πετρελαίου.
Θα θέλατε να διοργανώσετε ένα γλέντι με μπουφέ και κατσίκια για το γάμο της κόρης σας ; Καλέστε τώρα τον Σεραφείμ Μπουφέ! Είναι πραγματική εγγύηση… Το δηλώνει άλλωστε το επίθετό του … Ξέρει από καλούς μπουφέδες! Ή μήπως καλύτερα… την Διαλεχτή Κατσίκα; Είναι η καλύτερη στο κοπάδι της. Και αν δεν πάει κάτι καλά με τον γάμο, απευθυνθείτε στον Ζήση Γεράση .Θα αναλάβει κατ΄ιδίαν τον γαμπρό!
Μετά από όλα αυτά τα πρωτότυπα επίθετα μήπως πεινάσατε; Πεταχτείτε μέχρι την πιτσαρία της Σωτηρίας Πιτσάρας στο Κιλκίς! Τέτοια πίτσα δεν ξαναφαγε κανείς…
Και όταν συναντήσεις όλους αυτούς τους ανθρώπους, θα καταλάβεις πως σίγουρα ,όσο παράξενο και να ακούγεται το επίθετό σου… Είναι εντελώς φυσιολογικό σε σύγκριση με τα παραπάνω.
Κατερίνα Τραψιώνη A3
Λίγο έως πολύ... παράξενα!
Από τα παλαιότερα χρόνια στην Ελλάδα, πολλοί γονείς αποφάσιζαν να δίνουν στα παιδιά τους ορισμένα ασυνήθιστα ονόματα. Μπορούμε να πούμε ότι ήταν και της <<μόδας>>. Έτσι, αυτά τα ονόματα ήταν και συνεχίζουν να είναι ποικίλα και εξαιρετικά ενδιαφέροντα.
Πολλά σπάνια, και τις περισσότερες φορές, αστεία. Προέρχονται από διάφορα χωριά της Ελλάδας και πολλά από τις μεγάλες πόλεις. Μερικά από αυτά είναι τα ονόματα Ανανίας, Αγορίτσα, Εφρόνιος, Μαυρίκιος, Αφθονία, Φωστήρα, Τερφονία, Αγαπήνωρ. Ακόμη, αξίζει να αναφερθούν τα ονόματα Τηλέφη, Αξιώτης, Αννίβας, Αριστόνους, Ασκληπιός, Γερβάσιος, Γιασεμής, Επιφάνιος, Ελπιδοφόρος. Επιπρόσθετα ασυνήθιστα μπορούμε να χαρακτηρίσουμε και τα ονόματα Ευθύφρων, Μαργαρίτης, Ιωνάθαν, Νεοπτόλεμος, Νικοκλής, Νικόστρατος, Σταμέλος, Ψαραντώνης, Σωσίπατρος, Τισσαφέρνης.
Όμως, μία αναφορά μόνο σε ονόματα δεν είναι αρκετή. Εντύπωση και γέλιο προκαλούν και πολλά επίθετα! Τέτοια είναι: Επίθετα που θυμίζουν ζώα. Γουρουνίδης, Κατσίκας, Φάλαινας. Επίθετα που θυμίζουν φαγητά. Φέτα, Χατζησαλάτας, Βερίκοκος, Σκορδαλιάς, Σουβλάκη, Λουκάνικας. Επίθετα αστεία. Φρίκης, Βρυκόλακας, Φόρτωμας, Σπάτουλας, Γεράσης, Ξεσφίγγης, Προσπαθόπουλος, Φουκαράς. Επίθετα που θυμίζουν περιοχές. Ηλίας, Τρίκαλας, Φάρσαλα, Κρήτης. Επίθετα προκλητικά. Καπνιστή, Τουρλού, Παπιομύτογλου, Λουσιμιάλογλου, Μπινές, Χορταριάρογλου.
Όλα αυτά τα ονόματα και τα επίθετα είναι, από τη μία πλευρά, αστεία. Από την άλλη, όμως, είναι τόσο πολύ ενδιαφέροντα και εντυπωσιακά, που δεν μπορούμε να ξεχάσουμε αυτά και, φυσικά, τους ανθρώπους που τα αντιπροσωπεύουν.
Τσαούση Ζωή, Α'3
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου