Αυτοβιογραφικός χαρακτήρας:
Το γεγονός ότι ο Παπαδιαμάντης στο διήγημα αυτό πριμοδότησε τη μνήμη κι όχι τη φαντασία, έδωσε τη λαβή να χαρακτηρισθεί αυτοβιογραφικό. Στο διήγημα υπάρχουν ορατά αυτοβιογραφικά στοιχεία. Ο αυτοβιογραφικός χαρακτήρας του κειμένου είναι κυρίως ορατός στην τοποθέτηση της δράσης στη Σκιάθο, στη θρησκευτικότητα του ήρωα, αλλά και σ’ αυτή τη χαρακτηριστική αντίθεση ανάμεσα στο ευτυχισμένο «τότε» και σ’ ένα μίζερο «τώρα», αυτό το «σχήμα» ζωής που ως βιοπορισμός βουλιάζει μέσα στον αστικό τρόπο διαβίωσης και αναζητάει ρομαντικά ή ουτοπικά την επιστροφή σε ένα άλλο διαφορετικό βίο, που απηχεί και περιέχει το σχήμα ζωής του ίδιου του Παπαδιαμάντη. Μόνο που ο συγγραφέας απέκρυψε έντεχνα και με διπλό τρόπο το πρόσωπό του: ως αφηγηματική φωνή «κρύφτηκε» πίσω από το πρόσωπο του δυστυχισμένου δικηγόρου, που λειτουργεί ως μια πρώτη persona• ως δρων πρόσωπο απέκρυψε τον εαυτό του πίσω από το αμέριμνο και ευτυχισμένο βοσκόπουλο, που αποτελεί μια δεύτερη persona.
Ερμηνείες του διηγήματος:
• Αλληγορία της έκπτωσης του ανθρώπου από μια αρχική κατάσταση ευδαιμονίας σε μια δυστυχισμένη ανώφελη ζωή.
• Κυρίαρχο και προεξέχον στοιχείο αποτελεί η αντίθεση ανάμεσα στην απλή φυσική ζωή και σ’ εκείνη της πόλης, ανάμεσα στη φύση και τον πολιτισμό.
• Το διήγημα κυριαρχείται από την αντιπαράθεση της ευτυχισμένης εφηβείας στη φθορά της ωριμότητας.
• Αμφιταλάντευση ανάμεσα στο αισθησιακό και το υψηλό (Ελύτης)
• Κυριαρχεί το ερωτικό στοιχείο. Κυρίαρχη λογική του διηγήματος είναι η καταστολή του ερωτικού ενστίκτου, το στραγγάλισμα στης ερωτικής φαντασίωσης
• Η θάλασσα ως χώρος ερωτικής ένωσης.
Χαρακτηρισμός διηγήματος:
1. ρεαλιστικό-ηθογραφικό, 2. αυτοβιογραφικό-βιωματικό (βρίσκεται πολύ κοντά στο απομνημόνευμα και την εξομολόγηση), 3. ψυχογραφικό, 4. εφηβικό-ερωτικό, 5. «ειδυλλιακό», βουκολικό-ποιμενικό (το αρκαδικό τοπίο, το αμέριμνο βοσκόπουλο, «ο σατυρίσκος του βουνού», το σουραύλι, το κτήμα-καταφύγιο της ηρωίδας, το κοπάδι, ο έρωτας, η αναφορά σε νύμφες-νηρηίδες, το «θαλάσσιον άντρον»), 6. ρομαντικό (η φύση ως προσωπική εμπειρία, υποβλητικό σκηνικό, έξαρση συναισθήματος, υπερβολή, ανέφικτος έρωτας, νοσταλγία για τα περασμένα)
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Νικήτας Παρίσης, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Τρία διηγήματα (Το μοιρολόγι της φώκιας, Όνειρο στο κύμα, πατέρα στο σπίτι!) Αναζήτηση της αφηγματικής λογικής, Μεταίχμιο, Αθήνα 2001
Γ. Φαρίνου-Μαλαματάρη, Αφηγματικές τεχνικές στον Παπαδιαμάντη, 1887-1990, Κέδρος, Αθήνα 1987
Θ. Μαρκόπουλος, Αλ. Παπαδιαμάντη «Όνειρο στο κύμα». Άξονες σεναριακής προσέγγισης, περ. Φιλόλογος,
Α. Παπαδιαμάντης, Αυτοβιογραφούμενος, Επιμέλεια Παν. Μουλάς, Ερμής, Αθήνα, 1974
Απο τον δίσκο "Το σκοτεινό τρυγόνι"
(Μελοποιημένη ποίηση του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη)
Μουσικη : Νίκος Μαστοράκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου