Τετάρτη 27 Μαρτίου 2013

Η...'' λογοτεχνία'' των κινητών (Προτεινόμενο θέμα πανελλαδικών εξετάσεων στη Νεοελληνική Γλώσσα)




Α. ΚΕΙΜΕΝΟ
  Ορισμένοι τα ονομάζουν τηλε-γκράφιτι, άλλοι τα αντιμετωπίζουν ως τα σλόγκαν των κινητών που αντικατέστησαν τα ποιηματάκια του ημερολογίου…Πολλοί μιλούν για τηλε-ποίηση και άλλοι διεκδικούν τη δική τους, ιδιαίτερη λογοτεχνική αξία. Είναι μηνύματα σύντομα και περιεκτικά, δυνατά και εκφραστικά. Οριοθετούν μια νέα εποχή στη γραπτή επικοινωνία, που, με 160 χαρακτήρες το πολύ, γράφουν τη…λογοτεχνία των κινητών.
  Δείχνουν παράξενα στην όψη. Γραμμένα ανάμεικτα, με ελληνικούς και λατινικούς χαρακτήρες, αριθμούς σε ρόλο γραμμάτων, πλαισιωμένα από περίεργες «φατσούλες» (σημεία στίξης που ανασύρονται για να σχεδιάσουν συναισθήματα –τη χαρά, τη λύπη, την απογοήτευση), αυτά τα μηνύματα που διακινούνται κατά εκατομμύρια μέσω των κινητών τηλεφώνων, έχουν κατακτήσει και καθιερώσει δικούς τους κώδικες επικοινωνίας, διεκδικούν τη δική τους δυναμική, δημιουργώντας ή καταστρέφοντας σχέσεις, φλερτάροντας, φιλοσοφώντας…:
«Δικές μας οι επιλογές να κάνουμε την οργή πάθος αγάπης ή απλά πάθος»
«Ξαφνικά τα τραγούδια γίναν οι εχθροί σου…Όλες σου οι αισθήσεις είναι σε συναγερμό. Το μνημονικό σου δε σε προδίδει, αντίθετα σε βοηθάει να πονέσεις ακόμα περισσότερο»
«Όλες οι μεγάλες ομορφιές είναι καμωμένες από πόνους»
«Όταν τα βλέμματα συναντάνε τις ψυχές, τα όνειρα φορούν τα πιο γλυκά παραμύθια και τα λόγια τις πιο χρήσιμες σιωπές».
  Όσο παράξενα κι αν γράφονται, όσο «συμπιεσμένες» κι αν είναι οι φράσεις για να χωρέσουν στη θέση των 160 χαρακτήρων, όσο κι αν πολλοί γελούν με τη διεισδυτική τους διάθεση, είναι λογοτεχνία. Ιδιότυπη, αλλά λογοτεχνία. Η βρετανική εφημερίδα «The Guardian» υποστηρίζει πως έχει όλα τα προσόντα να χαρακτηριστεί λογοτεχνία. Και για το λόγο αυτό, οργάνωσε, πριν από μερικούς μήνες, τον πρώτο στον κόσμο ποιητικό διαγωνισμό για μηνύματα. Νικητής αναδείχθηκε ένας 22άχρονος φοιτητής Πανεπιστημίου, ο Hetty Huges, ο οποίος και κέρδισε το έπαθλο των 1500 δολαρίων ΗΠΑ. Η κριτική επιτροπή (αποτελούμενη από γνωστούς Βρετανούς ποιητές και λογοτέχνες) διάβασε συνολικά 7400 τηλε-ποιήματα για να βρει αυτό που ξεχώριζε. Τα ίδια επτάμισι χιλιάδες μηνύματα διάβασε και ο V. Keegan, αρχισυντάκτης του ειδικού τεχνολογικού ένθετου της «Guardian», «Online», για να επιβεβαιώσει την άποψή του πως «η τηλε-ποίηση είναι μια από τις νεώτερες μορφές λογοτεχνίας. Βρισκόμαστε στην αρχή μιας επανάστασης στη λογοτεχνία αλλά και στην επικοινωνία».
  Η επανάσταση έχει ξεκινήσει και στην Ελλάδα (η οποία έρχεται πρώτη στην Ευρώπη σε αριθμό μηνυμάτων που ανταλλάσσονται μέσω κινητών). Λογοτεχνικός διαγωνισμός δεν έχει διοργανωθεί ακόμη, όμως κάθε παρέα εφήβων ή ενηλίκων γνωρίζει πως με τους 160 χαρακτήρες μπορούν να γραφτούν λέξεις και συναισθήματα που δύσκολα θα τολμούσε κανείς να εκφράσει σε κάποιον κατά πρόσωπο. Κι έτσι, οι σύγχρονες συλλογές ή τα σχολικά λευκώματα γράφονται πια στις οθόνες των κινητών. Κάποιοι, όπως η κ. Άννα Βακάλη, καθηγήτρια φιλόλογος στη Φλώρινα, προσπαθούν να συγκεντρώσουν τα πιο λογοτεχνικά, βαθιά και ευαίσθητα από τα μηνύματα που ταξιδεύουν στην Ελλάδα και την Ευρώπη, μέσω του δικτύου κινητής τηλεφωνίας.
  Όπως λέει ο κ. Γ. Πιπερόπουλος, καθηγητής επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, «είναι κι αυτό ένα καινούργιο σύνδρομο της ψηφιακής τεχνολογίας: στην εποχή του σλόγκαν και της συμπυκνωμένης θυμοσοφικής διάθεσης, είναι κάπως παρήγορο το φαινόμενο η σοφία της ημέρας, που κάποτε τη μοιραζόμασταν από τα στιχάκια των ημερολογίων τοίχου, να κυκλοφορεί ίσως σε εκατομμύρια ανθρώπους μέσα από τις δυνατότητες του ψηφιακού μηνύματος, που γράφεται με λέξεις ή με εικόνες». Ο κ. Πιπερόπουλος γνωρίζει καλά τον κίνδυνο που έκανε την εμφάνισή του τις πρώτες τρεις δεκαετίες της μεταπολεμικής περιόδου, παράλληλα με την εξάπλωση των δικτύων τηλεοπτικών αναμεταδόσεων. «Οι εκρηκτικές διαστάσεις της ψηφιακής τεχνολογίας είχαν αρχικά ως αποτέλεσμα ακόμη κι ένας λεξιπλάστης –ενίοτε σε βαθμό λεξιλάγνου –λαός όπως εμείς οι Έλληνες να μεταλλαχθούμε σε λαό λεξιπένητα. Ήρθε ως αντίδοτο σ’ αυτή την απέραντη μοναξιά της σιωπής το ψηφιακό μήνυμα μέσω τηλεφώνου. Κι όσο κι αν είναι αμφίβολο, είναι δυνατό να μας προκύψουν ανώνυμοι αυθεντικοί συνθέτες ελπιδοφόρων και ζουμερών μηνυμάτων. Και ίσως αυτά να λειτουργήσουν ως εφαλτήριο, ώστε να γεννηθούν και πάλι άνθρωποι που περνούν στο συλλογικό μας υποσυνείδητο με τα γνωστά αποφθέγματα της λαϊκής σοφίας».
  (πηγή: εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ»)


Β. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α. Να παρουσιάσετε περιληπτικά το άρθρο που σας δόθηκε στην παρέα σας, με αφορμή μια συζήτηση που κάνατε για τη χρήση των κινητών τηλεφώνων.
(25 μονάδες)
Β1. α) Ποιος ο κύριος τρόπος πειθούς στην τελευταία παράγραφο του κειμένου και γιατί τον χρησιμοποιεί ο συγγραφέας του άρθρου; β)  Ο συλλογισμός του κειμένου είναι παραγωγικός ή επαγωγικός; Να αιτιολογήσετε των απάντησή σας.
(10 μονάδες)
Β2. Να δώσετε έναν τίτλο για το συγκεκριμένο άρθρο.
(5 μονάδες)
Β3. «Ήρθε ως αντίδοτο σ’ αυτή την απέραντη μοναξιά της σιωπής το ψηφιακό μήνυμα μέσω τηλεφώνου»: Να αναπτύξετε σε 60-70 περίπου λέξεις αυτόν το συλλογισμό.
(10 μονάδες)
Β4. Να σχηματίσετε προτάσεις με τις ακόλουθες λέξεις:
      εκρηκτικές, αυθεντικοί, εφαλτήριο, αποφθέγματα.
(4 μονάδες)
Β5. λεξιπλάστης, λεξιλάγνος, λεξιπένητα: α) Να σχηματίσετε δυο καινούργιες σύνθετες λέξεις με το πρώτο συνθετικό των λέξεων αυτών. β) Να γράψετε τα ουσιαστικά των δεύτερων συνθετικών των παραπάνω λέξεων και να βρείτε ένα συνώνυμο για το καθένα.
(6 μονάδες)
Γ. Στην τάξη σας συζητάτε το συγκεκριμένο άρθρο και αναλαμβάνετε να παρουσιάσετε στους συμμαθητές σας, σε ένα κείμενο 500 λέξεων, κι άλλες θετικές συνέπειες της ψηφιακής και ηλεκτρονικής τεχνολογίας στη ζωή των ανθρώπων. Για να γίνετε πειστικός χρησιμοποιείτε παραδείγματα και άλλα στοιχεία-τεκμήρια που αποδεικνύουν τις θέσεις σας.
(40 μονάδες)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου