Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2016

Πρωτοχρονιάτικο μήνυμα

     

Ένα διαχρονικό πρωτοχρονιάτικο μήνυμα 120 χρόνων βγαλμένο από τη γραφίδα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ακρόπολις ανήμερα της Πρωτοχρονιάς του 1896. Ο κοσμοκαλόγερος των ελληνικών γραμμάτων είναι πάντα επίκαιρος και αδιαμφισβήτητα μοντέρνος! 

Καλή χρονιά!

ΟΙΩΝΟΣ

   Το εκήρυξεν ο θείος Όμηρος προ ετών τρισχιλίων: Εις οιωνός άριστος!...
   Εύρεν ευκαιρίαν να βάλη εις στο στόμα του Έκτορος  όλην την αηδίαν όσην του ενέπνεαν κατά βάθος οιωνοί και οιωνοσκόποι, καίτοι λογω του επικού αξιώματος ήτο αναγκασμένος, ο θεσπέσιος, να περιγράφη μετά μεγάλης σοβαρότητος όλας τας τελετάς και τας ασκήσεις των θυσιών, και των οιωνών και των μαντευμάτων.
   Και ο Κάτων, ο άκαμπτος Ρωμαίος, είπε χίλια χρόνια ύστερον: Si augur, augurem...
   Δηλαδή εάν οιωνοσκόπος συναντήση οιωνοσκόπον δεν ημπορεί να κρατήση τα γέλια...
   Μόνοι αληθείς οιωνοί είναι τα πράγματα. Πλην αν υπάρχωσιν άλλοι συμβολικοί, εναέριοι ή επίγειοι οιωνοί, έρχονται επικουρικώς μόνο, δια να ανοίξουν τα όμματα των τυφλών, όσοι δεν βλέπουν τα πράγματα.
   Αφού αιτήσω συγγνώμην δια το βάναυσον και όχι πολύ κόσμιον ίσως του συμβόλου ενταύθα, θα (σας) διηγηθώ έναν οιωνόν.
    Ένα καιρόν, δύο νέοι,  εκ των οποίων ο είς μοι ετύγχανε, ίνα είπω κατά Πλάτωνα, "εγγύτατα γένους ων και εν τω αυτώ οικών" έκαμναν τον έρωτα εις μίαν νέαν, ήτις δεν είχεν είδησιν του πράγματος. Διότι είχεν ίσως τόσους λατρευτάς, όσας χιλιάδας προίκα. Δεν είχεν καιρόν η ιδία με τας αβράς και τρυφεράς χείρας της, και με τους μεγάλους τακερούς οφθαλμούς της να μετρήση ούτε τον σωρόν της μιας ούτε την αγέλην των άλλων.
   Ίσως οι δύο, περί ων ο λόγος, δεν ήσαν τόσον υγιώς προικοθήραι, όσον νοσηρώς αισθηματικοί. Η κόρη ήτο χαριεστάτη. Μετείχεν καλών αισθημάτων και δεν ήτο άμοιρος καλής αγωγής. Εξαιρέσει της οιήσεως και του ξιπασμού των νεοπλούτων ήτο κατά τα άλλα άμεμπτος. Αδιαφορον όμως.
   Εν δειλινόν ή μιαν εσπέραν, δεν ενθυμούμαι καλά, φθινοπώρου αρχομένου,  οι δύο νέοι εκάθηντο υπαίθριοι, χωριστά ο καθείς, έξωθεν ζυθοπωλείου, και εκοίταζαν αντικρύ τον εξώστην της. Επερίμενον πότε να  φανή. Ήλπιζον να πέση επ' αυτούς η ματιά της η ποθεινή.
   Το ελάχιστον τυχαίον βλέμμα της, ήσαν ικανοί να το εκλάβουν ως σκόπιμον και σημαντικόν, ως πλάττον την ευτυχίαν δι' αυτούς. Μωρότεροι του Ναρκίσσου, κατωπτρίζοντο, όχι εις το φεύγον ρεύμα του ρύακος, αλλά εις το αεικίνητον βλέμμα της κόρης.
   Η κόρη εξήλθεν. Εκοίταξεν εδώ, εκοίταξεν εκεί, ίσαξε τα μαλλιά της, έρριψε βλέμμα εις τους δύο νέους, τους αφήκε να την κοιτάζουν και να χάσκουν, και προσήλωσε το όμμα εις εν αόρατον υψηλόν σημείον της πόλεως, ή του ορίζοντος, εις εν κωδωνωστάσιον ή εις εν νέφος. Πού αλλού;
   Εν τοσούτω εκείνοι την εθώπευον, την έτρωγον, την έλειχον, την επιπίλιζον, ενετρύφων  με το βλέμμα και ήσαν οικτρώς ευτυχείς.
   Όσον και οι έγκλειστοι των υγιεινών οίκων.
   Τέλος ο εις απέσπασε το όμμα.
   Ίσως του ήλθεν αμυδρά η συναίσθησις του κωμικού.
   Το βλέμμα του έπεσε χαμαί εις την γην. Την στιγμήν εκείνην, υπήρχεν εκεί υπό τον εξώστην μία μεγάλη λευκή υπερήφανος σκύλα. Ωραία σκύλα, γένους εκλεκτού.
   Η σκύλα εχαμήλωνε κάτω την κεφαλήν και έψαχνε και εζήτει τροφήν.
   Όπισθεν της ουράς της ίσταντο δύο μικρά οικτρά κυνάρια.
   Τα δύο κυνάρια εμάχοντο μεταξύ των, έγρυζον, έτριζον τους οδόντας, και εζήτουν πότε το εν,  πότε το άλλο, (και πάλιν αιτώ την συγγνώμην σας) να επιβώσι της σκύλας.
   Αλλά δεν έφθαναν.
   Τα νώτα της σκύλας ήσαν πολύ υψηλά.
   Θα τους εχρειάζετο σκαλωσιά δια να αναβώσιν.
   Η μεγάλη εύμορφη σκύλα ούτε που εγύριζε να τα ιδεί τα δύο κυνάρια, εξηκολούθη να ψάχνει και δεν ηνοχλείτο ποσώς από τας παιδιάς ούτε από τας επιχειρήσεις των.
   Ούτε τα ενεθάρρυνεν ούτε τα απεθάρρυνεν. Προφανώς είχε πεποίθησιν εις τα υψηλά νώτα της.
   Τα δύο κυνάρια εξηκολούθουν να μάχωνται, να γρύζουν, να δαγκάνωνται, εωσότου την ιδίαν στιγμήν έφθασε μέγας μαύρος σκύλος.
   Ο μαύρος σκύλος εγαύγισεν μεγαλοπρεπώς, έδειξε τους οδόντας, εφυγάδευσε τα δύο κυνάρια, και έμεινε κύριος του πεδίου, εκρέμασε την γλώσσαν, ωργίασε, εγαύγισε... και γαυγίζει ακόμη.
   Το σύμβολον ήτο έυγλωττον. Ο οιωνός ωμίλει αφ' εαυτού.
   Ο νέος ο εις ο ''εγγύτατα και εν τω  αυτώ οικών" το εννόησεν, έφυγε, και ακόμη φεύγει διότι δεν ήτο ικανός να τα βγάλει πέρα με τον μαύρον σκύλον. Ο άλλος δεν εβράδυνε να ακολουθήση.
   Αλλά τι εχρειάζετο ο οιωνός;
    Μήπως δεν ήσαν τα πράγματα; Μήπως δεν ήτο η δυασαναλογία του πλούτου και της κοινωνικής θέσεως, το ύψος των νώτων;
   Ομοίως και παντού αλλού.
   Τι χρειάζεται ο οιωνός; Μήπως δεν είναι τα πράγματα;
   Εις οιωνός άριστος. Αλλά τις έβαλε εις πράξιν την συμβουλήν του θειοτάτου αρχαίου ποιητού; Εκ της παρούσης ημών γενεάς τις ημύνθη περί πάτρης;
   Ημύνθησαν οι άστοργοι πολιτικοί, οι εκ περιτροπής μητρυιοί του ταλαιπώρου ωρφανισμένου Γένους, του "στειρεύοντος πριν και του ητεκνωμένου δεινώς σήμερον";
   Άμυνα πέρί πάτρης δεν είναι οι σπασμωδικαί, κακομελέτητοι και κακοσύντακτοι επιστρατείαι, ουδέ τα σκωριασμένης επιδεικτικότητος θωρηκτά. Άμυνα περί πάτρης θα ήτο η ευσυνείδητος λειτουργία των θεσμών, η εθνική αγωγή, η χρηστή διοίκησις, η καταπολέμησις του ξένου υλισμού και του πιθηκισμού, του διαφθείραντος το φρόνημα και του εκφυλίσαντος σήμερον το έθνος, και η πρόληψις της χρεοκοπίας. Τις ημύνθη περί πάτρης;
    Καί τι πταίει η γλαυξ η θρηνούσα επί των ερειπίων; Πταίουν οι πλάσαντες  τα ερείπια. Και τα ερείπια τα έπλασαν οι ανίκανοι κυβερνήτες της Ελλάδος.
   Και σήμερον νέον έτος άρχεται. Και πάλιν τι χρειάζονται οι οιωνοί; Οιωνοί είναι τα πράγματα.
   Μόνον ο λαός λέγει "κάθε πέρσι και καλλίτερα".

   Ας ευχηθώμεν το ερχόμενον έτος να μην είναι χειρότερον από το έτος το φεύγον.

Εφημερίδα ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ 1/1/1896




Πέμπτη 1 Δεκεμβρίου 2016

Ένα ανθρωπιστικό μήνυμα...






 Μπορεί να έμοιαζε με κακόγουστο αστείο αλλά όπως αποδείχτηκε, δεν ήταν ούτε αστείο, ούτε κακόγουστο. Ο ναζισμός παρόλη την ιδεοληπτική του γελοιότητα, κατόρθωσε να γοητεύσει ένα ολόκληρο έθνος, που ήταν βυθισμένο στην απόγνωση. Και είχε ως αποτέλεσμα εκείνο το κακόγουστο αστείο, σύντομα να μετατραπεί σε εφιάλτη που έσπειρε τον τρόμο και το θάνατο σε ολόκληρη την Ευρώπη.

 Ο Τσάρλι Τσάπλιν ξεκίνησε την παραγωγή του Μεγάλου δικτάτορα» το 1937, όταν διαπιστώνοντας τη φυσική του ομοιότητα με τον Αδόλφο Χίτλερ και μαθαίνοντας τις παρανοϊκές πολιτικές του απόψεις, αποφάσισε να τον πολεμήσει με τον τρόπο του. Την εποχή εκείνη λίγοι είχαν πάρει στα σοβαρά το γερμανό δικτάτορα, μάλιστα στις ΗΠΑ αλλά και σε άλλες χώρες της Δύσης, μάλλον τον αντιμετώπιζαν θετικά, αφού ως βασικό τους εχθρό θεωρούσαν τη Σοβιετική Ένωση. Αργότερα ο Τσάπλιν μαθαίνοντας σε όλη τους την έκταση τα αποτελέσματα της ναζιστικής θηριωδίας, δήλωσε πως δε θα μπορούσε να αστειευτεί με τη φονική της παράνοια. Η πρεμιέρα της ταινίας έγινε στις 15 Οκτωβρίου του 1940 και η προβολή της απαγορεύτηκε, όπως ήταν φυσικό, στη Γερμανία και τις κατεχόμενες χώρες, την Ιταλία του Μουσολίνι και την Ισπανία του Φράνκο.

 Το σενάριο του Τσάπλιν είναι βασισμένο σε μία «παρεξήγηση» που έχουμε δει και σε άλλες ταινίες: την ομοιότητα δύο ανθρώπων. Στο «Μεγάλο δικτάτορα» οι δύο άνθρωποι που μοιάζουν σα δύο σταγόνες νερό, είναι ο Αντενόιντ Χίνκελ, ηγέτης της Τομανίας, και ένας ταπεινός εβραίος κουρέας. Παρακολουθούμε τις παράλληλες πορείες των δύο ανδρών, μέχρι τη στιγμή που ο κουρέας, από παρεξήγηση, παίρνει τη θέση του Χίνκελ και βγάζει ένα συγκλονιστικό λόγο με τον οποίο ο σκηνοθέτης καταθέτει ξεκάθαρη την άποψή του εναντίον του ναζισμού και του φασισμού και υπέρ της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και της ειρήνης. Η ομιλία αυτή αποτελεί την κορύφωση της ταινίας και είναι μία από τις σκηνές που έχουν περάσει στην κινηματογραφική ανθολογία. Λέει, μεταξύ άλλων, ο κουρέας: «(…) αυτή τη στιγμή, η φωνή μου φτάνει στα αυτιά εκατομμυρίων ανθρώπων, απελπισμένων γυναικών, παιδιών, που είναι θύματα ενός συστήματος που ξέρει μόνο να βασανίζει και να φυλακίζει αθώους ανθρώπους. Σε αυτούς που με ακούνε, λέω: Μην απελπίζεστε. Η τωρινή μας δυστυχία δεν είναι παρά το πέρασμα της πλεονεξίας και της σκληρότητας εκείνων που φοβούνται την πρόοδο του ανθρώπου. (…) Στο όνομα της δημοκρατίας, ας χρησιμοποιήσουμε αυτή τη δύναμη, ας ενωθούμε! Ας αγωνιστούμε για ένα καινούργιο κόσμο, με ευκαιρίες και δουλειά για όλους, μέλλον για τους νέους, ασφάλεια για τους ηλικιωμένους. (…) Ας αγωνιστούμε για ένα κόσμο δικαίου, όπου η επιστήμη και η πρόοδος θα φέρουν ευτυχία σε όλους!(…)».
 «Ο μεγάλος δικτάτωρ» είναι η πρώτη ομιλούσα ταινία του Τσάρλι Τσάπλιν, ο οποίος αντιμετώπιζε με καχυποψία τη νέα δυνατότητα της τεχνολογίας, πιστεύοντας πως ο κινηματογράφος είναι εικόνα και δεν έχει ανάγκη από τον ήχο. Εν τέλει, όμως, δέχτηκε την εξέλιξη, έστω και αργά. Η σκηνή που ο Τσάπλιν χορεύει μπαλέτο με την υδρόγειο θεωρείται σήμερα μια από τις σημαντικότερες στιγμές της κινηματογραφικής ιστορίας ενώ η ομιλία του κεντρικού ήρωα στο τέλος της ταινίας, όπου ο δημιουργός έμμεσα εκφράζει το όραμα του για την ανθρωπότητα, επίσης μνημονεύεται για το ανθρωπιστικό της μήνυμα. Ο Τσάπλιν είχε την ιδέα για τη δημιουργία της ταινίας όταν ο βρετανός σκηνοθέτης Αλεξάντερ Κόρντα, του επισήμανε τη φυσική ομοιότητά του με τον Χίτλερ. Αργότερα έμαθε μάλιστα ότι είχαν γεννηθεί με μια εβδομάδα διαφορά, είχαν περίπου το ίδιο ύψος και βάρος και ότι και οι δύο μεγάλωσαν μέσα στη φτώχεια, ώσπου κατάφεραν να πετύχουν ο καθένας στο χώρο του. Όταν πλέον ο Τσάπλιν άρχισε να πληροφορείται τις πολιτικές πεποιθήσεις του Χίτλερ που βασίζονταν στο ρατσισμό και τις επεκτατικές ιδέες, αποφάσισε να χρησιμοποιήσει την ομοιότητά τους αυτή προκειμένου να επιτεθεί στο Χίτλερ μέσω της ταινίας.

 Η ταινία, ήταν υποψήφια για πέντε Όσκαρ: σκηνοθεσίας, πρωτότυπου σεναρίου, μουσικής, α΄ και β΄ ανδρικού ρόλου. Φυσικά δεν κέρδισε τίποτα, άλλωστε είναι γνωστό, πως ο μεγάλος αυτός σκηνοθέτης και ηθοποιός, ουδέποτε τιμήθηκε με το βραβείο της αμερικανικής ακαδημίας κινηματογράφου. {...}
Στράτος Κερσανίδης, ένας απόφοιτος του 4ου Γυμνασίου.

Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2016

Η πειθώ στον πολιτικό λόγο (άσκηση σε έναν ιστορικό λόγο)




Εξοχώτατε κύριε Πρόεδρε,

  Η σύγχρονη Ελλάς, κύριε Πρόεδρε, όπως καλώς γνωρίζετε, είναι κράτος ειρηνικό, σεβόμενο απολύτως τις διεθνείς υποχρεώσεις του με άριστα λειτουργούν δημοκρατικό πολίτευμα, με ισχυρά και αναπτυσσόμενη οικονομία, μέλος της Ευρωπαϊκής Ενώσεως και πολλών άλλων διεθνών οργανισμών, σημαντικός παράγων σταθερότητος εις την περιοχήν των Βαλκανίων. Δεν αγαπούμε τον πόλεμον, ούτε τον προβάλλομε ως μέσον επιλύσεως διαφορών, αποδεχόμεθα και στηρίζομε τις αποφάσεις του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, σεβόμεθα και επικαλούμεθα το διεθνές δίκαιον και τις διεθνείς συνθήκες και διατηρούμε φιλικές σχέσεις με όλους τους γείτονές μας, μη έχοντας άλλα προβλήματα πέραν αυτών που προκαλούνται εις βάρος μας από την επιθετική πολιτική της Τουρκίας.

  Επωφελούμενος από το μεγάλο προσωπικό ενδιαφέρον σας για την επίλυση του επί 25ετίαν χρονίζοντος Κυπριακού προβλήματος, επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω προς όλους τους παρευρισκομένους ότι το πρόβλημα αυτό προκλήθηκε από την στρατιωτική εισβολή της Τουρκίας στη νήσο, προς αποκατάστασιν, όπως τότε είπε, του διαταραχθέντος από την απόπειρα κατά του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου νομίμου πολιτεύματος, ότι έκτοτε και παρά την αποκατάσταση της νομιμότητος συνεχίζει την κατοχή του 38% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας και αρνείται να συμμορφωθεί προς τις αποφάσεις και τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών.{…}

  Αλλά υπάρχουν και οι λεγόμενες διαφορές στο Αιγαίο. Ο προσδιορισμός των ορίων της υφαλοκρηπίδος, του μόνου δηλαδή υπαρκτού προβλήματος, θα είχε επιτευχθεί εάν η Τουρκία εδέχετο ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα όπως προβλέπουν οι διατάξεις του δικαίου της θαλάσσης, το οποίον έχει αποδεχθεί και η μεγάλη σας χώρα, οι διεκδικήσεις επί διαφόρων νήσων και νησίδων του Αιγαίου δεν θα έπρεπε ούτε ως σκέψεις να διατυπωθούν, αν η Τουρκία ενθυμείτο τις υποχρεώσεις της τις προκύπτουσες από τη Συνθήκη της Λωζάννης συμφώνως προς τα άρθρα 12 και 16 της οποίας παρητήθη παντός δικαιώματος και οποιουδήποτε τίτλου επί νήσων κειμένων πέραν των τριών μιλλίων από τις ακτές της, με εξαίρεση την Ίμβρο, Τένεδο και τη νήσο των Λαγωών, η απειλή πολέμου δεν επιτρέπεται να διατυπώνεται σε καμιά περίπτωση από τις αρχές των Ηνωμένων Εθνών, πολύ περισσότερο όταν διατυπώνεται εν σχέσει με την άσκηση δικαιώματος αναγνωριζομένου από το Δίκαιο της Θαλάσσης, όπως είναι η επέκταση των χωρικών υδάτων.

  Ηδη οι σεισμοί που έπληξαν και τις δύο χώρες προκάλεσαν ισχυρό λαϊκό αίσθημα αμοιβαίας συμπαθείας και αλληλεγγύης, το οποίον όλοι διακαώς ελπίζομε να ενισχυθεί με λόγους και ενέργειες προς την κατεύθυνση της φιλίας και της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών. Κανείς περισσότερο της Ελλάδος δεν επιθυμεί αυτή τη φιλία και συνεργασία η οποία θα αποβεί ευεργετική για την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη των δύο χωρών με την αποφυγή των πολυδαπάνων εξοπλισμών. Η Ελλάς έχει προτείνει προς κάθε κατεύθυνση και βεβαίως προς την Τουρκία την διαδικασία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η οποία έχει τις εγγυήσεις αλλά και την δεσμευτικότητα των αποφάσεων του Δικαστηρίου αυτού και επικουρείται η πρόταση αυτή από την διεθνή κοινότητα.

  Η διεθνής κοινότης γνωρίζει πολύ καλά τας διατάξεις του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συνθηκών. Γνωρίζει το Δίκαιον της Θαλάσσης, γνωρίζει τις ρυθμίσεις της Συνθήκης της Λωζάννης, όπως γνωρίζει και τα άρθρα των πρωτοκόλλων που υπεγράφησαν μεταξύ Τουρκίας και Ιταλίας για τα Δωδεκάνησα. Η διεθνής κοινότης γνωρίζουσα όλα αυτά και μη λαμβάνουσα θέση, φοβούμαι ότι άθελά της ενισχύει τις αβάσιμες διεκδικήσεις και τις επιθετικές διαθέσεις. Η Ελλάς δεν ζητεί από κανένα να μεσολαβήσει υπέρ αυτής, επικαλείται απλώς το δίκαιον και τη νομιμότητα, διότι πιστεύει ότι βασικό στοιχείο του πολιτισμού μας δεν είναι τόσον η στήριξη των πάσης φύσεως συμφερόντων μας, όσον η στήριξη της νομιμότητος. Ορθότερο θα ήτο αν έλεγα ότι πρωταρχικό συμφέρον όλων είναι η υπεράσπιση της νομιμότητος.{…}

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

1. Να βρείτε τους τρόπους και τα μέσα πειθούς του κειμένου

2. Να εντοπίσετε τα χαρακτηριστικά του πολιτικού λόγου

3. Να αναγνωριστεί το είδος της σύνταξης της παρακάτω περιόδου και να μετατραπεί στην αντίθετη : Η Ελλάς έχει προτείνει προς κάθε κατεύθυνση και βεβαίως προς την Τουρκία την διαδικασία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η οποία έχει τις εγγυήσεις αλλά και την δεσμευτικότητα των αποφάσεων του Δικαστηρίου αυτού και επικουρείται η πρόταση αυτή από την διεθνή κοινότητα.

4. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της τρίτης παραγράφου.

5. Να βρείτε με ποιες λέξεις του κειμένου έχουν ετυμολογική συγγένεια οι παρακάτω λέξεις: κλήση, βεληνεκές, αίτημα, οπλοστάσιο, οισοφάγος

Τρίτη 18 Οκτωβρίου 2016

Προτεινόμενο θέμα στην Αρχαία Ελληνική Γλώσσα & Γραμματεία (Διδαγμένο-Αδίδακτο)


Α. ΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ


Πλάτωνος, Πρωταγόρας ΕΝΟΤΗΤΑ 6η (324a-c)


Από το κείμενο που σας δίδεται να μεταφράσετε το τμήμα: «ἔν­θα δὴ πᾶς πα­ντὶ … γοῦν ἕ­νε­κα κο­λά­ζει». (Μονάδες 10)

Β. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.      Να αναλύσετε το περιεχόμενο των όρων «ἀλογίστως» και «με­τὰ λόγου». (Μονάδες 15)

2.      Πώς η επιβολή της ποινής συνδέεται με το διδακτόν της αρετής; Να αναλύσετε και να αξιολογήσετε τη σχετική επιχειρηματολογία του Πρωταγόρα. (Μονάδες 15)

3.      Ποια μέθοδο χρησιμοποιεί ο Σωκράτης στις φιλοσοφικές του αναλύσεις και πώς αξιολογεί τη «διάλεξη» του Πρωταγόρα; (Μονάδες 10)

4.      Να γράψετε μία λέξη του πρωτότυπου κειμένου ετυμολογικά συγγενή για καθεμιά από τις παρακάτω λέξεις: κτήμα, δύναμη, καθηγητής, κόλαση, πράξη, θέση, νους, σύμβουλος, απόδειξη, φανερός. (Μονάδες 10)

Γ. ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΔΙΔΑΚΤΟ


Ξενοφῶντος, Λακεδαιμονίων Πολιτεία 8, 1


Να μεταφράσετε το παρακάτω κείμενο (Μονάδες 20)

Ἀλλὰ γὰρ ὅτι μὲν ἐν Σπάρτῃ μάλιστα πείθονται ταῖς ἀρχαῖς τε καὶ τοῖς νόμοις, ἴσμεν ἅπαντες. ἐγὼ μέντοι οὐδ' ἐγχειρῆσαι οἶμαι πρότερον τὸν Λυκοῦργον ταύτην τὴν εὐταξίαν καθιστάναι πρὶν ὁμογνώμονας ἐποιήσατο τοὺς κρατίστους τῶν ἐν τῇ πόλει. τεκμαίρομαι δὲ ταῦτα, ὅτι ἐν μὲν ταῖς ἄλλαις πόλεσιν οἱ δυνατώτεροι οὐδὲ βούλονται δοκεῖν τὰς ἀρχὰς φοβεῖσθαι, ἀλλὰ νομίζουσι τοῦτο ἀνελεύθερον εἶναι· ἐν δὲ τῇ Σπάρτῃ οἱ κράτιστοι καὶ ὑπέρχονται μάλιστα τὰς ἀρχὰς καὶ τῷ ταπεινοὶ εἶναι μεγαλύνονται καὶ τῷ ὅταν καλῶνται τρέχοντες ἀλλὰ μὴ βαδίζοντες ὑπακούειν, νομίζοντες, ἢν αὐτοὶ κατάρχωσι τοῦ σφόδρα πείθεσθαι, ἕψεσθαι καὶ τοὺς ἄλλους· ὅπερ καὶ γεγένηται.

Δ. ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.      α. πείθονται, νομίζουσι: να αντικαταστήσετε χρονικά τους τύπους. (Μονάδες 3)

β. καθιστάναι, ἴσμεν: να γράψετε το β´ πληθυντικό πρόσωπο του ενεστώτα σε όλες τις εγκλίσεις στη φωνή που βρίσκονται. (Μονάδες 4)

γ. δυνατώτεροι, κράτιστοι, μάλιστα: να γράψετε τους άλλους βαθμούς των τύπων. (Μονάδες 3)

2.      α. Να χαρακτηρίσετε τους υποθετικούς λόγους (φανερούς και κρυφούς). (Μονάδες 4)

β. «τεκμαίρομαι δὲ ταῦτα…ἀνελεύθερον εἶναι»: να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις της ημιπεριόδου και να κάνετε πλήρη συντακτική αναγνώριση των δευτερευουσών προτάσεων.
(Μονάδες 6)


Πέμπτη 15 Σεπτεμβρίου 2016

Σενάριο στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Α΄ Λυκείου με Τ.Π.Ε.

  Το διδακτικό σενάριο που ακολουθεί αποτελεί μια πρόταση  για τη διδασκαλία της ενότητας "Τα φύλα στη Λογοτεχνία". Εφαρμόστηκε στην Α΄Λυκείου και είναι μετάπλαση ενός παλαιότερου σεναρίου, που έχει αναρτηθεί στο ιστολόγιο( βλ. ετικέτα "Τα φύλα στη Λογοτεχνία"), προσαρμοσμένο στις νέες τεχνολογίες. Απαραίτητες προϋποθέσεις για την εφαρμογή του είναι η διάθεση του σχολικού εργαστηρίου  στους φιλολόγους, η σωστή λειτουργία των υπολογιστών και η απρόσκοπτη σύνδεση στο διαδίκτυο, προϋποθέσεις που σήμερα δεν είναι αυτονόητες...






Κυριακή 4 Σεπτεμβρίου 2016

Μαθηματικά και Ιστορία : Ένα διαθεματικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα

ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ- ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ

  Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς ξεκινάει και ο σχεδιασμός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και των επιμορφωτικών περιηγήσεων και περιπάτων. Έχοντας ολοκληρώσει τέτοιες δράσεις στο περασμένο σχολικό έτος, θα ήθελα να καταθέσω την προσωπική μου άποψη και να σάς προτείνω ένα διαθεματικό εκπαιδευτικό μουσειακό πρόγραμμα που υλοποιείται στο Βυζαντινό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Το πρόγραμμα στοχεύει στην κατανόηση της έννοιας του χρόνου, τόσο από τη μαθηματική του διάσταση όσο και από την ιστορική. Απευθύνεται, κυρίως, σε μαθητές Γυμνασίου και των δύο τάξεων του Λυκείου και οι ιστορικές περίοδοι που καλύπτονται είναι η Ύστερη Αρχαιότητα και η Βυζαντινή εποχή. Η σύζευξη μαθηματικών και ιστοριογνωσίας καθώς και η διαδικασία της έρευνας στις αίθουσες του μουσείου, στην οποία εμπλέκονται οι μαθητές, συνιστούν ευχάριστους τρόπους κατάκτησης της γνώσης. Μάλιστα, η συνεργασία και οι στρατηγικές που αναπτύσσουν οι μαθητές καθιστούν ακόμη πιο ελκυστική την παρακολούθηση των υποδείξεων των φύλλων εργασίας και πιο διασκεδαστική την περιήγησή τους στο μουσείο!

  Στην εκπόνηση του παραπάνω εκπαιδευτικού προγράμματος καταλυτικό ρόλο είχε η συνάδελφος κ. Μαρία Βάρφη, μαθηματικός και Δρ Μετερεωλογίας, και συνδημιουργός της φιλοσοφίας και της πρακτικής του προγράμματος του Βυζαντινού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Περισσότερες λεπτομέρειες για το πρόγραμμα μπορείτε να αντλήσετε από τις οδηγίες προς τους εκπαιδευτικούς που ακολουθούν:



Πέμπτη 1 Σεπτεμβρίου 2016

Ψηφιακή εκπαίδευση


ΚΕΙΜΕΝΟ

Το μέλλον αγγίζει την εκπαίδευση – δεν βλέπουμε…

  Ο μοχλός για την ανάπτυξη της καινοτομίας, για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της ανθρωπότητας, για το κλείσιμο της ψαλίδας σε μεγάλες ανισότητες είναι η Παιδεία. Το οικονομικό θαύμα των τίγρεων της Ασίας και η δραστική μείωση των ανισοτήτων σε εκείνες τις κοινωνίες δεν θα είχαν επιτευχθεί αν δεν είχε προηγηθεί μια μεγάλη επανάσταση στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, στη 10ετία του 1970. Όπως δεν θα είχε εκτοξευτεί η φινλανδική οικονομία, αν δεν είχε προηγηθεί η βαθιά μεταρρύθμιση στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας.[…]


  Τα επόμενα χρόνια, η ψηφιακή τεχνολογία που αναπτύχθηκε τις δύο τελευταίες 10ετίες θεωρείται βέβαιο ότι θα επιφέρει δραματικές ανατροπές στον τρόπο που παρέχεται η εκπαίδευση. Τα καλά νέα είναι ότι συγκριτικά με άλλους τομείς (όπως media, λιανεμπόριο, τράπεζες, μεταποίηση κλπ.) η εκπαίδευση έχει μείνει τρομακτικά πίσω όσον αφορά τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας –γράφουν οι Erik Brynjolfsson- Andrew McFee («The Second Machine Age», 2014). Κι είναι καλά αυτά τα νέα, διότι δείχνουν ότι εύκολα μπορεί να υπάρξουν μεγάλα οφέλη για την εκπαίδευση, αρκεί να φτάσει στο τεχνολογικό επίπεδο που ήδη έχουν φτάσει οι άλλοι τομείς.

  Μέσα στην επόμενη 10ετία, η καινοτομία στην εκπαίδευση μπορεί να φέρει την τεράστια διαφορά. Κεντρικό σημείο αναφοράς, η ιδέα των μαζικών online ανοικτών μαθημάτων, που επιτρέπει στους μετέχοντες να έχουν δικό τους ρυθμό, ελαστικό ωράριο ανάλογα με τις ανάγκες τους και να δίνουν κανονικές εξετάσεις αξιολόγησης της επίδοσής τους. Πλέον γνωστό υπόδειγμα, η Khan Academy, που ξεκίνησε ως δωρεάν online βοήθεια για παιδιά του δημοτικού και έφτασε να προσφέρει επιμόρφωση πανεπιστημιακού επιπέδου σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους από όλο τον κόσμο, μαζί -για παράδειγμα- με τους φοιτητές του Stanford (2011).

  Αλλά δύο είναι από τις πιο πρακτικές συνέπειες της ψηφιακής επανάστασης στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, γύρω από τις οποίες ήδη εξελίσσονται προσπάθειες και πολιτικές. Πρώτο, ότι ο κάθε μαθητής μπορεί να απολαμβάνει τις βέλτιστες παραδόσεις, από τους καλύτερους δασκάλους, με το καλύτερο και δοκιμασμένο εποπτικό υλικό. Ολες οι παραδόσεις μπορούν να μεταδίδονται διαδικτυακά ή να είναι φορτωμένες ως προγράμματα στον σκληρό δίσκο ενός φορητού υπολογιστή. Οπως μπορείς να παρακολουθήσεις και να απολαύσεις μια μοναδική ερμηνεία ενός έργου κλασικής ή ροκ μουσικής, έτσι μπορείς να παρακολουθήσεις την πιο διεξοδική και κατανοητή παρουσίαση ενός μαθηματικού θεωρήματος ή την πιο εμπνευσμένη εισαγωγή στην Αναγέννηση - να οργανωθούν συστήματα παραδόσεων με πολλά   ISO. Δεύτερο, το προηγούμενο επιτρέπει την ανατροπή της γνωστής έως σήμερα διδακτικής διαδικασίας: Ο μαθητής θα παρακολουθεί την παράδοση από τον φορητό υπολογιστή στο σπίτι του, ενώ θα κάνει όλη την εργασία για την αφομοίωση και εμπέδωση της ύλης, τις ασκήσεις, στην αίθουσα του σχολείου […]

  Αυτό που συζητείται στον άλλο κόσμο, είτε για να αναστρέψουν την καθοδική πορεία πρωτοβάθμιας-δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (στις ΗΠΑ...) είτε για να βελτιώσουν ένα ήδη αποδοτικό σύστημα (Σκανδιναβία...), είναι η αναδιοργάνωση της εκπαίδευσης (α) στη βάση της ψηφιακής τεχνολογίας και (β) αναβάθμισης δασκάλου και διδασκαλίας, με νέες συμφωνίες που θα προσελκύουν επαρκώς καταρτισμένους δασκάλους, για περισσότερες ώρες διδασκαλίας καθημερινά, περισσότερες ημέρες διδασκαλίας και μεγαλύτερο διδακτικό έτος, και διαδικασίες αξιολόγησης χωρίς δικαιολογίες (no excuses philosophy) για τους δασκάλους αλλά και τους μαθητές.[…].
Κ. Καλλίτσης
Διασκευασμένο άρθρο από την ηλεκτρονική έκδοση της Καθημερινής

ΘΕΜΑΤΑ

 Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το παραπάνω κείμενο σε 100-120 λέξεις

Β1. Να εντοπίσετε δύο τρόπους και δύο μέσα πειθούς στο κείμενο

Β2. Με ποιους τρόπους αναπτύσσεται η τέταρτη παράγραφος του κειμένου;

Β3. Να δώσετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις λέξεις: ανάπτυξη, ανατροπές, ελαστικό, φορτωμένες, αφομοίωση

Β4. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της πρώτης παραγράφου

Γ.  Σε ένα μαθητικό συνέδριο για την εκπαίδευση στον 21ο αιώνα, συμμετέχεις ως εκπρόσωπος του μαθητικού συμβουλίου του σχολείου σου και παρουσιάζεις με τη μορφή της γραπτής εισήγησης τα καίρια προβλήματα της εκπαίδευσης σήμερα, και ιδιαιτέρως της ψηφιακής εκπαίδευσης, και προτείνεις στρατηγικές για την υπέρβασή τους. (500-600 λέξεις)

Τρίτη 12 Ιουλίου 2016

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΡΩΝΙΤΗΣ, ο κλασσικός φιλόλογος (1929-2016)



Με το άκουσμα του θανάτου του μεγάλου κλασσικού φιλολόγου και δασκάλου μου στα πρώτα χρόνια των σπουδών μου, θυμήθηκα μια από τις πολλές ρήσεις του: "Προτιμώ τα ποιήματα από τους ποιητές.". Ας είναι ευτυχισμένος στα Ηλύσια Πεδία, συντροφιά με τον Συκουτρή και τον Κακριδή, μια χορεία Φιλολόγων!

