Οδηγίες προς ναυτιλλομένους στο ''πέλαγος'' του άγνωστου θέματος.

Η επεξεργασία του αδίδακτου αρχαιοελληνικού κειμένου προϋποθέτει την οργάνωση της πορείας που πρέπει να ακολουθήσουμε τόσο πριν όσο και κατά τη διαδικασία της απόδοσής του. Παρακάτω θα διαβάσετε ορισμένες αρχές-προϋποθέσεις που είναι σκόπιμο να έχουμε υπόψη μας, προκειμένου να '' δοκιμάσουμε'' μια όσο το δυνατόν πιο πιστή απόδοση στα νέα ελληνικά. Απέφυγα να χρησιμοποιήσω τον τετριμμένο και συνάμα λανθασμένο όρο μετάφραση, γιατί τα αρχαία ελληνικά δεν είναι μία ξένη γλώσσα, αλλά η ελληνική γλώσσα σε μια παλαιότερη μορφή της.

ΑΠΟΔΟΣΗ ΑΓΝΩΣΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

•  εντοπίζω τα ρήματα

•  δεν ξεχνώ την ισότητα ρήμα=πρόταση

•  χωρίζω τις προτάσεις,οχι με βάση το κόμμα αλλά με βάση τους υποτακτικούς συνδέσμους(χρονικούς, αιτιολογικούς ,υποθετικους,συμπερασματικους, ενδοιαστικους,αναφορικες αντωνυμιες και αναφορικά επιρρήματα .

•  βρίσκω υποκείμενο και αντικείμενο στα ρηματαΤο ίδιο κάνω και για τις μετοχές και τα απαρέμφατα της περιόδου. (τα ρήματα μπορεί να έχουν δυο αντικείμενα)

• οι μετοχές για να μεταφραστούν χρειάζεται να βρούμε πρώτα το είδος τους :

Α.χρονική αφού, όταν


Β.αιτιολογική γιατί


Γ.επιθετική ο οποίος


Δ.τροπική οντας, με…


Υποθετική αν

Στ.κατηγορηματικη να, ότι , που (οι κατηγορηματικές μετοχές εξαρτώνται πάντα από ορισμένες κατηγορίες ρημάτων: γνωστικά, αισθητικά,δείξης, αγγελίας, ελέγχου, κ.α.)


Ζ.τελική για να (σχεδόν πάντα σε χρόνο μέλλοντα)

•  Τα απαρέμφατα είναι υποκείμενα στα απρόσωπα ρήματα (χρη,δει προσηκει,δοκει) και πολλές φορές αντικείμενα σε άλλα ρήματα (τα απρόσωπα ρήματα παίρνουν πολλές φορές ως υποκείμενο μια ονοματικη προταση)

•  το κατηγορούμενο δείχνει μια ιδιότητα του υποκειμένου η του αντικειμένου μετά από συνδετικά ρήματα

Ειμι,γιγνομαι, φαινομαι,υπαρχω

•  τα ουσιαστικά και τα επίθετα σε μια πρόταση συνδέονται πάντα με τα υποκείμενα η τα αντικείμενα και τους δίνουν μόνιμες η προσωρινές ιδιότητες.

•  μεταφράζω στο πρόχειρο ξεχωριστά την κάθε πρόταση και μετά τις συνδέω

•  όλες τις λέξεις πρέπει να τις συνδέσω με τα ρήματα ή τα ουσιαστικά

• Το κείμενο μπορεί να ξεκινάει με μια κύρια πρόταση και αυτή να διακόπτεται από δευτερεύουσες που παρεμβάλλονται και να συνεχίζει(η κύρια) ως το τέλος της περιόδου.

•  Ποτέ δεν αφήνω κανένα κομμάτι αμετάφραστο.Το συνδέω, αν δεν ξέρω πού πηγαίνει, με την κύρια πρόταση.

•  Η κύρια πρόταση δεν εισάγεται με κάποιο υποτακτικό σύνδεσμο(συνήθως υπάρχει ο σύνδεσμος γαρ). Έχει πιο πλήρες νόημα από τις δευτερεύουσες.

•  Οι παρατακτικοί σύνδεσμοι δε συνδέουν μόνο δυο προτάσεις,αλλά μπορεί να συνδέουν δυό ουσιαστικά ή επίθετα ή γενικά άλλους όρους της πρότασης

• οι ονοματικές προτάσεις(ειδικές ,ενδοιαστικές, πλάγιες ερωτήσεις, αναφορικές) λειτουργούν ως αντικείμενο, υποκείμενο στο ρήμα της πρότασης ή επεξήγηση στο ουδέτερο δεικτικής αντωνυμίας ή και σε κάποιο όνομα της κύριας πρότασης.