Ο Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη (1929). Γυμνασιακές σπουδές στο Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Προπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου. Μεταπτυχιακές σπουδές σε πανεπιστήμια της πρώην Δυτικής Γερμανίας με υποτροφία της Humboldt-Stiftung. Διδάκτωρ και εντεταλμένος υφηγητής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έως το 1967. Απολύεται, συλλαμβάνεται και βασανίζεται από τη στρατιωτική χούντα. Επανέρχεται και παραμένει καθηγητής της ίδιας Σχολής από το 1975 έως το 1996. Επισκέπτης καθηγητής σε πανεπιστήμια της Γερμανίας, Αυστρίας και Κύπρου και των ΗΠΑ. Από το 1994 έως το 2001 πρόεδρος και γενικός διευθυντής του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη. Εφεξής συντονιστής του προγράμματος "Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση", που εκπονείται στο πλαίσιο του Κέντρου Εκπαιδευτικής Έρευνας. Έγραψε βιβλία, μονογραφίες, και άρθρα για τον Όμηρο, τον Ησίοδο, τον Σοφοκλή, τον Ηρόδοτο, τον Αλκαίο, τη Σαπφώ, που, ενμέρει ή εν όλω, και μετέφρασε. Προέχει η συντελεσμένη μετάφραση της "Οδύσσειας". Συγχρόνως μελέτησε και δημοσίευσε δοκίμια για μείζονες νεοέλληνες ποιητές και πεζογράφους, επιμένοντας σε εκπροσώπους της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς.

πηγή: biblionet


Δημήτρης Μαρωνίτης

Από την ιδεοληψία στην ιστορία

Της Αννας Γριμανη

H ελληνικότητα είναι αίσθημα ή συνείδηση;

Η λέξη «ελληνικότητα» είναι, κατά τη γνώμη μου, γλωσσικά δύσκαμπτη, σημασιολογικά ασαφής και ιδεολογικά επιβαρυμένη. Αντ' αυτής προτιμώ τον όρο «ρωμιοσύνη», τόσο για το ιστορικό του απόθεμα όσο και για το συνειδησιακό του βάθος. Τον καθιέρωσαν εξάλλου στα νεοελληνικά μας γράμματα δύο μείζονες ποιητές: ο Γιώργος Σεφέρης και ο Γιάννης Ρίτσος. Ο Σεφέρης μιλώντας για το ψηφιδωτό και τον καημό της ρωμιοσύνης· ο Ρίτσος ομολογώντας: τη ρωμιοσύνη μην την κλαις.

Tι πιο μικρό ελληνικό αγάπησα;

Το μονόχωρο, νοικιασμένο σπίτι στη Δήλου 4 (συνοικισμός Ευαγγελιστρίας, Θεσσαλονίκη), όπου πέρασα δύσκολα παιδικά χρόνια (γερμανική κατοχή, κατοχική πείνα), διαβάζοντας τα πρώτα βιβλία, καθισμένος σ' ένα παλιό μπαούλο, ακουμπώντας στον υγρό τοίχο του ενός δωματίου.

Η υπέροχη εκδοχή του Ελληνα.

Δεν συμμερίζομαι την ιδεολογία περί ελληνικής υπεροχής, ούτε διαχρονικά (με αναφορές στην ελληνική αρχαιότητα) ούτε συγχρονικά (έναντι των βαλκανικών γειτόνων και των Ευρωπαίων εταίρων). Ενδιαφέρει, κατά τη γνώμη μου, περισσότερο το πραγματικό «έχειν» μας (που φαίνεται να διατηρεί ακόμη έναν ανθεκτικό πυρήνα) από το φανταστικό «υπερέχειν» μας (που καιρός είναι να το προσγειώσουμε, αφαιρώντας του την παραπλανητική πρόθεση «υπέρ»).

Aυτό που με χαλάει.

Αλλοτε και αλλού η υπεροψία και η μέθη των ισχυρών, άλλοτε και αλλού η παθητική μιζέρια των αδυνάτων. Στη μια περίπτωση έχουμε προκλητικό περίσσευμα, στην άλλη θλιβερό έλλειμμα. Το ζητούμενο είναι αν προβλέπεται και επιχειρείται κάποια εξισορρόπηση περισσεύματος και ελλείμματος με γνώμονα την αρχή της έμπρακτης κοινωνικής δικαιοσύνης. Οπου λανθάνουν κάποια γενναία παραδείγματα, τα οποία όμως τείνουν να ξεχαστούν.

Προσόν ή μειονέκτημα να είσαι Ελληνας σήμερα;

Ούτε το ένα ούτε το άλλο. Γιατί το ένα εκτρέφει συχνά το ρατσισμό, το άλλο τον εύκολο συμβιβασμό. Στην πραγματικότητα, εξάλλου, πρόκειται για πλαστό μεν, εκμεταλλεύσιμο δε, δίλημμα. Ετσι, το προσόν σερβίρεται συνήθως ως παρηγοριά για τις ελλείψεις μας· το μειονέκτημα ως εύκολος έλεγχος της κακοδαιμονίας μας.

Παράγει πολιτισμό ο Ελληνας της νέας εποχής ή παραμένει προσκολλημένος σε μια ρητορική ελληνικότητα;

Αυτοφυής, αυτόνομος και αυτόφωτος πολιτισμός δεν υπάρχει - ευτυχώς. Ενδέχεται όμως (και αυτό συμβαίνει συχνά στον τόπο μας) ο πολιτισμός μιας χώρας, επειδή είναι προβληματικός στο παρόν, να επικαλείται το ίνδαλμα ενός υψηλού πολιτισμικού παρελθόντος Ετσι όμως υπονομεύεται και νοθεύεται η νεοελληνική μας αυτογνωσία, που τη μια φουσκώνει από έπαρση, την άλλη ξεφουσκώνει από μιζέρια και οκνηρία.

Με ποια ταυτότητα οι Ελληνες περιέρχονται τον σύγχρονο κόσμο;

Προφανώς με αυτήν που πράγματι έχει και όχι με αυτήν που φαντάζεται πως έχει. Εξάλλου, η ταυτότητα είναι συντελεστής ανθρωπολογικός και ιστορικός, όχι θεολογικός και μεταφυσικός. Στην πραγματικότητα, η όποια εθνική ταυτότητα είναι μείγμα του δικού και του ξένου. Το οποίο στις ευτυχέστερες περιπτώσεις καταλήγει σε χημική ένωση. Δεν θα 'λεγα ότι η νεοελληνική μας ταυτότητα διαθέτει αυτό το προσόν: το δικό και το ξένο σε εμάς συνήθως διακρίνονται έντονα, όταν δεν συγκρούονται με εμπάθεια· σπανίως συμφιλιώνονται και σμίγουν.

Το ελληνικό μου «γιατί» και ένα «πρέπει» που πέταξα.

Η αναγνώριση του «γιατί» είναι δύσκολη υπόθεση σε κάθε περίπτωση: προϋποθέτει όρεξη έρευνας και διάθεση αιτιακής (που σημαίνει επιστημονικής) γνώσης. Το «πρέπει», όταν μάλιστα αποσυνδέεται από το «γιατί» και το «προς τι», ανήκει περισσότερο στη σφαίρα της ηθικής και της ηθικολογίας και τελικώς ευνοεί την αυταρχική και διατακτική συμπεριφορά, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό μας βίο.

Ο Ελληνας ποιητής μου.

Προτιμώ τα ποιήματα από τους ποιητές.

Δεδομένου μάλιστα ότι καλά ποιήματα δεν γράφουν μόνο οι καλοί ή οι διάσημοι ποιητές. Τούτο σημαίνει ότι με ενδιαφέρει περισσότερο η Ιλιάδα, που μεταφράζω τον τελευταίο καιρό, από τον Ομηρο, για να μείνω σε ένα μόνο θεμελιακό παράδειγμα. Το οποίο, πλην των άλλων, είναι έπος με ανοιχτό ορίζοντα και μετέωρο τέλος· προκαλώντας από μόνο του τη μετάφρασή του, προκειμένου να επιβιώσει, γεφυρώνοντας το παρελθόν με τον παρόν.

Η Οδός των Ελλήνων στον παγκόσμιο χάρτη - ορίστε την.

Προτιμώ να κινούμαι «Στην οδόν των Φιλελλήνων», που τη χάραξε εύστοχα και οριστικά στο ομότιτλο ποίημά του ο Ανδρέας Εμπειρίκος. Πρόκειται για αποκαλυπτικό δρόμο, που προχωρεί ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, στον ύμνο της ζωής και στην κατάφαση του θανάτου. Προπαντός δεν υποχωρεί, από δειλία και φόβο, περπατώντας με αξιοπρέπεια πάνω στον παγκόσμιο χάρτη.









Παρασκευή 3 Ιουνίου 2016

Το ποίημα της Ροδάνθης

 Η Ροδάνθη Λάκκα, μαθήτρια του 1ου ΓΕΛ. Σταυρούπολης, πολιτογραφήθηκε στην "πόλη" της ποιητικής Τέχνης εδώ κι αρκετό καιρό, γράφοντας ποιήματα ιδιαίτερης τεχνοτροπίας κι έμπνευσης. Ένα από τα πολλά ποιήματά της είναι κι αυτό που πρόσφατα πήρε το πρώτο βραβείο στον 8ο μαθητικό διαγωνισμό ποίησης και διηγήματος που διοργάνωσε ο Μορφωτικός Όμιλος Πετρούπολης  υπό την αιγίδα της Unesco.




Φοβάμαι…

Φοβάμαι τους ανθρώπους που είναι μόνοι
Και το βλέμμα τους είναι άδειο, κενό
Γιατί η ψυχή τους ουρλιάζει για βοήθεια
Και τα ουρλιαχτά αυτά γκρεμίζονται σε τείχη θεόρατα.

Φοβάμαι τους ανθρώπους που υπομένουν τα πάντα
Γιατί αφήνουν τους άλλους να τους πατάνε
Μα έρχεται μια μέρα που αγανακτούν και ο ίσκιος σου τους τρέμει.

Φοβάμαι τους ανθρώπους που είναι «φυσιολογικοί»
Γιατί έχουν «απόψεις» και σε κρίνουν δίχως να ξέρουν
Μ’ αρέσουν οι παράξενοι άνθρωποι
Γιατί φωτίζουν τον ουρανό που σκοτείνιασαν εκείνοι.

Φοβάμαι τους μικροπρεπείς ανθρώπους
Γιατί καταστρέφουν τα όνειρά σου
Επειδή δεν είχαν τη δύναμη να πραγματοποιήσουν τα δικά τους
Και φοβήθηκαν να μην βρεθείς ένα βήμα εμπρός τους.

Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους!
Γιατί τα φαντάσματα που έβλεπα στον ύπνο μου
Ήταν αυτοί και ζούσαν δίπλα μου.

Ροδάνθη Λάκκα



https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?

Δευτέρα 30 Μαΐου 2016

ΘΕΜΑΤΑ & ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΛΑΤΙΝΙΚΩΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 (ΝΕΟ ΣΥΣΤΗΜΑ)


Αν λάβουμε υπόψη μας την περιορισμένη ύλη του μαθήματος, τα σημερινά θέματα απαιτούν από τους υποψηφίους την πολύ καλή γνώση της γραμματικής και την άριστη γνώση του συντακτικού. Ωστόσο, η συγκεκριμένη εξέταση δεν πιστοποιεί τη γνώση της λατινικής γλώσσας! Σκόπιμο είναι να γίνει μια αναθεώρηση στη διδακτική του μαθήματος εκτός κι αν υπάρχει πρόθεση να "οβελιστούν" και τα Λατινικά όπως διαφαίνεται ότι δρομολογείται και με τα Αρχαία Ελληνικά από τη Δευτεροβάθμια Εκπάιδευση.




ΛΑΤΙΝΙΚΑ 2016 from Eleni Papadopoulou

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟΥ
ΓΙβ ficus praecox allata est a Catone ex Carthagine...
Γ1γ στάση σε τόπο: in curia, κίνηση από τόπο: de, ex, ab curia
Γ1δ  1. ne ad haec verba Augustus risit(ne)?
         2. num ad haec verba Augustus risit?
         3. nonne ad haec verba Augustus risit?
         4. Ad haec verba Augustus risit?
Γ2α  quae erat praecox
         quae praetenta erant
Γ2γ postquam exclusus est
        cum exterritus esset
        cum Caesar audivisse salutationem

Τετάρτη 18 Μαΐου 2016

Θέματα & Απαντήσεις Αρχαίων Ελληνικών Πανελλαδικών Εξετάσεων 2016




Για το Διδαγμένο κείμενο είναι όλα γνωστά και αναλυμένα με επάρκεια. Το Αδίδακτο κείμενο διαθέτει νοηματική αυτοτέλεια και οι παρατηρήσεις του διατρέχουν το μεγαλύτερο δυνατό μέρος της γραμματικής και του συντακτικού. Ίσως, θα ήταν καλό να δοθούν οι ερμηνείες των λέξεων που αναφέρονται στις οχιές και στις αράχνες, καθώς οι συγκεκριμένες λέξεις ανήκουν σε ειδικό λεξιλόγιο και δεν απαντώνται συχνά στα κείμενα προς εξάσκηση. Πολύ καλή επιλογή!




Arxaia2016 from Eleni Papadopoulou


ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΔΙΔΑΚΤΟΥ

― Έχω τη γνώμη, είπα, ότι το στοιχείο που αναφέρεις ως ένδειξη ότι η τέχνη να γράφεις λόγους δεν είναι εκείνη που θα έκανε ευτυχισμένο όποιον θα την κάτεχε, είναι βάσιμο. Μόλο που εγώ νόμιζα πως κάπου εδώ θα εντοπιζόταν η επιστήμη που τόσην ώρα ψάχνουμε να βρούμε. Γιατί πραγματικά οι άνθρωποι αυτοί, που γράφουν τους λόγους, μου δίνουν, Κλεινία, την εντύπωση, όταν τους έχω δίπλα μου, πως είναι κάτι παραπάνω από σοφοί, κι η τέχνη τους θεϊκή και μεγάλη. Κι αυτό δεν είναι διόλου παράδοξο: αποτελεί, βλέπεις, τμήμα της τέχνης των μάγων, ελάχιστα κατώτερη από εκείνη. Γιατί η μια, η τέχνη των μάγων, γοητεύει φίδια, αράχνες, σκορπιούς και άλλα ζώα καθώς και αρρώστιες, ενώ αυτή γοητεύει και πείθει δικαστές, μέλη της εκκλησίας του δήμου και άλλα πλήθη·

Ν. Μ. Σκουτερόπουλος

Γ3α
1. δοτική του κρίνοντος προσώπου από το δοκεις
2. κατηγορούμενο στο τις μέσω του ειη
3. αντικείμενο στο ζητουμεν
4. γενική συγκριτική από το υποδεεστέρα
5. κατηγορηματική μετοχή από το τυγχάνει
Γ3β
κτησάμενος: υποθετική μετοχή (λανθάνων υποθετικός λόγος) με την απόδοση αν ειη δημιουργεί το είδος της απλής σκέψης του λέγοντος. Υπόθεση: ει κτήσαιτο.

(ζητώ κατανόηση για την απουσία πνευμάτων και περισπωμένης αλλά το blog δε διαθέτει αυτή τη δυνατότητα).

Σάββατο 7 Μαΐου 2016

Αθλητισμός και "ντόπινγκ":Προτεινόμενο Θέμα Νεοελληνικής Γλώσσας Πανελλαδικών Εξετάσεων

Για μια τελευταία άσκηση στη Νεοελληνική Γλώσσα των Πανελλαδικών Εξετάσεων.

Καλή δύναμη!

http://www.news.gr/athlhtika/alla-athlhmata/article/190241/germania-sth-fylakh-osoi-pianontai-ntoparismenoi.html

ΚΕΙΜΕΝΟ
 Ο αθλητισμός είναι μια από τις δημοφιλέστερες ενασχολήσεις του ανθρώπου που του δίνουν την ευκαιρία να αναμετρηθεί με άλλους ανθρώπους και να βιώσει το αίσθημα της νίκης. Η προσπάθεια βελτίωσης της αθλητικής απόδοσης έχει οδηγήσει στη χρήση αθέμιτων μέσων με μοναδικό στόχο τη νίκη. Αυτό βέβαια δεν είναι χαρακτηριστικό της σύγχρονης μόνο εποχής.

 Η χρήση διεγερτικών παυσίπονων και άλλων φαρμάκων χρονολογείται από την αρχαία εποχή, όπως προκύπτει από αναφορές στην Αίγυπτο και τη Ρώμη. Στη νεότερη εποχή, ένα εκχύλισμα καρπών του φυτού κόλα με οινόπνευμα ήταν η βάση ενός διεγερτικού ποτού από τη Νότια Αφρική που ονομάστηκε ντοπ και από εκεί προέκυψε αργότερα και η λέξη ντόπινγκ (doping).

 Το ζήτημα όμως του ντόπινγκ έχει δύο πλευρές, όπως πολλά θέματα στην ανθρώπινη κοινωνία.

Οι υποστηρικτές της χρήσης του ντόπινγκ αντιμετωπίζουν τη συμμετοχή σε μεγάλες αθλητικές διοργανώσεις, στις οποίες και επικρατεί το ντόπινγκ, αποκλειστικά ως ένα επάγγελμα. Επομένως, βρίσκουν λογικό ένας επαγγελματίας να κάνει ό,τι είναι δυνατό προκειμένου να βελτιώσει την απόδοσή του και να γίνει ο καλύτερος στον επαγγελματικό του χώρο. Με αυτό το σκεπτικό, βρίσκουν θετική τη χρήση ντόπινγκ και την υπερασπίζονται προς το όφελος του ανθρώπου, και άρα και του αθλητή. Γιατί για παράδειγμα να καταδικάζεται η βελτίωση (με τη χρήση της πιο σύγχρονης και αποτελεσματικής τεχνολογίας όπως είναι το γονιδιακό ντόπινγκ) ενός χαρακτηριστικού της φυσικής κατάστασης, όπως είναι για παράδειγμα η αντοχή, σε έναν αθλητή μεγάλων αποστάσεων και να θεωρείται θεμιτή η βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης ατόμων που το επάγγελμά τους έχει να κάνει με την προβολή της εικόνας τους στο κοινό, όπως είναι για παράδειγμα τα μοντέλα, οι ηθοποιοί ή οι παρουσιαστές; Και στις δύο περιπτώσεις δεν παραποιείται η εκ γενετής κατάσταση του ατόμου; Και στις δύο περιπτώσεις δεν γίνεται προσπάθεια απόκτησης πλεονεκτικής θέσης σε σχέση με τους αντιπάλους με στόχο την επαγγελματική καταξίωση και πρωτιά;

 Επιπρόσθετα, οι υποστηρικτές της χρήσης του ντόπινγκ θεωρούν ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να επιλέγει την πορεία του στη ζωή και μέχρι ποιο σημείο θα ρισκάρει προσωπικά αγαθά, προκειμένου να πραγματοποιήσει τα όνειρά του, ως απάντηση στις ανησυχίες για τις επιβλαβείς επιδράσεις του ντόπινγκ στην υγεία των αθλητών.

 Επιπλέον, στους υποστηρικτές της χρήσης του ντόπινγκ, όπως και της χρήσης και άλλων θεμιτών και αθέμιτων μέσων, με στόχο την πρωτιά, σημαντικό ρόλο παίζουν το χρήμα και η δόξα. Τα χρηματικά έπαθλα που οι σύγχρονες κοινωνίες δίνουν στους νικητές των μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων είναι τόσο μεγάλα που εξασφαλίζεται όχι μόνο ολόκληρη η ζωή των πρωταθλητών, αλλά και της οικογένειάς τους, ακόμη και των προπονητών τους. Ετσι, το κίνητρο για τη νίκη είναι πολύ μεγάλο. Το χρηματικό έπαθλο ενισχύεται και από την αναγνώριση που εισπράττουν οι πρωταθλητές από το κοινωνικό σύνολο. Η έπαρση της δόξας και του φανατισμού των οπαδών ενισχύει ακόμη περισσότερο τον μοναδικό στόχο της νίκης.

 Στην άλλη όχθη βρίσκονται οι υποστηρικτές της απαγόρευσης της χρήσης ντόπινγκ με στόχο την αύξηση της αθλητικής απόδοσης.

 Οι κανόνες των αθλημάτων βρίσκονται σε πλήρη αντίθεση με την τακτική αυτή των αθλητών, οι οποίοι εν γνώσει τους τις περισσότερες φορές παραβαίνουν τις «εναγώνιες» διατάξεις. Η χρήση του ντόπινγκ καταπατά την ηθική του αθλητισμού, αφού υπονομεύει την ευγενική άμιλλα και τη νίκη του καλύτερου. Ο αθλητικός συναγωνισμός χαρακτηρίζεται ως η καλύτερη και η πλέον άμεμπτη από ηθικής άποψης μορφή του ανθρώπινου συναγωνισμού, διότι οι κανόνες είναι ίδιοι για όλους τους αθλητές και έτσι ο καλύτερος έχει πάρα πολλές πιθανότητες να κερδίσει. Η χρήση όμως του ντόπινγκ θέτει σε αμφιβολία την παραπάνω άποψη, αφού οι αθλητές που κερδίζουν δεν είναι συνήθως οι καλύτεροι, αλλά αυτοί που έκαναν χρήση απαγορευμένων ουσιών και μεθόδων.

 Τελικά, μήπως πρέπει να αποφασίσουμε αν θέλουμε ο αθλητισμός να είναι ένα εμπόριο ικανοτήτων, όπου θα κυριαρχεί η εκμετάλλευση των αθλητών, η χρησιμοποίησή τους ακόμη και μέσω γενετικής τους τροποποίησης ή και χωρίς αυτήν, μέχρι την κερδοφόρα τους προσφορά, κι έπειτα η απόσυρσή τους, χωρίς να νοιάζεται κανείς για τις επιπτώσεις όλης αυτής της εκμετάλλευσης στην υγεία των αθλητών και τη ζωή τους γενικότερα; Ή μήπως όχι;

 Μήπως το βασικό, όμως, που πρέπει να αλλάξει είναι η αντίληψη για τον αθλητισμό και τον πρωταθλητισμό; Το ντόπινγκ είναι κοινωνικό φαινόμενο και όταν κυρίαρχο μοντέλο είναι η επιτυχία πάση θυσία, τότε η θυσία μπορεί να αφορά τον ίδιο τον αθλητή, την υγεία του και τη ζωή του. Είναι τελικά η κοινωνία και η πολιτεία που έχουν μεγάλες ευθύνες; Ισως η επιστροφή του ήθους και του σκοπού της άθλησης πρέπει να ξεκινήσει από την αναθεώρηση των κινήτρων, σκοπών και στόχων των διάφορων αθλητικών οργανισμών και σωματείων που έχουν τόσο πολύ εμπορευματοποιήσει την έννοια της άθλησης και τελικά την έχουν εκτροχιάσει από την αρχική της αγνή και ωφέλιμη ταυτότητα του «ευ αγωνίζεσθαι». Δύσκολο ε;

Δημήτρης  Κουρέτας, Καθηγητής, αναπληρωτής πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Ανατολή Πετρίδου  Δρ Βιοχημείας της Ασκησης.

Επιμέλεια-έρευνα: Ελένη Παπαδοπούλου, φιλόλογος

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο σε 100-120 λέξεις

Β. Να εξετάσετε τη συνοχή και τη συνεκτικότητα του κειμένου

Γ. Να βρείτε τα δομικά στοιχεία της έκτης παραγράφου

Δ. Σε ποιο κειμενικό είδος ανήκει το κείμενο . Να χαρακτηρίσετε το ύφος του

Ε. Να βρείτε τις συνώνυμες των υπογραμμισμένων λέξεων

ΣΤ. Να μεταγραφεί το απόσπασμα με διαφορετική σύνταξη (Παθητική-Ενεργητική ή το αντίστροφο)

Ζ. Ποιος είναι ο λειτουργικός ρόλος της τρίτης και έβδομης παραγράφου του κειμένου;





Τρίτη 26 Απριλίου 2016

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: Κοινωνική Αλληλεγγύη





Aπληστία: από αμάρτημα, καθήκον;

         Η απληστία -η αχορταγία, η πλεονεξία, το ακόρεστο του ανθρώπινου ψυχισμού- είναι ίσως από όλα τα θανάσιμα αμαρτήματα εκείνο που, στην ιστορία του πολιτισμού, συναντά την πιο καθολική αναγνώριση και καταδίκη. Σε αυτό το ζήτημα φαίνεται να υπάρχει ακόμα και διαθρησκειακό consensus. Η απληστία στιγματίζεται εξίσου στον βουδισμό και τον ινδουισμό, τον ιουδαϊσμό και τον χριστιανισμό. Ακόμα περισσότερο, κοινό τόπο φαίνεται να αποτελεί και η άποψη ότι η απληστία δεν λειτουργεί απλώς ως ένα μεταξύ των άλλων αμαρτημάτων ή έστω ως πρώτη μεταξύ ίσων, αλλά ότι συνιστά την πηγή των άλλων αμαρτημάτων.

         Αν όμως η απληστία αποτελεί τη «μητέρα όλων των αμαρτημάτων» αυτό δεν σημαίνει ότι κρίνεται ως το εγγύτερο όλων; ως κάτι «πανταχού παρόν»; και ως εκ τούτου, ως εκείνο από το οποίο κινδυνεύει περισσότερο καθένας μας στην καθημερινή ζωή του; Δεν θα αναγνωριζόταν φυσικά ως το πιο επικίνδυνο αμάρτημα αν δεν ήταν εκείνο που μας βάζει συνεχώς σε πειρασμό, αν δεν ήταν, εν τέλει, σύμφυτο με την κοινωνική ζωή, με τη σύσταση του ίδιου του κοινωνικού υποκειμένου.

         Ενώ στα ζώα το βιολογικό ένστικτο ρυθμίζει την ικανοποίηση των αναγκών για την επιβίωση, στον άνθρωπο η βιολογική ανάγκη διαμεσολαβείται από τη γλώσσα και προϋποθέτει τον κοινωνικό δεσμό: ανήμπορο να ικανοποιήσει τις ανάγκες του, το βρέφος τις αρθρώνει σε ένα αίτημα προς τον Aλλο, αρχικά προς τη μητέρα, και αργότερα -μέσω της κοινωνικοποίησης- στην κοινωνία εντός της οποίας μεγαλώνει. Το τίμημα αυτής της εξάρτησης από τη γλώσσα και τον Νόμο που συνθέτει τον κοινωνικό ιστό είναι η απώλεια κάθε αμεσότητας στη σχέση μας με τη σφαίρα των αναγκών. Παγιδευμένο στον κοινωνικό κόσμο της γλώσσας το υποκείμενο χάνει τη δυνατότητα κάθε άμεσης, απόλυτης ικανοποίησης. Αποζημιώνεται όμως με την εμπλοκή του στο παιχνίδι της επιθυμίας, δώρο και κατάρα συγχρόνως. Εδώ εντοπίζεται και η είσοδος της αμαρτίας.

         Δεν ξέρουμε πότε ακριβώς εδραιώνεται αυτή η δομή της επιθυμίας ως ατέρμονης αναζήτησης. Γνωρίζουμε ότι ήταν μάλλον άγνωστη σε πολλές «πρωτόγονες» κοινωνίες, αλλά σίγουρα απασχολεί την ελληνική αρχαιότητα (παράδειγμα το πλατωνικό Συμπόσιο). Συναντά πάντως στον Απόστολο Παύλο τον πρώτο αυθεντικά οξυδερκή μελετητή της. Για τον Παύλο το πρόβλημα της απληστίας, αλλά και της αμαρτίας γενικά, είναι ένα πρόβλημα που σχετίζεται πρωτίστως με το επιθυμείν. Oπως παρατηρεί στην πρώτη προς Τιμόθεον επιστολή «Εκείνοι όμως που θέλουν να πλουτίσουν πέφτουν σε πειρασμό και παγίδα και σε πολλές επιθυμίες ανόητες και βλαβερές, οι οποίες βυθίζουν τους ανθρώπους στον όλεθρο και την απώλεια. Διότι η ρίζα όλων των κακών είναι η φιλαργυρία» .

         Κατά τη διάρκεια της Αναγέννησης και μέχρι τον 17ο αιώνα είχε πλήρως επικρατήσει η άποψη ότι οι ηθικές και θρησκευτικές αρχές δεν επαρκούσαν για τον περιορισμό των ανθρώπινων παθών. Ο Πασκάλ, λόγου χάρη, είχε πλήρη επίγνωση της παράδοξης και τόσο χαρακτηριστικά ανθρώπινης διαλεκτικής της επιθυμίας (και, στο σημείο αυτό, αντλώ από πρόσφατο κείμενο του Γεράσιμου Βώκου): «Μόλις οι άνθρωποι που επιθυμούν και κυνηγούν ένα πράγμα το κατακτήσουν μένουν σαν αποσβολωμένοι, η ευτυχία τους διαρκεί για πολύ λίγο, και μεταβάλλεται, σχεδόν την άλλη μέρα σε ανία, η οποία βρίσκεται πολύ κοντά στην αηδία... αυτός που είχε εναποθέσει την ευτυχία του στον πλούτο τώρα που έγινε πλούσιος δεν θα ησυχάσει ποτέ γιατί θέλει περισσότερα. Ο άλλος που ονειρεύεται αξιώματα, καταξιωμένος δεν ηρεμεί, γιατί θέλει να γίνει βασιλιάς και βλέπουμε. ..».

         Η απληστία, το ακόρεστο της επιθυμίας είναι κάτι που συναντούμε ακόμα και στον Kαντ, ο οποίος σε μιαν επιστολή του γράφει: «Δώσε σε έναν άνθρωπο όλα όσα επιθυμεί και, εν τούτοις, την ίδια αυτή στιγμή, θα αισθανθεί ότι αυτό το όλα δεν είναι όλα». Αν όμως το ακόρεστο της επιθυμίας, το αμάρτημα της απληστίας, φαίνεται να συνιστά μια σταθερά στην πορεία του δυτικού πολιτισμού, αυτό δεν σημαίνει ότι υπάρχει μια αδιατάρακτη συνέχεια χωρίς τομές, και μάλιστα τομές ουσιαστικές. Έτσι, η άνοδος και η εδραίωση του καπιταλισμού θα σημάνει μια αξιοσημείωτη αλλαγή στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Η αλλαγή αυτή σημαδεύεται από τουλάχιστον δύο επεισόδια.

         Το πρώτο αναλύεται διεξοδικά από τον Aλμπερτ Xίρσμαν στο διάσημο βιβλίο του: «Τα πάθη και τα συμφέροντα». Με τον καπιταλισμό, ως μέσο χαλιναγώγησης των παθών προβάλλει η επιδίωξη του συμφέροντος. Κυρίαρχος λόγος καθίσταται η αντιπαραβολή «των θετικών συνεπειών που προκύπτουν όταν οι άνθρωποι καθοδηγούνται από τα συμφέροντά τους με την καταστροφική κατάσταση που επικρατεί όταν οι άνθρωποι αφήνουν αχαλιναγώγητα τα πάθη τους». Ο πλουτισμός προσλαμβάνει μια θετική και θεραπευτική σημασία τόσο για την ιδιωτική όσο και για τη δημόσια ζωή. Χωρίς υπερβολή «η θεωρία του συμφέροντος έγινε δεκτή την εποχή εκείνη ως μήνυμα σωτηρίας!», αφού έγινε πιστευτό ότι είχε επιτέλους ανακαλυφθεί μια ρεαλιστική βάση για μια εύτακτη και βιώσιμη κοινωνικο-πολιτική τάξη, προβλέψιμη και σταθερή. Κάπως έτσι η απληστία άρχισε να νομιμοποιείται, να έρχεται στο προσκήνιο, και να αναγνωρίζεται ως θεμέλιο πια ενός ολόκληρου πολιτισμού.

         Η ολοκλήρωση αυτής της «καταξίωσης» της απληστίας λαμβάνει βέβαια χώρα με το πέρασμα στην κοινωνία της κατανάλωσης. Όπως επισημαίνει ο θεωρητικός Tοντ Mακγκόουαν, ο καταναλωτισμός επιφέρει μια σημαντική αλλαγή στην κοινωνικο-πολιτική οργάνωση των κοινωνιών μας: πρόκειται για το πέρασμα από την «κοινωνία της απαγόρευσης» σε μια οιονεί «κοινωνία της απόλαυσης». Ενώ παλαιότερα η αναπαραγωγή του κοινωνικού δεσμού απαιτούσε τη θυσία της απόλαυσης του υποκειμένου προς χάριν του κοινωνικού καθήκοντος, τώρα πια, στην κοινωνία της κατανάλωσης, το κύριο κοινωνικό καθήκον συνίσταται στην όλο και μεγαλύτερη απόλαυση. Αυτό το κάλεσμά μας απευθύνεται από παντού, από την τηλεόραση, από τις διαφημίσεις, από τον κινηματογράφο, από τις ίδιες τις παρέες μας και τους φίλους που δεν ξεχνούν να μας υπενθυμίζουν πως δεν υπάρχει μεγαλύτερο αμάρτημα από τα να μην «περνάμε καλά».

         Βέβαια, το γεγονός ότι το κυνήγι της (ιδιωτικής, καταναλωτικής) απόλαυσης τίθεται στο επίκεντρο του κοινωνικού δεσμού, δεν σημαίνει ότι εμείς, οι πολίτες των σημερινών δυτικών κοινωνιών, απολαμβάνουμε πιο πολύ από ό,τι άλλοτε. Λίγο - πολύ όλοι γνωρίζουμε πώς παίζεται το παιχνίδι της κατανάλωσης: η φαντασίωση μιας απόλυτης, τελικής απόλαυσης κινητοποιεί την επιθυμία μας για αγορές, αλλά μόλις έρχεται στην κατοχή μας το αντικείμενο-αίτιο της επιθυμίας μας, το επίκεντρο της φαντασίωσης μας -π.χ. το καινούργιο αυτοκίνητο- την προσδοκία διαδέχεται η δυσαρέσκεια. Oπως το θέτει ο Λακάν στο σεμινάριο του Encore, «Δεν είναι αυτό! Αυτή είναι η ίδια η κραυγή μέσω της οποίας η απόλαυση (jouissance) που λαμβάνουμε διαφοροποιείται από την απόλαυση που περιμέναμε».
Γιάννης  Σταυρακάκης
Eρευνητής στο Πανεπιστήμιο του Essex, εφημ. Η Καθημερινή
ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ
consensus: συμφωνία

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Να αποδώσετε περιληπτικά το κείμενο σε 100-120 λέξεις.
ΜΟΝΑΔΕΣ 25

Β1. «αυτός που έχει εναποθέσει την ευτυχία  του στον πλούτο». Σε μια παράγραφο 90-100 λέξεων να  εξηγήσετε γιατί δεν πρέπει να  εναποθέτει ο άνθρωπος την ευτυχία του στον πλούτο.
ΜΟΝΑΔΕΣ 12

Β2. Ποια είναι τα μέσα πειθούς που αξιοποιούνται στην τέταρτη  και πέμπτη παράγραφο του κειμένου («Δεν ξέρουμε…βλέπουμε»).
ΜΟΝΑΔΕΣ 5

Β3. α. Να καταγράψετε πέντε λόγιες εκφράσεις του κειμένου. Πώς αυτές επηρεάζουν το ύφος του κειμένου («Δεν ξέρουμε…βλέπουμε»);
ΜΟΝΑΔΕΣ 8

Β3.β. Να χαρακτηρίσετε τη συνοχή στην τέταρτη και πέμπτη παράγραφο του κειμένου. ( Το πρώτο …ολόκληρου πολιτισμού).
ΜΟΝΑΔΕΣ 3

Β4. Να εντοπίσετε και να χαρακτηρίσετε τα σχόλια που εκφράζονται από τα σημεία στίξης στην έβδομη παράγραφο του κειμένου.
ΜΟΝΑΔΕΣ 5

Β5. Να εντοπίσετε στην τελευταία παράγραφο του κειμένου δύο φράσεις ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας και στη συνέχεια να τις μετασχηματίσετε ώστε να εκφέρονται με αναφορική λειτουργία της γλώσσας.
ΜΟΝΑΔΕΣ 2


Γ. Ως μέλος μιας εθελοντικής οργάνωσης που δραστηριοποιείται στην πόλη σας για την παροχή βοήθειας σε ανθρώπους που βρίσκονται στο κοινωνικό περιθώριο και  αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης, παρουσιάζετε σε ομιλία σας την ανάγκη της κοινωνικής αλληλεγγύης και ειδικά στην εποχή μας, προτείνοντας ταυτόχρονα και τρόπους με τους οποίους αυτή μπορεί να υλοποιηθεί. Το κείμενο σας να έχει έκταση 500-600 λέξεις.
ΜΟΝΑΔΕΣ 40

Κυριακή 17 Απριλίου 2016

λογοτεχνία και φιλαναγνωσία




 Ολοκληρώνοντας το μάθημα της λογοτεχνίας στην Α΄Λυκείου, οι μαθητές μου παρουσίασαν τις συνθετικές εργασίες τους. Η προβολή τους στην τάξη έδωσε ποικίλα κίνητρα για μελλοντικές αναγνώσεις και διαμόρφωσε μια όμορφη και ελπιδοφόρα σχολική ατμόσφαιρα. Η ιδιότυπη λέσχη ανάγνωσης γεννήθηκε και θα συνεχίσει να επιδαψιλεύει όνειρα, προβληματισμούς και πνευματικές απολαύσεις.

 αντιπροσωπευτικά δείγματα  είναι οι παρακάτω εργασίες της Γιώτας , της Στέλλας και της Μέτας.




Παρασκευή 15 Απριλίου 2016

Το μεγάλο μας τσίρκο: Μια παράσταση του 1ου ΓΕ.Λ. & Γυμνασίου Σταυρούπολης

 Το μεγάλο μας τσίρκο :Το έργο διατρέχει, με σατιρικό, αλλά και δραματικό τρόπο, τη νεότερη ελληνική ιστορία από την Τουρκοκρατία και τα χρόνια του Όθωνα έως τη Μικρασιατική Καταστροφή και τη γερμανική Κατοχή. Το θεατρικό έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη έγραψε ιστορία, όταν ανέβηκε μεσούσης της δικτατορίας από τον θίασο Καρέζη – Καζάκου. Τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης έγραψε ο Σταύρος Ξαρχάκος.

  Στη σημερινή Ελλάδα της βαθιάς κρίσης, η θεατρική παράσταση των μαθητών του 1ου Γυμνασίου-Λυκείου Σταυρούπολης  χάρη στις σκηνοθετικές οδηγίες των κκ. Χατζή και Μανιαδάκη και το ταλέντο των μαθητών προκάλεσε ευχάριστες  εκπλήξεις στο φιλοθεάμον κοινό που κατέκλυσε το θέατρο "Τσακίρης" . Η επιτυχημένη, κατά γενική ομολογία, παράσταση ενέπλεξε τους μαθητές στη θεατρική δημιουργία και «άνοιξε» το σχολείο μας στην κοινωνία.
Ελένη Παπαδοπούλου





Δευτέρα 4 Απριλίου 2016

Τεχνικές παραγραφοποίησης: Παράγραφος με Αναλογία


Παράγραφος με αναλογία

Αν η θεματική πρόταση ή περίοδος είναι διατυπωμένη ως μεταφορά ή παρομοίωση, τότε πρέπει να αναπτυχθεί με αναλογία, δηλαδή με μια εκτεταμένη παρομοίωση.

Στην αναγνώριση αυτής της παραγράφου είναι πιθανό να μας βοηθήσει η παρουσία λέξεων / φράσεων όπως: μοιάζει με..., είναι σαν..., μπορεί να παραλληλιστεί με..., όπως..., έτσι, αναλογικά, κατ’ αναλογία, παρόμοια κ.α.

παρατηρήσεις:


  • Με τη μέθοδο της αναλογίας βεβαιώνουμε την ομοιότητα ανάμεσα σε δύο αντικείμενα, φαινόμενα. φαινομενικά ανόμοια.


Η εξάπλωση μια επιδημικής αρρώστιας γίνεται όπως και η εξάπλωση μιας πυρκαγιάς...

Μια ανθρώπινη ψυχή χωρίς την πρέπουσα παιδεία μοιάζει με ένα μάρμαρο λατομείου...


  • Στη μέθοδο αυτή έχουμε δύο μέρη: το ένα μέρος αναφέρεται στο περιγραφόμενο αντικείμενο, που είναι πιο αφηρημένο ή ανοίκειο, ενώ το άλλο σε ένα αντικείμενο πιο οικείο που παρουσιάζει αναλογίες - ομοιότητες με το προηγούμενο.



  • Ο αναλογικός συλλογισμός σε μια παράγραφο άλλοτε αποβλέπει να επεξηγήσει περαιτέρω τα προηγούμενα και άλλοτε να ενισχύσει όσα θεωρητικά έχουμε αναπτύξει.

Παραδείγματα ανάπτυξης παραγράφου με τη μέθοδο της αναλογίας:


   Παρομοίωσαν τον άνθρωπο, δηλαδή κάθε μέλος της δημοκρατούμενης κοινότητας, με τα πετραδάκια του ψηφιδωτού. Το καθένα κρατά μέσα στην ατέλειά του το δικό του χρώμα και σχήμα. Το ένα συμπληρώνει το άλλο και όλα μαζί το σύνολο. Μέσα στο σύνολο και για το σύνολο έχει το καθένα τους την ξεχωριστή του θέση και παίρνει την αξία του. Το ένα δεν μπορεί να αντικαταστήσει το άλλο. Ωστόσο, αυτή η ανομοιότητα προσδίδει στο καθένα την αξία του. Αν όλα τα πετραδάκια ήταν όμοια κι απαράλλακτα το ένα με το άλλο, τότε το καθένα θα μπορούσε να αντικατασταθεί από τον οποιοδήποτε τυχόντα αντιπρόσωπό του. Το ίδιο παρατηρείται και στους ανθρώπους μέσα σε μια σωστή κοινότητα. Ο ένας δε μοιάζει με τον άλλο. Αν οι άνθρωποι ήταν τέλεια κι απαράλλαχτα όμοιοι, τότε ο καθένας θα μπορούσε να αντικατασταθεί από τον άλλον, από τον οποιοδήποτε δηλαδή τυχόντα αντιπρόσωπό του.

(Μαζοποίηση και Δημοκρατία, Ι. Ν. Ξηροτύρης)

   Πρώτα απ’ όλα ας προσπαθήσουμε να περιγράψουμε συνοπτικά το διαδίκτυο και ειδικότερα τον παγκόσμιο ιστό (Web) με μία αναλογία. Ας φανταστούμε τον κυβερνοχώρο ως μία τεράστια έκθεση. Ο κάθε «εκθέτης» δημιουργεί το δικό του περίπτερο (site) που καταχωρείται σε μία διεύθυνση (www.adress). Ο χρήστης του διαδικτύου, μέσα από τους τηλεπικοινωνιακούς διαδρόμους που δημιούργησε η σύζευξη τηλεφώνου-υπολογιστή, επισκέπτεται αυτήν την άυλη, διαρκή και παγκόσμια ψηφιακή έκθεση. Περνά από διάφορα sites, επικοινωνεί με τον «εκθέτη», και βεβαίως μπορεί να πάρει, «να κατεβάσει» πληροφοριακό υλικό. Αρκεί να έχει εξασφαλίσει την είσοδο του μέσω ενός προμηθευτή (provider) σύνδεσης στο διαδίκτυο.

 Le Monde diplomatique (μτφ.)

Ο οργανισμός καταναλώνει ενέργεια, όπως και μία μηχανή. Το αυτοκίνητο λ.χ. ή η θεριζοαλωνιστική μηχανή εξασφαλίζουν την αναγκαία για τη λειτουργία τους (κίνηση κ.λπ.) ενέργεια καίγοντας βενζίνη. Το ηλεκτρικό ψυγείο ή ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, δύο άλλες μηχανές, χρησιμοποιούν ηλεκτρική ενέργεια, ηλεκτρικό ρεύμα. Κι ο οργανισμός βρίσκει την αναγκαία για τις λειτουργίες του ενέργεια με ανάλογο τρόπο, καίγοντας ή διασπώντας χημικές ενώσεις. Ο μηχανισμός αυτός της παραγωγής ενέργειας λέγεται καταβολισμός. Είναι φανερό πως ο καταβολισμός είναι φαινόμενο κοινό και για τους οργανισμούς και για ορισμένες μηχανές, αφού και στις δύο περιπτώσεις για τη λειτουργία τους καταναλώνεται ενέργεια που παράγεται από τη διάσπαση χημικών ενώσεων...

(Κ. Κριμπά, Ι. Καλοπίση, Μαθήματα Γενικής Βιολογίας,
Β' Λυκείου)




Κυριακή 20 Μαρτίου 2016

Παγκόσμια ημέρα κατά του ρατσισμού



21 ΜΑΡΤΙΟΥ: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ
 Το Μάρτιο του 1998 η κοινοτική αρχή στο Παλαιό Κεραμίδι, ένα χωριό στο νομό Πιερίας, απαγόρευσε την κυκλοφορία των Αλβανών μεταναστών μετά τη δύση του ηλίου. Το μέτρο αυτό, που επιβλήθηκε για να περιορίσει την αυξανόμενη εγκληματικότητα, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις.

  Σχεδόν ένα χρόνο μετά, το Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα επισκέφτηκε το Παλιό Κεραμίδι και κάλεσε τους κατοίκους σε δύο δημόσιες συζητήσεις.

  Στην αρχή, σχεδόν όλοι οι κάτοικοι υπερασπίστηκαν την απόφαση. Προβλήθηκε τότε στους παριστάμενους ένα ντοκιμαντέρ που είχε γυριστεί στις Η.Π.Α. με θέμα την αντιμετώπιση των ελλήνων μεταναστών στην Αμερική στην αρχή του αιώνα. Όπως αφηγούνται επιζώντες εκείνης της εποχής και ιστορικοί, οι Έλληνες είχαν πέσει θύματα ρατσιστικών διακρίσεων και προκαταλήψεων εναντίον των μεταναστών από τις φτωχές χώρες του ευρωπαϊκού νότου. Όταν έφταναν στην Αμερική τους έβαζαν σε καραντίνα και τους υπέβαλαν σε εξονυχιστικές ιατρικές εξετάσεις και ανακρίσεις. Όσοι κατάφερναν να περάσουν τις εξετάσεις προσλαμβάνονταν με χαμηλότατους μισθούς στις ανθυγειϊνές δουλειές που δεν έκαναν οι Αμερικανοί. Στο Νότο σημειώνονταν συχνά συγκρούσεις μεταξύ των μελών της Κου-Κλουξ-Κλαν και των Ελλήνων.

  Στη συνέχεια της συζήτησης με τους κατοίκους στο Παλαιό Κεραμίδι αποκαλύφθηκε ότι στο χωριό τους δεν είχε συμβεί κανένα σοβαρό επεισόδιο από τους Αλβανούς. Ορισμένοι παραδέχτηκαν ότι η συμπεριφορά τους απέναντί τους ήταν ίδια με αυτή των Αμερικανών απέναντι στους Έλληνες μετανάστες. Άλλοι όμως είπαν ότι αυτά συνέβαιναν παλαιότερα. Τότε στους παρευρισκομένους προβλήθηκε ένα δεύτερο ντοκιμαντέρ για ένα πρόσφατο επεισόδιο εναντίον ενός Έλληνα μετανάστη στη Γερμανία.

  Τα γυρίσματα για το ντοκιμαντέρ έγιναν στη Νέα Υόρκη, στο Νιου Τζέρσεϋ, στη Ουάσινγκτον και στο Παλαιό Κεραμίδι. Το ντοκιμαντέρ μετά τη συμμετοχή του στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης έγινε διεθνώς δεκτό με πολύ ευνοϊκά σχόλια και παρουσιάστηκε από το Στέλιο Κούλογλου στη Βαρκελώνη.



Παρασκευή 18 Μαρτίου 2016

Πρόγραμμα Πανελληνίων Εξετάσεων 2016




ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2016 των ημερησιων και εσπερινων ΓΕΛ με το ΝΕΟ Σύστημα
 
ΔΕΥΤΕΡΑ 16-5-2016 ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ. Π.


ΤΕΤΑΡΤΗ 18-5-2016 ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ-ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 20-5-2016   ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ-ΙΣΤΟΡΙΑ Γ.Π.

ΔΕΥΤΕΡΑ 23-5-2016 ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ-ΦΥΣΙΚΗ


ΤΕΤΑΡΤΗ 25-5-2016 ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 27-5-2016 ΒΙΟΛΟΓΙΑ-ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ


ΔΕΥΤΕΡΑ 30-5-2016 ΛΑΤΙΝΙΚΑ-ΧΗΜΕΙΑ


ΤΕΤΑΡΤΗ 1-6-2016          ΒΙΟΛΟΓΙΑ

Τετάρτη 9 Μαρτίου 2016

Εθελοντισμός


ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ  ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η έννοια του εθελοντισμού συνδέεται με την αλληλεγγύη και την ανιδιοτελή προσφορά. Ο εθελοντισμός εκφράζεται με πολλούς τρόπους, ο καθένας από αυτούς με τη δική του φυσιογνωμία και μέθοδο δράσης. Κοινό χαρακτηριστικό όμως όλων είναι η συνδρομή τους στην προάσπιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Στη σύγχρονη εποχή ο εθελοντισμός έχει καθιερωθεί ως ο θεσμός εκείνος, που συμβάλει στην αντιμετώπιση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων και καλείται να αναπληρώσει τα κενά που δημιουργεί η αδυναμία του κράτους και οι μηχανισμοί της αγοράς.
Στο πλαίσιο αυτό στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους πολλές Μη κυβερνητικές Οργανώσεις με πληθώρα εθελοντικών δράσεων και κύρια πεδία εφαρμογής το περιβάλλον, τον πολιτισμό, τις κοινωνικές υπηρεσίες. Σε κάθε πεδίο εφαρμογής οι μη κυβερνητικές οργανώσεις, είτε έχουν μορφή ιδρύματος. αστικής / μη κερδοσκοπικής εταιρείας, σωματεία ή συλλόγους στηρίζουν τη δράση τους στην εθελοντική προσφορά των μελών τους.
Ο εθελοντισμός δεν είναι απλά ένας όρος, είναι στάση ζωής και δρα εποικοδομητικά στο κοινωνικό στερέωμα καθώς αφορά όλους ανεξάρτητα από κοινωνικές και οικονομικές διακρίσεις, προάγει την ενεργή συμμετοχή των πολιτών στην προάσπιση των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων και ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη και συνοχή.

 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ
Ο εθελοντισμός είναι στάση ζωής και στη γνήσια έκφραση του έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:
Ανθρωπιστικό πνεύμα.
Αμφισβήτηση των «κακώς» κειμένων.
Συλλογικό πνεύμα και ευρύτερες μορφές συνεργασίας.
Ουσιαστική προσπάθεια, συστηματική και μεθοδευμένη κι όχι περιστασιακή.
Οργανωτική δομή.
Ο εθελοντισμός ο κοινωνικός, ο αθλητικός, ο πολιτικός, ο πολιτιστικός, ο ανθρωπιστικός, ο περιβαλλοντικός κ.ο.κ. υπάρχει και συντελεί στην πρόοδο. Οι τομείς της εθελοντικής δράσης εκτείνονται σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και περιλαμβάνουν προγράμματα διμερή ή και διεθνή με διαφορετικές μορφές εκδήλωσης:

ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

1. Ανθρωπιστική δράση
Παραδοσιακές συνήθειες αλληλεγγύης σε επίπεδο περιορισμένης κλίμακας(γειτονιά, χωριό…)
Παροχή υλικών αγαθών ή χρημάτων για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών (π.χ. φυσικές καταστροφές).
Αποστολή ιατροφαρμακευτικού υλικού, παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Αιμοδοσία, δωρεά οργάνων, συμμετοχή σε ομάδες διάσωσης ανθρώπων.
2. Κοινωνική δράση
Προσφορά εθελοντικής εργασίας σε συλλόγους και ιδρύματα για την προστασία των παιδιών, την επανένταξη των τοξικομανών και αποφυλακισμένων, τη βοή¬θεια σε άτομα με ειδικές ανάγκες και σε ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, οι άνεργοι.
Παρεμβάσεις που αποβλέπουν στην ποιότητα ζωής (βελτίωση των συγκοινωνιών, καθαριότητα της πόλης, προστασία των πεζών κ.ά.).
Δραστηριοποίηση οργανώσεων για την προστασία των δικαιωμάτων του καταναλωτή.
3. Περιβαλλοντική δράση
Ανάληψη πρωτοβουλιών για την προστασία του περιβάλλοντος (προστασία της χλωρίδας και πανίδας, αναδασώσεις, καθαριότητα των ακτών, ανακύκλωση απορριμμάτων, εφαρμογές εναλλακτικών πηγών ενέργειας κ.ά.).
4. Πολιτική δράση
Προώθηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων και του εκδημοκρατισμού.
5. Πολιτιστική δράση
Εργασία στα πλαίσια βοήθειας προς το κράτος, την πόλη…, όταν έχουν αναληφθεί εξαιρετικής σημασίας έργα αθλητικού ή άλλου χαρακτήρα (π.χ. διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων, διεκδίκηση Μαρμάρων Παρθενώνα…

ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ

Για την ενίσχυση της εθελοντικής ιδέας, καλό θα ήταν να λάβουμε υπόψη μας τον ακόλουθο συνθηματικό λόγο: «Έχεις ευθύνη για το διπλανό σου, για τον τόπο σου, για την παγκόσμια κοινωνία».
Κράτη - Διεθνείς φορείς (Ε.Ε. και Ο.Η.Ε)
Τα κράτη οφείλουν να αναγνωρίσουν επίσημα τις εθελοντικές οργανώσεις και να συνεργαστούν με αυτές.
Είναι αναγκαίο να στηρίξουν τα κινήματα του εθελοντισμού ηθικά (επιβράβευση) αλλά και υλικά (πόροι), προκειμένου να διευκολυνθεί το έργο τους. Εξίσου ωφέλιμο κρίνεται να ασφαλίζουν τους εθελοντές, να τους απαλλάσσουν από φόρους και να τους χορηγούν άδειες.
Επιβάλλονται ευρύτερες διεθνείς συνεργασίες υπό την αιγίδα της Ε.Ε. και του Ο.Η.Ε., που θα λειτουργήσουν σαν «ομπρέλα» προστασίας.
Εθελοντικές οργανώσεις
Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κόσμου.
Κατάθεση των εμπειριών τους.
Καλύτερη οργάνωση.
Απομάκρυνση από οποιαδήποτε συμφέροντα.
Διαφάνεια.
Φορείς αγωγής και κοινωνικοποίησης
Οικογένεια και Σχολείο: Απαραίτητη κρίνεται η καλλιέργεια του ανθρωπισμού ειδικότερα, οι γονείς έχουν χρέος να αποτελούν φωτεινά παραδείγματα, ενώ το σχολείο οφείλει να προβάλει τη δράση των εθελοντών, να δημιουργήσει περιβαλ¬λοντικές ομάδες, να μυήσει τις μαθητικές κοινότητες στην ανάληψη πρωτοβουλι¬ών και, γενικότερα, να μεταβληθεί σε σχολείο ανοιχτό στην κοινωνία.
Τα Μ.Μ.Ε και οι Πνευματικοί άνθρωποι:
Τα Μ.Μ.Ε. υποχρεούνται να παρέχουν αδιάλειπτη πληροφόρηση.
Οι διανοούμενοι έχουν καθήκον να διαφωτίζουν και να αφυπνίζουν διαρκώς την κοινή γνώμη με το κύρος, το λόγο και τις πράξεις τους.

Πολίτης
Κάθε πολίτης φέρει ευθύνη για ό,τι συντελείται στην κοινωνία, είτε εν γνώσει είτε εν αγνοία του' γι' αυτό επιβάλλεται:
Ενδιαφέρον.
Κριτική ματιά.
Αυτοκριτική.
Γνώση.
Υποχώρηση του ατομικισμού.
Θέληση για προσφορά.



Πηγή: Volunteering and Society in the 21st_Century, C, Rochester, A, Ellis Paine, S, Howlet